Mysłowice

3 listopada to Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Przemocy i Nękaniu w Szkole w tym Cybernękania. Został ustanowiony przez Konferencję Generalną UNESCO i jego celem jest zwrócenie szczególnej uwagi na fakt, że wszelkie formy przemocy w szkole stanowią naruszenie praw dzieci i młodzieży do edukacji, zdrowia oraz poczucia bezpieczeństwa.

Konsekwencje przemocy i zastraszania w szkole w tym cybernękania są dalekosiężne. Obejmują dzieci i młodzież, która ma trudności z koncentracją na zajęciach, opuszczaniem zajęć, unikaniem zajęć szkolnych, trudności w funkcjonowaniu społecznym i emocjonalnym, samookaleczenia i samobójstwa.

Pamiętajmy, że Ważna jest każda reakcja na przemoc. Nie bójmy się mówić, reagować, zgłaszać osobom do których czujemy zaufanie. Warto pamiętać również o ważnych telefonach, gdzie również możemy uzyskać pomoc:

• Całodobowa bezpłatna infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli 800 080 222
• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12
• Ogólnopolski Policyjny Telefon Zaufania 800 120 226
• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” 801 120 002
• Ogólnopolski Telefon Zaufania 801 199 990
• Anonimowa policyjna linia specjalna 800 120 148
• Razem Pokonać Przemoc , bezpłatna linia 800 559 975
• Pomoc dzieciom i młodzieży w sytuacjach zagrożenia w Internecie bezpłatny nr 800 100 100
• Ogólnopolski telefon zaufania dla dzieci i młodzieży potrzebujących wsparcia psychologicznego, doświadczających i będących świadkami przemocy 116 111

Przydatne linki:
http://www.szkolabezprzemocy.pl/
https://dyzurnet.pl/
https://fdds.pl/
https://www.saferinternet.pl/
http://www.przemocwszkole.org.pl/przemoc_w_szkole.php
https://www.ore.edu.pl/2015/03/agresja-i-przemoc-2/
https://www.niebieskalinia.pl/
https://www.cyfrowobezpieczni.pl/gdzie-szukac-pomocy
https://800100100.pl/

“Wieczne straszenie poza szkołą czy w trakcie przerw. Pobicia i obietnice śmierci towarzyszyły mi codziennie. Strach przed pójściem do szkoły, ucieczki, myśli samobójcze. Nikt mi wtedy nie umiał pomóc… „ -wspomina swoje szkolne lata dorosły już Darek. „Jestem dorosłym człowiekiem, mam rodzinę, dziecko, wybudowałem dom. Czy wyszedłem na ludzi? Oczywiście, że nie. Od dziecka skrywam tajemnicę, o której nie mówię”

Internet daje wiele możliwości, ale niesie ze sobą również zagrożenia. Cyberprzestępczość jest stosunkowo nową i niezwykle szybko rozwijającą się formą przestępczości. Zagrożenie przestępstwami w cyberprzestrzeni znacząco wzrosło w ostatnich latach – stosowanie różnorodnych metod i dynamiczny rozwój narzędzi, dzięki którym przestępcy ukrywają swoją tożsamość sprawiają, że zwalczanie cyberprzestępczości jest dużym wyzwaniem. Dlatego bardzo ważne jest, by być świadomym istniejących zagrożeń oraz stosować zabezpieczenia, które zmniejszą ryzyko padnięcia ofiarą ataków w Internecie.

WYŁUDZANIE DANYCH

Przestępcy, działając poprzez nowoczesne technologie, wysyłają do nas smsy, e-maile lub wiadomości w komunikatorach internetowych z linkami prowadzącymi do fałszywych stron. W ten sposób mogą wyłudzić od nas loginy i hasła do bankowości internetowej lub przejąć nasze elektroniczne urządzenia, na którym aktywowaliśmy link z otrzymanej wiadomości.

Warto pamiętać, że w przypadku otrzymania wiadomości tekstowej od nieznanego nadawcy, trzeba zachować ostrożność. Nie tylko nie powinno się aktywować linków nieznanego pochodzenia, ale należy również sceptycznie podchodzić do samej treści takiej wiadomości. Nigdy nie należy podawać danych osobowych niesprawdzonym podmiotom. Pamiętajmy, że urzędy, ministerstwa i inne instytucje państwowe prawie nigdy nie przesyłają informacji wymagających kliknięcia w link i podawania danych osobistych. Przede wszystkim zwróć uwagę na konstrukcję linku: strony rządowe mają domenę gov.pl i nie korzystają z żadnych innych domen.

JEŻELI PADŁEŚ OFIARĄ INTERNETOWEGO OSZUSTWA, KONIECZNIE POWINIENEŚ SKONTAKTOWAĆ SIĘ ZE SWOIM BANKIEM I NAJBLIŻSZĄ JEDNOSTKĄ POLICJI. ZGŁOSZENIA PRZESTĘPSTWA MOŻESZ DOKONAĆ BEZ KONIECZNOŚCI WYCHODZENIA Z DOMU, ZA POŚREDNICTWEM TELEFONU, WIADOMOŚCI E-MAIL CZY FAKSU.

JAK ZGŁOSIĆ CYBERPRZESTĘPSTWO?

Metod wyłudzeń jest bardzo dużo, oszuści cały czas tworzą nowe sposoby działania. Jeżeli stałeś się adresatem fałszywej wiadomości, nawet wówczas, gdy nie dałeś się wprowadzić w błąd, nie powinieneś pozostawać bierny.

Nie kasuj podejrzanego e-maila lub SMS-a, ponieważ może posłużyć jako załącznik do formularza zgłoszenia zdarzenia Zespołowi Reagowania na Incydenty CERT.PL Każdą taką wiadomość możesz zgłosić na stronie www.incydent.cert.pl i dzięki temu pomóc w zwiększeniu bezpieczeństwa cyberprzestrzeni w naszym kraju. 

Na stronie internetowej www.gov.pl/web/gov/zglos-przestepstwo znajduje się instrukcja postępowania w sytuacji konieczności zgłoszenia przestępstwa w formie zdalnej, wraz ze wzorem zawiadomienia o przestępstwie oraz wyszukiwarką instytucji publicznych, która pozwala na znalezienie m.in. najbliższego komisariatu policji.

Warto spróbować też uzyskać połączenie z konsultantem danego banku, tym bardziej, że większość banków dysponuje infolinią dedykowaną wyłącznie dla bankowości internetowej, która jest zwykle dostępna całą dobę przez 7 dni w tygodniu.

Także zgłoszenia przestępstwa Policji można dokonać bez konieczności wychodzenia z domu tj. za pośrednictwem e-maila czy faksu. Korzystając z takiego rozwiązania należy jednak pamiętać o konieczności opatrzenia zawiadomienia własnoręcznym podpisem i przekazania organom ścigania jego skanu. W zawiadomieniu przede wszystkim należy podać swoje dane personalne oraz kontaktowe (tj. imię i nazwisko, adres, numer telefonu). Następnie trzeba opisać dokładnie co i kiedy miało miejsce oraz dołączyć do zawiadomienia niezbędne dowody np. zrzuty ekranu dotyczące treści wiadomości e-mail lub SMS, jej nadawcy i daty otrzymania.

JAK BRONIĆ SIĘ PRZED OSZUSTAMI?

• Zawsze zwracaj uwagę na adres strony internetowej, na której logujesz się do swojego e-maila lub konta w systemie bankowości elektronicznej. W linkach, które podsyłają oszuści nie ma certyfikatu bezpieczeństwa, brakuje jakiegoś znaku lub jest dodany albo zdublowany.
• Dokładnie sprawdzaj adres internetowy zbiórki charytatywnej czy sklepu – jeśli cokolwiek wyda ci się podejrzane, nie przekazuj pieniędzy. Rzetelny sprzedawca podaje na stronie internetowej dane swojej firmy – jeśli ich tam nie ma, nie ufaj mu.
• Nie przekazuj swoich danych przez telefon (przede wszystkim numeru PESEL), zwłaszcza nieznanym rozmówcom.
• Nigdy nie podawaj przez telefon loginu i hasła do e-maila oraz bankowości internetowej. 
• Poproś rozmówcę o podanie imienia i nazwiska, jeżeli sam ich nie podał. Pracownicy banku lub innych instytucji i firm przedstawiają się już na początku rozmowy.
• Uważaj na podejrzane maile i załączniki od nieznanych osób.
• Jeśli znajomy prosi cię na portalu społecznościowym lub czacie o wysłanie pieniędzy BLIKIEM, zadzwoń do niego i upewnij się, że jego konto nie zostało przejęte przez oszustów.
• Dokładnie czytaj treści SMS-ów, zwłaszcza otrzymanych z banku lub instytucji państwowych. Fałszywe SMS-y zawierają linki do realizacji przelewu i przenoszą do stron, które podszywają się pod stronę banku.
• Pod żadnym pozorem nie przekazuj telefonicznie kodów autoryzacyjnych otrzymanych SMS-em. SMS-y służą do potwierdzania przelewów czy dodawania nowych zaufanych urządzeń w twojej bankowości internetowej. Na infolinii banku możesz zostać poproszony o podanie kodu potwierdzającego tożsamość i tylko taki możesz podać przez telefon.
• Sprawdzaj, czy sposób płatności w internecie jest bezpieczny.
• Zachowaj ostrożność, jeżeli rozmówca wywiera na tobie presję czasu. Zawsze powinieneś mieć czas na podjęcie decyzji – jeśli ktoś każe ci ją podjąć natychmiast, bo okazja się nie powtórzy, najprawdopodobniej chce cię oszukać. Oszuści często sugerują, że wszystko, o co proszą, musi być wykonane jak najszybciej. W pośpiechu dużo łatwiej podjąć nieprzemyślane decyzje.
• Uważaj na reklamy oferujące szybki zysk bez ryzyka oraz na oferty inwestowania na podstawie nieprzejrzystych, niezrozumiałych dla nas zasad czy regulaminów. Pamiętaj, że zbyt dobre „okazje” to najczęściej oszustwo – zamiast zysku możemy stracić swoje oszczędności.
• Nie daj się namówić na zakup „cudownych” suplementów, ziół na koronawirusa czy urządzeń medycznych. Bądź wyczulony również na specjalne ubezpieczenia od wirusa, okazje ekstratanich zakupów maseczek i rękawiczek.
• Nie wierz, że coś wygrałeś, jeśli w nic nie grałeś.

CYBERPRZESTĘPCZOŚĆ – REGULACJE PRAWNE

Przestępstwo oszustwa komputerowego zostało określone w kodeksie karnym jako przestępstwa przeciwko mieniu. 

Zgodnie z art. 287 k.k. § 1 ,,Kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wyrządzenia innej osobie szkody, bez upoważnienia, wpływa na automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie danych informatycznych lub zmienia, usuwa albo wprowadza nowy zapis danych informatycznych podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat”.

Paragraf drugi tego artykułu mówi o tym, że w przypadku nastąpienia wypadku mniejszej wagi sprawca podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku. Zgodnie z § 3 jeżeli oszustwo komputerowe popełniono na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Oszustwo komputerowe jest uznawane za jedno z najtrudniejszych przestępstw do wykrycia. Wyróżnikiem jego jest umyślność, bezpośredni zamiar oraz celowość. Dotyczy nie tylko pojedynczych osób, ale także sektora przedsiębiorstw. Właściciele programów komputerowych starają się chronić swoje systemy za pomocą specjalnych aplikacji.

CZYM JEST CYBERPRZEMOC?

W ostatnich latach obserwuje się również wzrost liczby niepokojących sytuacji w obszarze cyberprzemocy, szczególnie w zakresie agresji werbalnej. Ponad połowa młodych użytkowników sieci przyznaje, że była świadkiem różnych form agresji w mediach społecznościowych i cyberbullyingu. Przemoc, której doświadczają dzieci w Internecie jest często przedłużeniem konfliktów z realnego świata.

Cyberprzemoc (cyberbullying, cyberstalking) jest rodzajem przemocy stosowanej przy wykorzystaniu Internetu i środków komunikacji elektronicznej, m. in. telefonów komórkowych. Obecnie cyberbulling może mieć silniejsze emocjonalnie skutki. Ofiara nie może się spontanicznie bronić, co wzmaga poczucie dyskomfortu psychicznego. Pamiętajmy, że można zgłaszać naruszenia regulaminu w mediach społecznościowych (np. obraźliwe komentarze czy ośmieszające zdjęcia) i blokować osoby, które stosują hejt i nam dokuczają.

Szkodliwe treści w internecie to materiały, które mogą wywołać negatywne emocje u odbiorcy, destrukcyjnie wpływać na rozwój emocjonalny, poznawczy i społeczny dzieci oraz młodzieży. Treści te promują niebezpieczne zachowania i dlatego są nieodpowiednie dla młodego odbiorcy.

Do szkodliwych treści zalicza się przede wszystkim:

1. Treści obrazujące przemoc, obrażenia fizyczne bądź śmierć, np. zdjęcia/filmy prezentujące ofiary wypadków, okrucieństwo wobec zwierząt;
2. Treści nawołujące do samookaleczeń, samobójstw, zachowań szkodliwych dla zdrowia (np. restrykcyjne diety), czy materiały promujące zażywanie niebezpiecznych substancji (np. narkotyków);
3. Treści dyskryminacyjne, promujące wrogość, a nawet nienawiść;
4. Treści pornograficzne dostępne bez żadnego ostrzeżenia, w tym materiały prezentujące relacje seksualne z wykorzystaniem przemocy, nietypowe i dewiacyjne zachowania seksualne, a także materiały prezentujące seksualne wykorzystywanie dzieci;
5. Fałszywe wiadomości (tzw. fake news), często o charakterze sensacyjnym, publikowane w mediach w celu zmanipulowania i wprowadzenia odbiorcy w błąd dla osiągnięcia korzyści, np. finansowych, politycznych;
6. Patostreamy, czyli relacje na żywo w sieci prezentujące zachowania określane i postrzegane jako patologiczne. Są to np. relacje z libacji alkoholowych, zażywania narkotyków, materiały prezentujące agresywne zachowania, wyzwiska, bójki.

JEŚLI DOŚWIADCZASZ CYBERPRZEMOCY – powiedz o tym zaufanej osobie, z jej pomocą będzie ci łatwiej poradzić sobie z tą sytuacją. Postaraj się nie kontaktować ze sprawcą cyberprzemocy i nie odpowiadać na jego zaczepki. Dzięki temu unikniesz prowokowania go do dalszych działań. Zachowaj wszystkie dowody cyberprzemocy – nie kasuj smsów, e-maili, rozmów na czatach lub komunikatorach, zrób zrzut ekranu (Print Screen), skopiuj linki do stron, na których pojawiły się dotyczące sprawy treści.

JEŻELI PODEJRZEWASZ, ŻE PADŁEŚ OFIARĄ CYBERPRZEMOCY I W SIECI POJAWIŁY SIĘ TREŚCI DOTYCZĄCE CIEBIE LUB KOGOŚ TOBIE BLISKIEGO, PAMIĘTAJ, ŻE NIE JESTEŚ BEZBRONNY. ZAWSZE MOŻESZ UMÓWIĆ SIĘ NA ROZMOWĘ Z PRAWNIKIEM, KTÓRY UDZIELI RZETELNEJ INFORMACJI, O TYM, JAKIE PRZYSŁUGUJĄ CI PRAWA I JAKIE W KONKRETNEJ SYTUACJI MOŻNA PODJĄĆ ŚRODKI.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka Mysłowice

CYBERPRZEMOC A PRZEPISY PRAWA 

Choć nie istnieją jeszcze specjalne przepisy, regulujące konkretnie kwestię cyberprzemocy, jej sprawcy mogą zostać ukarani na podstawie wybranych przepisów kodeksów: karnego, cywilnego i wykroczeń. Wśród czynów zabronionych są m.in:

• nękanie (art.107 kodeksu wykroczeń),
• wulgaryzmy (art. 141 kodeksu wykroczeń),
• groźby (art. 190 i art. 191 kodeksu karnego),
• włamania elektroniczne (art. 267 i art. 268 a kodeksu karnego),
• naruszenie wizerunku (art. 23 i art. 24 kodeksu cywilnego),
• naruszenie czci (art. 212 i art. 216 kodeksu karnego).

GDY BĘDZIESZ POTRZEBOWAĆ POMOCY – ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW
POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO:

Profil Stowarzyszenia DOGMA na Facebooku – Post z informacjami na temat zapisów do punktów poradniczych

Międzynarodowy Dzień Sprzeciwu wobec Pracy Dzieci

obchodzony jest 12 czerwca. Zainicjowany został w 2002 roku przez Międzynarodową Organizację Pracy. Ustanowienie tych obchodów ma na celu zwrócenie uwagi na problem, jakim jest wykorzystywanie nieletnich do pracy. Jest także sposobem propagowania działań podejmowanych, by eliminować wszelakie formy wyzysku dzieci na całym świecie.

Międzynarodowa Organizacja Pracy definiuje pracę dzieci jako „pracę, która pozbawia dzieci ich dzieciństwa, potencjału, godności oraz jest szkodliwa dla rozwoju fizycznego i psychicznego”. Jak podają źródła ok 152 mln dzieci pracuje zarobkowo – najwięcej w Azji oraz w rejonach Pacyfiku i Afryce Subsaharyjskiej. Najczęstszymi przyczynami pracy nieletnich są ubóstwo, marginalizacja oraz dyskryminacja.

Wiele pracujących dzieci nie ma ukończonego 10 roku życia i są jedynymi zarabiającymi członkami rodziny.

Nie mają innego wyjścia, muszą iść do pracy i zarobić na siebie, rodziców oraz młodsze rodzeństwo. Najwięcej dzieci pracuje w rolnictwie, fabrykach, kopalniach, w handlu czy przy wykonywaniu prac związanych z turystyką. Niestety wiele młodych osób wykorzystywanych jest w narkobiznesie i seksbiznesie lub siłą wcielanych do armii.

Przeciwstaw się pracy dzieci:

1. nie kupuj produktów (np. ubrań) firm, które zmuszają dzieci do pracy – zainstaluj aplikację, która sprawdza, czy dana firma nie korzysta z pracy dzieci;
2. wesprzyj edukację dzieci z biednych regionów, wpłacając nawet minimalne datki na konto organizacji charytatywnych;
3. reaguj, gdy widzisz ciężko pracujące dzieci (np. w gospodarstwie rolnym, zbierające węgiel czy złom);
4. pomóż dzieciom z trudnych rodzin w nauce (indywidualnie lub poprzez pracę w jakiejś organizacji).

Obszar dziedziczenia jest tematyką, która powinna zainteresować każdego, niezależnie od wieku, stanu zdrowia i pozycji zawodowej. Każdy z nas wcześniej czy później zetknie się z problemem dziedziczenia – czy to jako spadkobierca, czy też jako testator, czyli osoba sporządzająca testament. Zwykle zapoznajemy się z zasadami prawa spadkowego wtedy, gdy myślimy o przekazaniu majątku bliskim, a także, gdy przychodzi nam załatwiać sprawy spadkowe, gdyż stajemy się spadkobiercami.

Niech przedstawiony poniżej materiał będzie swoistego rodzaju drogowskazem przekazującym wiedzę o tym, jakie i komu przysługują prawa. Zapoznanie się z problematyką dotyczącą dziedziczenia bez wątpienia ułatwi porządkowanie trudnych spraw majątkowych.

PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE DZIEDZICZENIA

Spadek – ogół praw i obowiązków przechodzących na spadkobiercę (spadkobierców)

Testament – jednostronna czynność prawna zawierająca rozrządzenie przez spadkodawcę (testatora) swoim majątkiem na wypadek śmierci

Spadkodawca (testator) – osoba fizyczna, po której śmierci jej majątek przechodzi na inne osoby

Spadkobierca – podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków zmarłego (osoba fizyczna, osoba prawna)

Dziedziczenie – przejście, na skutek śmierci osoby fizycznej, ogółu praw i obowiązków na spadkobiorcę/spadkobierców

Wstępni – przodkowie, tj. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie

Zstępni – potomkowie, tj. dzieci, wnuki, prawnuki

Dziedziczenie testamentowe – mamy z nim do czynienia, gdy spadkobierca pozostawił ważny testament.

Dziedziczenie ustawowe – mamy z nim do czynienia, gdy nie zostanie sporządzony ważny testament.

DZIEDZICZENIE USTAWOWE

Dziedziczenie stanowi powołanie spadkobiercy do spadku, które jest możliwe na podstawie ustawy lub na podstawie testamentu.

Dziedziczenie ustawowe zmierza do pozostawienia majątku spadkowego osobom najbliższym spadkodawcy, tj. jego małżonkowi i krewnym. Ma miejsce przede wszystkim wówczas, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu. Ponadto dziedziczenie ustawowe następuje w sytuacji, gdy:

•  testament jest nieważny,
•  testament został przez spadkodawcę odwołany,
•  osoby wskazane w testamencie zostały uznane za niegodne dziedziczenia,
•  osoby wskazane w testamencie nie przeżyły spadkodawcy,
•  osoby wskazane w testamencie odrzuciły spadek.

Kto dziedziczy na podstawie ustawy?

Prawo spadkowe przewiduje krąg podmiotów uprawnionych do dziedziczenia w pierwszej kolejności (grupy spadkobierców) względem pozostałych uprawnionych wskazanych w Kodeksie cywilnym.

Wyróżniamy następujące grupy spadkobierców:

I grupa spadkobierców: Zstępni i małżonek

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.

II grupa spadkobierców: Małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa

W przypadku braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.

Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

III grupa spadkobierców: Dziadkowie, zstępni dziadków

W przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy, dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

IV grupa spadkobierców: Pasierbowie

W przypadku braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

V grupa spadkobierców: Gmina lub Skarb Państwa

W przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. W sytuacji jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Zapraszamy do zapoznania się z tematyką dziedziczenia, w przygotowanym przez nas poniższym poradniku:

TESTAMENT I JEGO FORMY

Testament jest jedyną czynnością prawną, mocą której można rozrządzić swym majątkiem na wypadek śmierci.

Testament jest czynnością prawną:

•  jednostronną,
•  osobistą,
•  nieskierowaną do konkretnego adresata,
•  odwołalną.

Kto może sporządzić i odwołać testament?

Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela.

Testament można odwołać poprzez:

•  sporządzenie nowego testamentu,
•  zniszczenie testamentu lub pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność,
•  dokonanie w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.

Wyróżniamy następujące formy testamentu:

I. Testamenty zwykłe:

• holograficzny (własnoręczny) – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą,
• notarialny – testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego,
• allograficzny – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.

II. Testamenty szczególne:

• ustny – jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków,
• podróżny – podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków,
• wojskowy – ograniczony do żołnierzy Sił Zbrojnych pełniących czynną służbę wojskową, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych oraz osób cywilnych towarzyszących Siłom Zbrojnym.

Należy zwrócić uwagę, że testamenty szczególne tracą moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu.

Celem uzyskania dodatkowych informacji dotyczących dziedziczenia testamentowego

zapraszamy do zapoznania się z poniższym materiałem:

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami,
aby poznać swoje prawa związane z dziedziczeniem

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

Profil Stowarzyszenia DOGMA na Facebooku – Post z informacjami na temat zapisów do punktów poradniczych

ZACHOWEK 

Instytucja zachowku, uregulowana została w przepisach art. 991 – 1011 Kodeksu cywilnego. Przewiduje ona ustawową ochronę interesów majątkowych osób najbliższych spadkodawcy przed
krzywdzącym je rozrządzeniem przez niego majątkiem na wypadek śmierci.

Osobami najbliższymi spadkodawcy uprawnionymi do zachowku są zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy.

Zwrócić jednak należy uwagę, że powyższe nie oznacza, że każda z wymienionych kategorii podmiotowych będzie uprawniona do zachowku w każdym czasie. Prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy jedynie wtedy, gdyby w danym konkretnym wypadku byli powołani do spadku z ustawy. O kolejności powołania w tym zakresie decydują zaś przepisy o ustawowym porządku dziedziczenia

Zachowek ma na celu celu ochronę interesów majątkowych najbliższej rodziny, która straciła możliwość dziedziczenia należnej z ustawy części spadku, w wyniku powołania do spadkobrania tylko niektórych osób z grona spadkobierców ustawowych lub osób trzecich.

Ile wynosi zachowek?

Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.

W sytuacji, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku (w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, powołania do spadku, bądź zapisu), przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Czy roszczenie o zapłatę zachowku ulega przedawnieniu?

Roszczenie o zapłatę zachowku, z upływem czasu ulega przedawnieniu. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku wynosi 5 lat. Zwrócić należy uwagę na dwa sposoby liczenia początku tego terminu, w zależności od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy nie.

W przypadku, gdy testamentu nie było, termin przedawnienia należy liczyć od dnia otwarcia spadku (tj. od śmierci spadkodawcy). W przypadku, gdy spadkodawca sporządził testament, termin pięcioletni liczy się od chwili ogłoszenia testamentu.

WYDZIEDZICZENIE I NIEGODNOŚĆ DZIEDZICZENIA

Niegodność dziedziczenia opiera się na założeniu, że w pewnych sytuacjach względy natury etycznej
przemawiają za pozbawieniem określonej osoby możliwości dziedziczenia po określonym spadkodawcy.

Przepis art. 928 § 1 Kodeksu cywilnego wyznacza trzy przyczyny uznania przez sąd spadkobiercy za
niegodnego:

• dopuszczenie się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,
• nakłonienie podstępem lub groźbą spadkodawcy do sporządzenia lub odwołania testamentu albo przeszkodzenie spadkodawcy podstępem lub groźbą w dokonaniu jednej z tych czynności,
• umyślne ukrycie lub zniszczenie testamentu spadkodawcy, jego podrobienie lub przerobienie albo świadome skorzystanie z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Uznanie za niegodnego dziedziczenia wyłącza spadkobiercę od dziedziczenia, tak jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. Osobą uprawnioną do wystąpienia z powództwem o uznanie osoby za niegodną dziedziczenia jest każdy, kto ma w tym interes.

Czy testator może pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku?

Testator poprzez wyrażenie woli wydziedziczenia konkretnej osoby ma możliwość pozbawienia zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku. Wówczas testator musi podać przyczynę wydziedziczenia, powinna ona jasno wynikać z treści testamentu.

Jakie mogą być podstawy wydziedziczenia?

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku, jeżeli uprawniony do zachowku:

1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami, aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje dotyczące dziedziczenia.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka MYSŁOWICE

W dzisiejszych czasach przynajmniej kilkukrotnie w ciągu miesiąca (nie licząc drobnych zakupów spożywczych) dokonujemy zakupów w ramach tzw. sprzedaży konsumenckiej. Może to być myszka do komputera, rower, samochód, nawet mieszkanie od dewelopera. Wiąże się z tym szereg uprawnień, niestety nie zawsze jesteśmy ich świadomi – wykorzystują ten fakt także sprzedający, którzy mimo ustawowego obowiązku nie respektują naszych praw, szukają często wątłych przesłanek do odrzucenia roszczenia. Jak się przed tym zabezpieczyć? Czy istnieje sposób dochodzenia swoich praw inny niż często iluzoryczna droga sądowa?

KIM JEST KONSUMENT?

Konsument to osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej  bezpośrednio z jej  działalnością gospodarczą/zawodową – np. gdy Pani Kasia kupi dziecku laptopa – jest konsumentem, nie będzie nim jednak, gdy kupi laptopa dla firmy, którą prowadzi i okazjonalnie pozwoli dziecku z niego korzystać. Konsumentem jest się tylko w sytuacji dokonywania zakupu od przedsiębiorcy (także od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą). Wtedy też kupujący może korzystać z uprawnień przysługujących konsumentom. W pozostałych przypadkach, np. gdy zakup jest dokonany od osoby fizycznej, prawa te nie przysługują.

Uznanie za KONSUMENTA ma istotne znaczenie w świetle prawa, gdyż od posiadania tego statusu zależy, jakie przepisy zostaną zastosowane do oceny całej transakcji. Coraz częściej dokonujemy zakupów online. To wygodna i bezpieczna (szczególnie w dobie pandemii) forma nabywania interesujących nas towarów i usług. Kupujemy w sieci coraz więcej, oszczędzając czas oraz często pieniądze. Zniechęcać do zakupów internetowych może brak możliwości bezpośredniego obejrzenia, dotknięcia bądź przymierzenia rzeczy.

PRAWA KONSUMENTA W INTERNECIE

Kupując w Internecie masz więcej praw niż przy zakupach tradycyjnych !!! Jednym z takich praw, gdy zawieramy umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorcy jest „prawo do namysłu” – mamy 14 dni na odstąpienie od umowy i rezygnację z zakupu, który nie spełnił naszych oczekiwań. W tym czasie konsument musi poinformować o swej decyzji przedsiębiorcę. Nie trzeba przy tym podawać powodu odstąpienia od umowy.

ODSTĄPIENIE OD UMOWY

Pamiętajmy, że w niektórych przypadkach prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje. Dzieje się tak w przypadku umów, które ze względu na swój specyficzny charakter ograniczają a nawet zabraniają odstąpienia od umowy. Szczegółowy wykaz tych umów znajdziemy w art. 38 ustawy o prawach  konsumentów.

RĘKOJMIA I GWARANCJA

Co zrobić, gdy otrzymany produkt po czasie okaże się wadliwy lub usługa została źle
wykonana. Otóż możemy skorzystać z reklamacji. Reklamacji możemy dokonać na dwa
sposoby: korzystając z rękojmi bądź gwarancji. Większość z nas pewnie zna oba te terminy, dlatego warto wiedzieć, jakie są między nimi różnice.

Zapraszamy do przeczytania poradnika, z którego można dowiedzieć się m.in.:

• jak sprawdzić, czy sprzedawca jest wiarygodny
• kiedy i na jakich warunkach można odstąpić od umowy, a w jakich przypadkach nie jest to możliwe
• jaka jest różnica między gwarancją a rękojmią

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYZPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

PORADY PRAWNE UDZIELANE SĄ RÓWNIEŻ TELEFONICZNIE.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka MYSŁOWICE

Osoby popadające w coraz to większe zadłużenie są zagrożone utratą swoich mieszkań, gdyż niejednokrotnie wysokość długu jest tak wysoka, że wierzyciel sięga do egzekucji z nieruchomości. Ten sposób niewątpliwie wzbudza najwięcej emocji, jednak często jest ostatnią deską ratunku dla wierzyciela.

Jakie kroki musi podjąć wierzyciel, kiedy już zdecyduje się na egzekucję z nieruchomości? Czy składając taki wniosek może równocześnie dochodzić odzyskania swoich należności z innego źródła np. licytując samochód dłużnika? Czy konieczny jest czynny udział wierzyciela podczas postępowania egzekucyjnego? Jak wygląda licytacja prowadzona przez komornika? Co w sytuacji, jeżeli nikt się nie zgłosi na licytacje? – na te i inne pytania odpowie w naszym materiale filmowym Pani Martyna Kapkowska – prawnik i legitymowany zarządca nieruchomości współpracujący ze Stowarzyszeniem “DOGMA”.

Jeśli potrzebujesz porady prawnej lub chciałbyś skorzystać z nieodpłatnej mediacji – zapraszamy do kontaktu z prawnikami, doradcami obywatelskimi oraz mediatorami współpracującymi z naszym Stowarzyszeniem. Zadzwoń i umów się na darmową poradę prawną oraz mediację w jednym z punktów nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego TUTAJ

Jeżeli problem uzależnień nie dotyczy Ciebie, to na pewno znasz kogoś, komu nie jest on obcy. Z tą myślą powstała nasza kampania społeczna, aby najbliższe kilka dni poświęcić na zdobycie wiedzy, którą będzie można podzielić się z innymi. Być może to, co przeczytasz i zobaczysz uratuje komuś życie!

NIE JESTEŚ SAM!

Pamiętaj, że do Twojej dyspozycji są Punkty Nieodpłatnej Pomocy Prawnej i Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego. Wieloletnie doświadczenie poradnictwa obywatelskiego w Polsce dowodzi, że punkty obecne w każdym mieście są tym miejscem, gdzie każdy może uzyskać bezpłatną, bezstronną, niezależną i poufną pomoc oraz wsparcie.

Poradnictwo obywatelskie nie tylko obejmuje poinformowanie zainteresowanego uzyskaniem pomocy o przysługujących mu prawach i spoczywających na nim obowiązkach, w zakresie istotnym dla rozwiązania jego problemu, ale i pomoc w wyborze optymalnego rozwiązania.

POMOC W CZASIE PANDEMII

W związku z pandemią koronawirusa nastąpiła zmiana sposobu udzielania nieodpłatnych porad prawnych i obywatelskich. Prawnicy i doradcy obywatelscy udzielają porad telefonicznie, mailowo oraz za pomocą innych środków porozumiewania się na odległość.

W trakcie rozmowy doradca aktywnie słucha zadając pytania. Spotkasz się z uwagą i życzliwym potraktowaniem Twoich spraw i problemów. Na pewno będziesz wysłuchany z cierpliwością i zainteresowaniem. Możesz spokojnie porozmawiać bez lęku i strachu. Po konsultacji doradca obywatelski zaproponuje Ci kilka możliwych rozwiązań Twojego problemu. Wskaże także kilka możliwych dróg, ale decyzja, którą drogę wybrać, należy do Ciebie. Otrzymasz wsparcie w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, m.in.: pomoc w napisaniu pisma, właściwe numery telefonów – kontakty do miejsc, gdzie możesz uzyskać właściwą pomoc.

Jeśli czujesz, że sobie nie radzisz, że coś Cię przerasta, że ktoś z twoich bliskich nie radzi sobie ze swoimi problemami i cierpi, zadzwoń i umów się na rozmowę z doradcami obywatelskimi dyżurującym w Punktach Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego. 

Każdy z nas może się od czegoś uzależnić, wystarczy dostatecznie często powtarzać jakąś czynność lub zachowanie, nie zwracając uwagi na spustoszenie, które sieje wokół. Najbardziej podatne na uzależnienie są osoby, którym brakuje pewnych umiejętności życiowych, na przykład nie potrafią radzić sobie ze stresem. Dość często w uzależnienie popadają też osoby poszukujące w życiu wrażeń, intensywnych przyjemności albo tacy, którzy cierpią na rodzaj życiowej pustki – brak im celów, nie umieją określić, co w życiu jest ważne. Łatwo ten brak wypełnić nałogiem. Nie ma jednak czegoś takiego jak nałóg jednej osoby, który by nie wpływał na jej relacje z bliskimi. Wstyd, negatywne myślenie o sobie, lęk i niemoc oraz bezradność są obecna we wszystkich rodzinach, gdzie jedna z osób jest uzależniona. Na szczęście każdy ma stuprocentową szansę, aby wyjść z nałogu.

Warto zapamiętać, że pomoc terapeutyczna czy ambulatoryjna dla osób uzależnionych, czy współuzależnionych na terenie całego kraju jest bezpłatna.

Więcej informacji na temat kampanii:

• MYSŁOWICE
• POWIAT RYBNICKI
• POWIAT RACIBORSKI 

W przypadku pytań oraz potrzeby uzyskania porady prawnej zachęcamy do skorzystania z usług Punktów Nieodpłatnej Pomocy Prawnej oraz Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego prowadzonych przez nasze Stowarzyszenie TUTAJ