KTO MOŻE UZYSKAĆ NUMER PESEL?

– Obywatel Ukrainy, który przybył legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 24 lutego 2022 r. bezpośrednio z Ukrainy;

– Rodzina obywatela Ukrainy, która przybyła z nim bezpośrednio na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.;

– Dziecko urodzone na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez Matkę obywatelstwa ukraińskiego, która przybyła do Polski w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.

KTO SKŁADA WNIOSEK O NADANIE NUMERU PESEL W IMIENIU DZIECKA?

Wniosek składa jedno z rodziców, opiekun, kurator, opiekun tymczasowy, opiekun faktyczny.

JAKIE DOKUMENTY POTRZEBUJESZ, ABY UZYSKAĆ NUMER PESEL?

– Dokumentu podróży, Kartę Polaka lub inny dokument ze zdjęciem. W przypadku dzieci, które nie ukończyły 18. roku życia dokumentu potwierdzającego urodzenie. Potwierdzenie tożsamości może nastąpić na podstawie dokumentu unieważnionego.

GDZIE ZŁOŻYĆ WNIOSEK O PRZYZNANIE NUMERU PESEL?

– W każdym urzędzie gminy na terenie Polski.

Wydanie numeru Pesel jest bezpłatne.

Podczas składania wniosku o numer PESEL pobiera się od osoby, której dotyczy wniosek, odciski palców (nie dotyczy dzieci poniżej 12 lat).

1. Хто може отримати номер ПЕСЕЛЬ?

– громадянин України, який легально в’їхав на територію Республіки Польща безпосередньо з України від 24 лютого 2022 року включно,

– сім’я громадянина України, яка прибула з ним безпосередньо на територію Республіки Польща у період від 24 лютого 2022 року включно,

– дитина, народжена на території Республіки Польща матір’ю з громадянсвом України, яка прибула до Польщі в період з 24 лютого 2022 року включно.

2. Хто може подати заяву на надання номеру ПЕСЕЛЬ дитині?

Заява подається одним із батьків, опікуном, куратором ( опікуном пробації), тимчасовим опікуном, фактичним опікуном.

3. Які документи потрібні щоб отримат номер ПЕСЕЛЬ?

– Проїздний документ, карта поляка або інший документ з фотографією. Якщо номер ПЕСЕЛЬ надається дитині до 18 років – потрібно свідоцтво народження дитини. Особу можна підтвердити також на підставі документу, який визнано за недійсний.

4. Куди подати заяву на надання номеру ПЕСЕЛЬ?

– У кожному офісі гміни Польщі.

Номер ПЕСЕЛЬ надається безкоштовно.

Під час подачі заяви на надання номеру ПЕСЕЛЬ, у особи беруться відбитки пальців (не відноситься до дітей віком до 12 років).

Українська версія статті

1. Kto może opuścić Ukrainę?

W związku z agresją Rosji na Ukrainę, wielu obywateli i obywatelek Ukrainy poszukuje schronienia poza granicami kraju. Nie każdy jednak jest uprawniony do wyjazdu. Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Ukrainy: “W okresie obowiązywania ustawowego stanu wojennego wyjazd poza granice Ukrainy jest ograniczony dla mężczyzn – obywateli Ukrainy w wieku od 18 do 60 lat. Osobno należy zaznaczyć, że wyjątki mogą dotyczyć tylko osób, określonych w prawodawstwie. Przede wszystkim są to osoby, które posiadają zaświadczenie o odroczeniu poboru oraz zawiadomienie o zakwalifikowaniu na specjalną ewidencję wojskową lub orzeczenie komisji wojskowo-lekarskiej o niezdatności.Oprócz tego ograniczenia nie dotyczą osób: na których utrzymaniu przebywa 3 lub więcej dzieci w wieku do lat 18, lub które samotnie wychowują dziecko w wieku do lat 18, lub na utrzymaniu których przebywa dziecko z niepełnosprawności które są: rodzicami adopcyjnymi, opiekunami których bliska rodzina zginęła lub zaginęła w trakcie przeprowadzania operacji antyterrorystycznej.”

Kwestie zwolnienia z poboru i odroczenia poboru reguluje ukraińska ustawa o służbie wojskowej (https://zakon.rada.gov.ua/laws/
show/2232-12?fbclid=IwAR3x9qFc0OymlzPBU2LHBlRYZWbQys4-IioUC3HyLyOz9QPJY0nSwKAWwg#Text).
Kategorie osób, w stosunku do których może dojść do odroczenia poboru reguluje art. 17 tej ustawy i są tam określeni m. in. studenci uczelni
wyższych. Mimo tego, odroczenie poboru następuje dopiero w momencie wydania decyzji przez Okręgową (Miejską) Komisję Poborową – nie działa ono automatycznie. Innymi słowy, zainteresowany powinien zgłosić się do tej komisji i zwrócić się o odroczenie poboru. Zwolnienie z poboru reguluje art. 18 tej ustawy.

2. Na jakich zasadach mogę obecnie wjechać do Polski?

Zgodnie z informacjami podanymi przez Urząd do Spraw Cudzoziemców (www.ua.gov.pl), wjazd obywateli i obywatelek Ukrainy do Polski jest obecnie możliwy na podstawie:

• ruchu bezwizowego (na podstawie paszportu biometrycznego);
• wizy krajowej (D) lub wizy Schengen (C);
• wizy z oznaczeniem D lub C, lub dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo Schengen;
• posiadanego zezwolenia na pobyt czasowy, pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE i ważnej karty pobytu;
• wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, złożonego na polskim przejściu granicznym wobec Strażnika Granicznego;
• decyzji komendanta placówki Straży Granicznej udzielanej podczas przekraczania granicy.

Chociaż warunkiem bezwizowego wjazdu do Polski jest posiadanie paszportu biometrycznego, władze polskie zapewniają, że wpuszczą każdą osobę, która ucieka z
Ukrainy w związku z wojny, niezależnie od tego, czy posiada ona odpowiednie dokumenty wjazdowe, czy nie. Jeżeli nie posiadasz paszportu biometrycznego, zostaniesz wpuszczony do Polski na podstawie decyzji Straży Granicznej wydanej na podstawie art. 32 ustawy o cudzoziemcach. Taka zgoda jest obecnie wydawana na 15 dni. Każda osoba ma także prawo złożyć na przejściu granicznym wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, jednak z uwagi na dużą liczb osób przekraczających obecnie granice, nie jest to raczej praktykowane. Wniosek taki możesz jednak złoży w późniejszym czasie, w trakcie pobytu w Polsce.

Ważne!

W miarę możliwości, zabierz ze sobą na granicę dokumenty potwierdzające Twoją tożsamość, takie jak zagraniczny paszport, prawo jazdy, czy chociaż świadectwo urodzenia. Przydadzą Ci się one także podczas pobytu w Polsce.

3. Jakie warunki muszę spełnić, żeby móc skorzysta z ruchu bezwizowego?

Żeby skorzystać z tej możliwości przede wszystkim musisz posiadać paszport biometryczny. Ponadto, na podstawie ruchu bezwizowego możesz przebywać w Polsce maksymalnie 90 dni w ciągu każdych 180 dni. Jeżeli więc przebywałeś ostatnio przez dłuższy czas w Polsce, następnie wróciłeś na Ukrainę, a teraz próbujesz znowu wjechać do Polski – może się okazać, że nie przysługuje Ci już prawo wjazdu na podstawie ruchu bezwizowego. W takim wypadku jednak możesz wjechać do Polski na podstawie zgody komendanta Straży Granicznej, udzielonej podczas przekraczania granicy. Polskie władze zapewniają, że każda osoba uciekająca z Ukrainy, zostanie wpuszczona do Polski.

4. Czy będę mógł wjechać do Polski, jeżeli nie posiadam dokumentu podróży (paszportu zagranicznego)?

Co do zasady, warunkiem wjazdu do Polski jest posiadanie ważnego dokumentu podróży. Taki wymóg nie dotyczy jednak osób, które składają na granicy wniosek o udzielenie im ochrony międzynarodowej. Wniosek taki powinien by przyjęty od każdej osoby; nawet, jeżeli nie posiada ona dokumentu podróży, ani żadnych innych dokumentów wjazdowych. Ponadto, zgodnie z zapewnieniami polskich władz, obywatelom i obywatelkom Ukrainy podróżującym bez paszportów będą wydawane szczególne zgody na wjazd do Polski na podstawie zgody komendanta Straży Granicznej.

5. Czy będę mógł wjechać do Polski, jeżeli jestem objęty zakazem wjazdu na terytorium RP?

Tak, także osoby objęte zakazem wjazdu zostaną wpuszczone do Polski. W takim wypadku musisz się jednak liczyć z tym, że Straż Graniczna będzie mogła zwrócić się do sądu z wnioskiem o umieszczenie ci w ośrodku strzeżonym, gdzie będziesz przebywać w warunkach pozbawienia wolności.

6. Czy obowiązują mnie przepisy wydane w związku z pandemią SARS-CoV-2?

19 lutego 2022 r. zniesiono ograniczenia dotyczące wjazdu do Polski z kierunku ukraińskiego, które zostały wprowadzone w marcu 2020 r. w związku z pandemią COVID. W rezultacie, przywrócone zostały ogólne zasady przekraczania granicy polsko-ukraińskiej oparte o Kodeks Graniczny Schengen oraz polskie przepisy.
24 lutego 2022 r. zniesiony został także obowiązek posiadania szczepienia przeciwko COVID-19, przechodzenia testów oraz kwarantanny dla osób wjeżdżających do Polski z Ukrainy.

7. Czy do Polski może wjechać dziecko bez swoich opiekunów prawnych (samo, albo z innym członkiem rodziny, np. z babcią)?

Do przekroczenia granicy w takiej sytuacji potrzebne są dwa dokumenty: dokument potwierdzający tożsamość dziecka oraz zgoda rodzica. Dokumentem potwierdzającym tożsamość niekoniecznie musi by paszport, może to być też akt lub świadectwo urodzenia. Zgoda rodzica to oddzielny dokument, w którym upoważnia on wskazaną osobę , towarzyszącą dziecku w podróży, do opieki, a także do uzyskiwania wszelkich dokumentów podróżnych i do podejmowania wszelkich decyzji dotyczących życia i zdrowia dziecka w okresie wyjazdu. Taka zgoda musi by potwierdzona notarialnie. Obecnie wielu polskich notariuszy zadeklarowało chęć nieodpłatnego potwierdzania zgód dla rodziców dzieci uciekających z terenu Ukrainy.

Zdarzaj się jednak odstępstwa od wymogu posiadania zgody drugiego rodzica. W praktyce, ukraińskie służby graniczne puszczają dzieci bez zgody drugiego rodzica, o ile z przedstawionych dokumentów jednoznacznie wynika, iż dziecko przekracza granicę z przynajmniej jednym rodzicem.

8. Czy mogę wjechać do Polski ze swoim zwierzęciem domowym? Czy potrzebuję dla niego odpowiednich dokumentów?

Od 24 lutego 2022 r. Główny Inspektorat Weterynarii wprowadzi tymczasowe odstępstwa ułatwiające przekraczanie granicy ukraińsko-polskiej ze zwierzętami domowymi: psami, kotami i fretkami. Opiekunowie zwierząt nie muszą okazywać na granicy kompletu dokumentów weterynaryjnych. W miarę możliwości warto jednak wziąć ze sobą wszelkie dokumenty związane ze zdrowiem zwierzęcia. Po przekroczeniu granicy, zwierzęta zostaną zbadane pod kątem wścieklizny i zaszczepione na koszt budżetu państwa. Następnie właściciel zwierzęcia otrzyma dokument potwierdzający spełnienie wymogów weterynaryjnych. Jeżeli zwierzęta nie posiadają czipa, zostaną zaczipowane na koszt państwa.

9. Czy do Polski mogą wjechać obywatele innych państw niż Ukraina (np. zagraniczni studenci z Ukrainy)? Jakie dokumenty muszą posiadać?

Zasady wjazdu do Polski obywateli innych państw niż Ukraina zależą od wymogów wjazdowych dotyczących konkretnego państwa, którego dana osoba jest obywatelem. Najczęściej jest to obowiązek posiadania wizy. Jednakże, wymogi te nie dotycz osób, które składają na granicy wniosek o udzielenie im ochrony międzynarodowej. Taki wniosek powinien zostać przyjęty na przejściu granicznym od każdej osoby uciekającej przed niebezpieczeństwem, bez względu na to, czy dana osoba posiada odpowiednie dokumenty wjazdowe. Poza tym, każdej osobie może zostać wydana zgoda komendanta SG na wjazd do Polski, bez spełniania wymaganych prawem wymogów wjazdu. Polskie władze zapewniają, że wpuszczają obecnie do Polski każdą osobę uciekającą z Ukrainy, w tym także obywateli innych państw. Praktyka pokazuje, że otrzymują one stempel wjazdowy z prawem pobytu w Polsce na okres do 15 dni.

10. Czy mężczyźni w wieku poborowym nie będą wpuszczani do Polski?

Nie ma podstaw prawnych, aby polskie służby graniczne odmawiały wjazdu do Polski osobom w wieku poborowym. Nie mniej jednak, celem wjazdu do Polski konieczne jest przejście przez ukraińską kontrolę graniczną na kierunku wyjazdowym, a ukraińskie służby graniczne nie wypuszczają z kraju mężczyzn między 18 a 60 rokiem życia. Nawet jeżeli mężczyzna w tym wieku posiada orzeczenie o niezdolności do służby, może zostać cofnięty z granicy do punktu poborowego celem powtórnej weryfikacji orzeczenia.

Powszechnej mobilizacji NIE podlegają:

• osoby wykonujące służbę w czasie mobilizacji lub wojny w innych niż wojsko organach władzy państwowej;
• osoby uznane przez komisję lekarsko-wojskową za tymczasowo niezdolne do służby – do 6 miesięcy od orzeczenia;
• mężczyźni i kobiety, którzy mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci do 18 roku życia;
• osoby samotnie wychowujące dziecko/dzieci;
• rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka – grupa A, jeżeli dziecko nie ukończy o 18. roku życia;
• rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka, jakie ma jakiekolwiek wady funkcjonowania organizmu w stopniu III lub IV oraz ograniczenie aktywności życiowej jakiejkolwiek kategorii w stopniu II-III;
• rodzice lub opiekunowie niepełnosprawnego dziecka w stopniu I lub II, do ukończenia przez dziecko 23 roku życia;
• opiekunowie lub rodzice zastępczy dzieci do 18 roku życia;
• opiekunowie stali osób, które zgodnie z ustawą wymagają opieki, w razie braku innych osób mogących tę opiekę sprawować;
• parlamentarzyści;
• pracownicy organów kierownictwa wojskowego;
• studenci i doktoranci studiów wyższych, asystenci – stażyści, aspiranci i doktoranci;
• pracownicy naukowi i naukowo-dydaktyczni szkolnictwa wyższego i organizacji naukowych, mający stopień naukowy;
• mężczyźni lub kobiety, których najbliższe osoby zginęły lub zaginęły w trakcie operacji antyterrorystycznych.

11. Jakich dokumentów potrzebuję, żeby wjechać do Polski własnym samochodem?

Nie ma wymogów ograniczających prawo wjazdu do Polski własnym samochodem. Do poruszania się po polskich drogach przez pojazd zarejestrowany za granicą potrzebne jest jednak spełnienie kilku wymogów z art. 71 ust. 4-6 ustawy o ruchu drogowym. Przede wszystkim, konieczne jest prawo jazdy osoby prowadzącej pojazd. Ponadto, należy mieć przy sobie dowód rejestracji pojazdu za granicą wydany przez odpowiedni organ, który powinien potwierdzać, że kierowca ma prawo prowadzić ten pojazd (np. stwierdza, że pojazd jest własnością lub współwłasnością kierowcy). Jeżeli z dowodu rejestracyjnego nie wynika uprawnienie do używania danego pojazdu, kierujący powinien mieć przy sobie dokument potwierdzający prawo do korzystania z niego (umowę użyczenia albo zgodę właściciela). Ostatecznie pojazd musi by sprawny technicznie – mieć potwierdzenie przeglądu oraz tablice rejestracyjne z oznaczeniem złożonym z liter alfabetu łacińskiego, cyfr arabskich oraz literowego oznaczenia kraju pochodzenia. Pojazd powinien też posiadać ważną polisę od odpowiedzialności cywilnej. Samochód trzeba będzie zarejestrować w
Polsce przed upływem 6 miesięcy od wjazdu. 

12. W jaki sposób mogę złożyć wniosek o objęcie mnie w Polsce ochroną międzynarodową?

Każda osoba ma prawo złożenia na granicy lub na terytorium Polski wniosku o udzielenie jej ochrony międzynarodowej. W tym celu wystarczy poinformować służby granicznej o takim zamiarze i podać powody, dla których nie możecie bezpiecznie powróci do kraju pochodzenia. Obecnie jednak, w związku z dużą ilością osób przechodzących przez polskie przejścia graniczne z kierunku Ukrainy, składanie takich wniosków na granicy nie jest raczej praktykowane. Straż Graniczna wpuszcza osoby uciekające z Ukrainy do Polski na podstawie przepisów o ruchu bezwizowym lub na podstawie specjalnej zgody komendanta SG.

13. Co się ze mną stanie po wjeździe do Polski?

Jeżeli wjechałeś do Polski na podstawie ruchu bezwizowego, możesz przebywać w Polsce przez okres do 90 dni. W tym czasie masz prawo do zgodnego z prawem pobytu w Polsce oraz innych krajach strefy Schengen. Jeżeli przed upływem tego terminu nie będziesz mógł powrócić do kraju, konieczne będzie wystąpienie z wnioskiem o zalegalizowanie swojego pobytu w Polsce.

Jeżeli wjechałeś do Polski na podstawie wydanej Ci wcześniej karty pobytu, możesz przebywać w Polsce w okresie jej ważności.

Jeżeli złożyłeś wniosek o udzielenie Ci w Polsce ochrony międzynarodowej, zostaniesz skierowany do jednego z ośrodków recepcyjnych dla osób poszukujących ochrony i będzie się wobec Ciebie toczyć procedura uchodźcza. Zostaniesz wtedy zobowiązany do złożenia paszportu do depozytu i pozostania w Polsce do czasu rozstrzygnięcia Twojego wniosku.

Jeżeli wjechałeś do Polski na podstawie zgody komendanta Straży Granicznej, Twój legalny pobyt w Polsce trwa do 15 dni. Przed upływem tego terminu, powinieneś złożyć wniosek o zalegalizowanie swojego pobytu w Polsce na podstawie ogólnych przepisów. Możesz także złożyć wniosek o udzielenie Ci w Polsce ochrony międzynarodowej.

14. Gdzie w Polsce otrzymam wsparcie?

Wszyscy obywatele Ukrainy wjeżdżający do Polski mogą się zgłosić do jednego z centrów recepcyjnych oferujących tymczasowe zakwaterowanie, wyżywienie i pomoc medyczną. Poniżej znajdziesz adresy kilku z tych miejsc. Warto śledzić rządowe strony internetowe (na przykład: www.ua.gov.pl), gdy sukcesywnie otwierają się nowe punkty pomocy.

• Pałac Suchodolskich Gminny Ośrodek Kultury i Turystyki, ul. Parkowa 5, 22-175, Dorohusk – osiedle
• Przygraniczne Centrum Kultury i Rekreacji, ul. Spółdzielcza 8, 22 – 540, Dołhobyczów
• Zespół Szkół w Horodle, ul. Piłsudskiego 58, 22 – 523 Horodło
• Szkoła Podstawowa w Lubyczy Królewskiej (zaplecze hali sportowej), ul. Jana III Sobieskiego 5, 22 – 680 Lubycza Królewska
• Świetlica, Korczowa 155 37-552 Korczowa
• Hala sportowa – Medyka 285, 37-732 Medyka
• Szkoła Podstawowa w m. Krowica Sama 183, 37-625 Krowica Sama
• Była Szkoła Podstawowa w Łodynie, Łodyna 41, 38-700 Ustrzyki Dolne

15. Czy w Polsce będę objęty pomocą medyczną?

Pomocą medyczną finansowaną ze środków publicznych są w Polsce objęte osoby ubezpieczone. Wszystko więc zależy od tego, jaka jest podstawa Twojego wjazdu do Polski i czy posiadasz prawo do ubezpieczenia. Na przykład, osoby, które złożyły wniosek o ochronę międzynarodową są objęte pomocą medyczną finansowaną przez budżet państwa.

Osoby chcące umówić się na wizytę z lekarzem powinny skontaktować się ze świadczącą pomoc medyczną firmą Petra Medica: +48 22 112 02 06.
Dodatkowo, pomoc medyczną dla uciekających z kraju obywateli i obywatelek Ukrainy zaoferowała firma LUX MED. W tym celu powstała specjalna, polsko-ukraińska infolinia pod nr tel. +48 22 45 87 007 (czynna codziennie w godzinach 9.00 -17.00) oraz adres mailowy ua.kontakt@luxmed.pl.

16. Czy z Polski będę mógł swobodnie wyjechać do innych państw UE?

Jeżeli posiadasz ważną wizę lub kartę pobytu albo wjechałeś do Polski na podstawie ruchu bezwizowego, to możesz wjechać do innych państw strefy Schengen na okres do 90 dni.

Jeżeli jednak nie posiadasz zagranicznego dokumentu podróży (albo Twoje dzieci nie posiadają), wówczas nie będziesz mógł przekracza swobodnie granic z Polski do innych państw. Nie będziesz miał takiej możliwości także jeżeli złożyłeś wniosek o udzielenie Ci w Polsce ochrony międzynarodowej. Masz wtedy bowiem obowiązek pozostania w Polsce do czasu zakończenia Twojej procedury, a Twój paszport trafi na czas procedury do depozytu urzędu.

17. Do jakich organizacji mogę się zwrócić po pomoc?

Źródła oficjalne:

• Całodobowa Infolinia dla obywateli Ukrainy prowadzona przez Urząd do Spraw Cudzoziemców: +48 47 721 75 75
• Strona informacyjna: www.ua.gov.pl (informacje po PL, UA, ENG i RUS)

Organizacje pozarządowe:

• Dom Ukraiński/Nasz Wybór (Warszawa)
  ul. Zamenhofa 1
  00-153 Warszawa
  Telefon: +48 727 805 764
• Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć (Kraków)
  ul. Krowoderska 11/7
  31-141 Kraków
  Telefon i WhatsApp: +48 693 390 502
• Fundacja Ocalenie (Warszawa)
  ul. Krucza 6/14a
  00-549 Warszawa
  cpc@cpc.org.pl
• Centrum Wielokulturowe (Warszawa)
  ul. Jagiellońska 54
  03-469 Warszawa
  Telefon: +48 22 648 11 11 / +48 604 932 969
• Stowarzyszenie Interwencji Prawnej (Warszawa)
  ul. Siedmiogrodzka 5/51
  01-204 Warszawa
  Telefon: +48 880 145 372
• Helsińska Fundacja Praw Człowieka (Warszawa)
  ul. Wiejska 16
  00-490 Warszawa
  refugees@hfhr.pl
• NOMADA. Stowarzyszenie na Rzecz Integracji Społeczeństwa Wielokulturowego (Wrocław)
  ul. Pauli ska 4/8
  Wrocław 50-247
  help@nomada.info.pl
  +48 791 576 459
• Instytut Praw Migrantów (Wrocław)
  ul. Ruska 46A/201,
  50-079 Wroc aw
  biuro@instytutpm.eu
  tel. +48 510 011 846
• Strona internetowa Grupy Granica zawierająca informacje o aktualnych inicjatywach na rzecz pomocy osobom uciekającym z Ukrainy: https://ukraina.grupagranica.pl

POMOC PRAWNA DLA UCHODŹCÓW Z UKRAINY

MATERIAŁY DO POBRANIA

Wniosek o ochronę prawną

Procedury bezpieczeństwa dla osób przekraczających granicę ukraińsko-polską (wersja w języku polskim)

Procedury bezpieczeństwa dla osób przekraczających granicę ukraińsko-polską (wersja w języku ukraińskim)

Porady prawne dla Ukraińców (ulotka w języku polskim i ukraińskim)

Tabela 1 – Przekroczenie granicy – ruch bezwizowy

1 Перетин кордону – Безвізовий режим (якщо у вас є паспорт)

Tabela 2 – Przekroczenie granicy – procedura dotycząca uchodźców

2 Перетин кордону – Процедура щодо біженців

Tabela 3 – Zezwolenie na pobyt stały

3 Дозвіл на постійне проживання

Tabela 4 – Wizy krajowe

4 Національні візи

Tabela 5 – Praca w Polsce – oświadczenia

5 Праця в Польщі – Посвідчення

Tabela 6 – Zezwolenia na pracę

6 Праця в Польщі – Дозвіл на роботу

Tabela 7 – Zezwolenia na pobyt czasowy

7 Праця в Польщі – Дозвіл на тимчасове проживання

Tabela 8 – Program Poland. Business Harbor („PBH”)

8 Праця в Польщі – Програма Poland. Business Harbor (“PBH”)

Tabela 9 – Zezwolenia na pobyt czasowy dla członków rodziny i bliskich

9 Дозвіл на тимчасове проживання для членів сім’ї та їх близьких

ULOTKI

AKTUALNOŚCI

JAK UZYSKAĆ NUMER PESEL?

(informacje w języku polskim i ukraińskim)

PYTANIA I ODPOWIEDZI – INFORMACJE PRAWNE DLA UCHODŹCÓW Z UKRAINY

(w języku polskim i ukraińskim)

 

MATERIAŁY VIDEO DOTYCZĄCE BEZPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ DLA UCHODŹCÓW

(w języku polskim i ukraińskim)

 

 DOSTĘPNE FORMY POMOCY UCHODŹCOM

(w języku polskim i ukraińskim)

Informacja dla mieszkańców Katowic

Jak można włączyć się w pomoc?

BAZA WSPARCIA “KATOWICE DLA UKRAINY”

Jeśli chcesz zaoferować bezpłatną pomoc dla naszych sąsiadów zgłoś się do nas!

Tworzymy bazę mieszkańców Katowic, chcących zaangażować się w bezpośrednią pomoc mieszkańcom Ukrainy, zwłaszcza w następujących obszarach:

• transport
• noclegi
• żywność
• pomoc psychologiczna
• pomoc medyczna
• pomoc prawna i notarialna
• tłumaczenia
• oferty pracy

Chęć pomocy prosimy przesyłać drogą e-mail na adres: pomocukraina@katowice.eu (skrzynka obsługiwana przez pracowników urzędu miasta)

W zgłoszeniu powinny się znaleźć dane kontaktowe i krótka informacja o zakresie ofiarowanej pomocy. Urząd Miasta będzie przekazywał na bieżąco bazę do Fundacji In Corpore, która prowadzi Punkt Informacyjny dla Cudzoziemców w Katowicach oraz do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, po to by Państwa pomoc trafiała bezpośrednio do potrzebujących.

WOLONTARIAT

Jeśli chcesz poświęcić swój czas na pomoc uchodźcom z Ukrainy zgłoś się do nas jako wolontariusz. Zapisy pod adresem e-mail: pomocukraina@katowice.eu. Poszukujemy zwłaszcza osób posługujących się językiem ukraińskim.

ZBIORKA RZECZOWA DLA UKRAINY
KATOWICKICH SZKOŁACH

Od 28.02 do katowickich szkół można przynosić artykuły najbardziej potrzebne mieszkańcom Ukrainy. Zbierane rzeczy zostały podzielone na pięć grup: odzież i okrycia, środki higieniczne i czystości, żywność, podstawowe środki medyczne i inne. Lista powstała w porozumieniu ze stroną ukraińską oraz wojewodą i znajdują się na niej artykuły zaspokajające najważniejsze potrzeby, takie jak: odzież, koce termoizolacyjne, karimaty foliowe, materace, zapasy żywności (woda, żywność typu instant – do szybkiego przyrządzenia, batony energetyczne, suszone owoce, orzechy, konserwy, makaron, błyskawiczne płatki śniadaniowe), zapałki, baterie, zapalniczki, świece i apteczki. Ważne, aby były to rzeczy znajdujące się na liście, nowe i oryginalnie zapakowane – to ułatwi ich transport. Dary można przynosić w godzinach 8:00-19:00.

W dalszym ciągu niezbędne artykuły higieniczne są zbierane w Regionalnym Centrum Informacji Turystycznej w Katowicach, mieszczącym się przy katowickim Rynku. W tygodniu punkt będzie otwarty w godzinach 9:00-17:00. Działa on także w weekendy: w sobotę w godzinach 9:00-17:00, a w niedzielę w godzinach 9:00-13:00. W przypadku dużego zainteresowania godziny otwarcia centrum zostaną wydłużone. W tym punkcie zbierane są wyłącznie takie artykuły jak: środki do mycia ciała, pasty do zębów, szczoteczki do zębów, szczotki do włosów, podpaski higieniczne, pieluchy dziecięce, pieluchy dla dorosłych, ręczniki papierowe, ręczniki z mikrofibry, naczynia kuchenne wielorazowego użytku: głębokie naczynia, łyżki, widelce, noże, filiżanki (materiał – spożywczy silikon lub plastik), środki antyseptyczne (dezynfekcyjne), maski wielokrotnego użytku lub opakowania masek jednorazowych. Tu również ważne jest to, aby był to artykuły znajdujące się na liście i nieużywane.

I GRUPA Odzież i okrycia:

• Koce zwykłe i termiczne
• Śpiwory
• Podkładki pod materac do spania z wodoodpornej folii aluminiowej
• Materace
• Ubrania (nowe)
• Bielizna damska, męska, dziecięca (nowa)
• Płaszcze przeciwdeszczowe

II GRUPA Środki higieny i czystości:

• Płyny do kąpieli/pod prysznic/mydło
• Dezodoranty
• Pasta do zębów
• Szczoteczki do zębów
• Grzebienie
• Podpaski i tampony
• Pieluchy dla dzieci
• Pieluchy dla dorosłych
• Papier toaletowy i ręczniki papierowe
• Ręczniki (w tym z mikrofibry)
• Worki na śmieci
• Środki dezyfekujące
• Maski filtrujące lub jednorazowe
• Narzędzia kuchenne jednorazowego lub wielokrotnego użytku: talerze, łyżka, widelec, nóż,  butelki termiczne (silikon spożywczy lub plastik)

III GRUPA Żywność:

• woda
• żywność do szybkiego przygotowania (instant)
• batony (w tym energetyczne),
• bakalie, orzechy,
• konserwy,
• makarony, płatki zbożowe do szybkiego przygotowania

IV GRUPA Inne:

• Zapałki
• Baterie, powerbanki naładowane
• Oświetlenie, w tym latarki
• Świece
• Zestawy pierwszej pomocy

V GRUPA:

• Podstawowe środki medyczne (witaminy, środki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, leki na kaszel i przeziębienie)

Lista potrzebnych artykułów do pobrania: Ukraina_lista_potrzenych_produktów.pdf

Punktami zbiórki rzeczy będą wszystkie miejskie szkoły na terenie miasta. Ukraina_pomoc_zbiórka_szkoły.pdf

ZBIÓRKA PIENIĘŻNA DLA UKRAINY

Rusza również zbiórka datków na rzecz Ukraińców. Pieniądze można wpłacać na konto Fundacji In Corpore. Numer konta to 02109020110000000115111518 – Santander Bank z dopiskiem „Pomoc dla Ukrainy”. Pieniądze zostaną przeznaczone na pomoc obywatelom Ukrainy.

Інформація для українців

Де знайти допомогу? 

У Катовіцах створено Міський пункт кризового втручання для українців (працює в Інформаційному пункті для іноземців в Катовіцах за адресою ul. Młyńska 5, Katowice).

Якщо потрібна допомога — телефонуйте за цілодобовим номером телефону +48 539 696 888 або напишіть нам на електронну пошту: ukraina@katowice.eu

Гаряча лінія Сілезького воєводського управління для громадян України

+48 32 606 32 32 — це номер, за яким громадяни України можуть отримати інформацію щодо легалізації перебування на території Польщі.

Гаряча лінія Сілезького воєводського управління працює:

• в понеділок, середу, четвер і п‘ятницю — від 7.30 до 15.30,
• у вівторок — з 7.30 до 18.00.

Додатково гаряча лінія працюватиме в суботу 26.02.2022 р. від 7.30 до 12.30

Інформацію про легалізацію перебування іноземці можуть також отримати на електронну пошту, написавши листа на адресу: cudzoziemcy@katowice.uw.gov.pl

Цілодобовий номер телефону Відділу управління в кризових ситуаціях при Сілезькому воєводському управлінні:

+48 47 721 75 75

Źródło: https://www.katowice.eu/dla-mieszkańca/katowice-dla-ukrainy

Przyszłość globalnego rynku pracy w dużej mierze będzie bazować na elastyczności. Pandemia udowodniła wielu firmom, iż korzystanie z nowoczesnych form zatrudnienia – pracy tymczasowej, outsourcingu procesów i kontraktingu usług – niejednokrotnie pozwalało przetrwać i zachować ciągłość biznesową w najtrudniejszych momentach. Praca na określony czas coraz częściej staje się również świadomym wyborem pracowników.

Nowoczesne formy zatrudnienia

Pandemiczne zawirowania skłoniły kolejne firmy do przyjrzenia się nowoczesnym formom zatrudnienia i wypracowania wewnętrznych procedur z nich korzystania.
Formy zatrudnienia są pojęciem szerokim, obejmującym różnorakie sposoby wykonywania pracy.

1. Forma zatrudnienia – umowa o pracę.
2. Rodzaj umowy – umowa na czas nieokreślony
3. Wymiar czasu pracy – pełny etat
4. Miejsce zatrudnienia – siedziba pracodawcy
5. Regularność zatrudnienia – praca w określonych godzinach
6. Długość okresu zatrudnienia – długoletnie ciągłe zatrudnienie

Mogą być stosowane zarówno na podstawie umów cywilnoprawnych, jak i poprzez zatrudnienie na podstawie stosunku pracy. Praca nakładcza zaś, choć
nie jest zatrudnieniem pracowniczym (nie podlega regulacjom Kodeksu pracy), to posiada wiele cech takiego zatrudnienia.

Ogólną klasyfikację form zatrudnienia przedstawia rysunek:

Większość elastycznych form zatrudnienia może być stosowana w ramach obydwu rodzajów zatrudnienia, tj. pracowniczego i niepracowniczego.

Przykładem zatrudnienia pracowniczego są umowy terminowe, zatrudnienie w niepełnym wymiarze, leasing pracowniczy, wypożyczanie pracowników, praca na wezwanie i na telefon, job-sharing czy nawet telepraca. Inne, jak na przykład umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowa agencyjna czy samozatrudnienie, są możliwe do zrealizowania tylko poprzez zatrudnienie niepracownicze.

Często sami kandydaci zabiegają o elastyczne formy zatrudnienia. Swoją decyzję zazwyczaj motywują względami podatkowymi, chęcią zdobycia różnorodnego doświadczenia czy też uzyskania większej niezależności, pozwalającej na zarządzanie swoim prywatnym kalendarzem.

Kontrakt B2B

Eksperci i menedżerowie, którzy chętnie współpracują z firmami na podstawie kontraktów B2B, cenią sobie możliwość wyboru projektów, dotyczących konkretnego obszaru specjalizacyjnego i stanowiących bardzo kuszącą alternatywę dla tradycyjnej ścieżki kariery.

B2B – z angielskiego: business to business – oznacza taką formę prowadzenia współpracy, w której potencjalny pracownik staje się partnerem biznesowym prowadzącym własną działalność gospodarczą.

Zarobkowanie w oparciu o umowę b2b to nic innego, jak inaczej własna działalność gospodarcza, zwana także samozatrudnieniem. Samozatrudnienie staje się coraz bardziej popularne zwłaszcza wśród młodych ludzi, którzy cenią sobie niezależność i pracę na własnych zasadach. Coraz częściej możemy spotkać ogłoszenia o pracę,
gdzie umowa b2b to standard. Pomimo, że forma ta jest stosunkowo nowa – daje wiele możliwości i jest dobrą alternatywą dla umowy o pracę.

Więcej informacji na temat kontraktu B2B w porównaniu do umowy o pracę można znaleźć w poradniku:

Popularność nowoczesnych form zatrudnienia rośnie, na co wpływ miała m.in. pandemia. Część organizacji w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy odkryła zalety elastycznej strategii zatrudnienia, umożliwiającej nie tylko optymalizację kosztów, ale również szybką reakcję na pojawiające się zapotrzebowanie kompetencyjne.

Firmy nadal koncentrują swoje działania głównie na rekrutacji pracowników etatowych, jednak rośnie zainteresowanie innymi, nowoczesnymi formami zatrudnienia – pracą tymczasową, B2B, outsourcingiem. W 2021 roku plany podjęcia współpracy z pracownikami czasowymi zadeklarowało 79 proc. firm, co stanowi wynik o 5 pkt. proc. wyższy niż przed pandemią. Jednocześnie 54 proc. firm współpracujących z pracownikami czasowymi przewiduje, że w bieżącym roku ich liczba wzrośnie. Jako powód korzystania z elastycznych form zatrudnienia organizacje najczęściej wskazują chęć zapewnienia elastyczności w zarządzaniu kosztami zatrudnienia, konieczność odpowiedzi na zwiększony popyt na swoje produkty lub usługi, a także pozyskania kompetencji niezbędnych do ukończenia konkretnych projektów.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami,
aby poznać swoje prawa związane z zatrudnieniem

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ

Kto wybiera nowoczesne formy zatrudnienia?

Największy odsetek pracowników umysłowych, współpracujących z firmami na podstawie nowoczesnych form zatrudnienia, stanowią osoby młode, które dopiero zdobywają doświadczenie zawodowe. Znajduje to odzwierciedlenie w odpowiedziach respondentów badania. Najwięcej jako motywację do podjęcia pracy czasowej wskazało możliwość zdobycia doświadczenia. Jednocześnie 44 proc. jako najlepszy aspekt pracy na określony czas wskazało możliwość rozwoju, a 43 proc. – możliwość pozostania w firmie na stałe.

Wśród pracowników czasowych nie brakuje jednak doświadczonych ekspertów i menedżerów. Częściej postrzegają nowoczesne formy współpracy przez pryzmat atrakcyjnego wynagrodzenia i możliwości udziału w ciekawych projektach. To właśnie dla tej grupy pracowników podejmowanie pracy na określony czas jest najczęściej świadomym, w pełni przemyślanym wyborem. Praca projektowa jest dla nich atrakcyjną alternatywą dla pracy etatowej w jednej firmie.

Wpływ pandemii na pracę czasową

Pandemia i jej konsekwencje dla rynku pracy sprawiły, że 45 proc. pracowników czasowych deklaruje obecnie większą gotowością do podjęcia takiej formy współpracy. Eksperci wskazują dwa powody takiego stanu rzeczy.

1. Pandemia zmotywowała niektórych profesjonalistów do poszukiwania nowej pracy. Nierzadko było to jednak rozwiązanie tymczasowe, na okres zamknięcia poszczególnych branż. Praca czasowa idealnie odpowiadała na te potrzeby i w związku z tym cieszyła się większym zainteresowaniem.
2. Wiele osób pod wpływem pandemii zdecydowało się przebranżowić, a zatrudnienie czasowe pozwala zdobyć doświadczenie i sprawdzić, jak w praktyce wygląda praca w danym zawodzie.

Należy natomiast uwzględnić również tych pracowników, którzy rozważają podjęcie pracy czasowej głównie ze względu na trudniejszą sytuację. Odsetek respondentów wskazujących trudności w znalezieniu pracy stałej jako motywację do podjęcia pracy na określony czas w skali roku wzrósł o 14 pkt. proc. i obecnie wynosi 36 proc. W ich perspektywie nowoczesne formy zatrudnienia wciąż nie będą preferowaną formą współpracy, a raczej szansą na otrzymanie stałego zatrudnienia w firmie, po uprzednim sprawdzeniu się w roli pracownika tymczasowego.

GDY BĘDZIESZ POTRZEBOWAŁ POMOCY – ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW
POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

Obszar dziedziczenia jest tematyką, która powinna zainteresować każdego, niezależnie od wieku, stanu zdrowia i pozycji zawodowej. Każdy z nas wcześniej czy później zetknie się z problemem dziedziczenia – czy to jako spadkobierca, czy też jako testator, czyli osoba sporządzająca testament. Zwykle zapoznajemy się z zasadami prawa spadkowego wtedy, gdy myślimy o przekazaniu majątku bliskim, a także, gdy przychodzi nam załatwiać sprawy spadkowe, gdyż stajemy się spadkobiercami.

Niech przedstawiony poniżej materiał będzie swoistego rodzaju drogowskazem przekazującym wiedzę o tym, jakie i komu przysługują prawa. Zapoznanie się z problematyką dotyczącą dziedziczenia bez wątpienia ułatwi porządkowanie trudnych spraw majątkowych.

PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE DZIEDZICZENIA

Spadek – ogół praw i obowiązków przechodzących na spadkobiercę (spadkobierców)

Testament – jednostronna czynność prawna zawierająca rozrządzenie przez spadkodawcę (testatora) swoim majątkiem na wypadek śmierci

Spadkodawca (testator) – osoba fizyczna, po której śmierci jej majątek przechodzi na inne osoby

Spadkobierca – podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków zmarłego (osoba fizyczna, osoba prawna)

Dziedziczenie – przejście, na skutek śmierci osoby fizycznej, ogółu praw i obowiązków na spadkobiorcę/spadkobierców

Wstępni – przodkowie, tj. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie

Zstępni – potomkowie, tj. dzieci, wnuki, prawnuki

Dziedziczenie testamentowe – mamy z nim do czynienia, gdy spadkobierca pozostawił ważny testament.

Dziedziczenie ustawowe – mamy z nim do czynienia, gdy nie zostanie sporządzony ważny testament.

DZIEDZICZENIE USTAWOWE

Dziedziczenie stanowi powołanie spadkobiercy do spadku, które jest możliwe na podstawie ustawy lub na podstawie testamentu.

Dziedziczenie ustawowe zmierza do pozostawienia majątku spadkowego osobom najbliższym spadkodawcy, tj. jego małżonkowi i krewnym. Ma miejsce przede wszystkim wówczas, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu. Ponadto dziedziczenie ustawowe następuje w sytuacji, gdy:

•  testament jest nieważny,
•  testament został przez spadkodawcę odwołany,
•  osoby wskazane w testamencie zostały uznane za niegodne dziedziczenia,
•  osoby wskazane w testamencie nie przeżyły spadkodawcy,
•  osoby wskazane w testamencie odrzuciły spadek.

Kto dziedziczy na podstawie ustawy?

Prawo spadkowe przewiduje krąg podmiotów uprawnionych do dziedziczenia w pierwszej kolejności (grupy spadkobierców) względem pozostałych uprawnionych wskazanych w Kodeksie cywilnym.

Wyróżniamy następujące grupy spadkobierców:

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.

W przypadku braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.

Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

W przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy, dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

W przypadku braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

W przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. W sytuacji jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

Zapraszamy do zapoznania się z tematyką dziedziczenia, w przygotowanym przez nas poniższym poradniku:

TESTAMENT I JEGO FORMY

Testament jest jedyną czynnością prawną, mocą której można rozrządzić swym majątkiem na wypadek śmierci.

Testament jest czynnością prawną:

•  jednostronną,
•  osobistą,
•  nieskierowaną do konkretnego adresata,
•  odwołalną.

Kto może sporządzić i odwołać testament?
Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela.

Testament można odwołać poprzez:

•  sporządzenie nowego testamentu,
•  zniszczenie testamentu lub pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność,
•  dokonanie w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.

Wyróżniamy następujące formy testamentu:

• holograficzny (własnoręczny) – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą,
• notarialny – testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego,
• allograficzny – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.

• ustny – jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków,
• podróżny – podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków,
• wojskowy – ograniczony do żołnierzy Sił Zbrojnych pełniących czynną służbę wojskową, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych oraz osób cywilnych towarzyszących Siłom Zbrojnym.

Należy zwrócić uwagę, że testamenty szczególne tracą moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu.

Celem uzyskania dodatkowych informacji dotyczących dziedziczenia testamentowego

zapraszamy do zapoznania się z poniższym materiałem:

MEDIACJE W SPRAWACH SPADKOWYCH 

Przedmiotem mediacji w sprawach spadkowych mogą być:

• sprawy o zapłatę zachowku
• sprawy o dział spadku
• sprawy o ustalenie masy spadkowej
• sprawy o realizację poleceń i zapisów zawartych w testamencie

Więcej na temat mediacji w sprawach spadkowych można przeczytać w poradniku:

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami,
aby poznać swoje prawa związane z dziedziczeniem

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ 

ZACHOWEK 

Instytucja zachowku, uregulowana została w przepisach art. 991 – 1011 Kodeksu cywilnego. Przewiduje ona ustawową ochronę interesów majątkowych osób najbliższych spadkodawcy przed
krzywdzącym je rozrządzeniem przez niego majątkiem na wypadek śmierci.

Osobami najbliższymi spadkodawcy uprawnionymi do zachowku są zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy.

Zwrócić jednak należy uwagę, że powyższe nie oznacza, że każda z wymienionych kategorii podmiotowych będzie uprawniona do zachowku w każdym czasie. Prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy jedynie wtedy, gdyby w danym konkretnym wypadku byli powołani do spadku z ustawy. O kolejności powołania w tym zakresie decydują zaś przepisy o ustawowym porządku dziedziczenia

Zachowek ma na celu celu ochronę interesów majątkowych najbliższej rodziny, która straciła możliwość dziedziczenia należnej z ustawy części spadku, w wyniku powołania do spadkobrania tylko niektórych osób z grona spadkobierców ustawowych lub osób trzecich.

Ile wynosi zachowek?
Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.

W sytuacji, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku (w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, powołania do spadku, bądź zapisu), przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Czy roszczenie o zapłatę zachowku ulega przedawnieniu?
Roszczenie o zapłatę zachowku, z upływem czasu ulega przedawnieniu. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku wynosi 5 lat. Zwrócić należy uwagę na dwa sposoby liczenia początku tego terminu, w zależności od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy nie.

W przypadku, gdy testamentu nie było, termin przedawnienia należy liczyć od dnia otwarcia spadku (tj. od śmierci spadkodawcy). W przypadku, gdy spadkodawca sporządził testament, termin pięcioletni liczy się od chwili ogłoszenia testamentu.

WYDZIEDZICZENIE I NIEGODNOŚĆ DZIEDZICZENIA

Niegodność dziedziczenia opiera się na założeniu, że w pewnych sytuacjach względy natury etycznej
przemawiają za pozbawieniem określonej osoby możliwości dziedziczenia po określonym spadkodawcy.

Przepis art. 928 § 1 Kodeksu cywilnego wyznacza trzy przyczyny uznania przez sąd spadkobiercy za
niegodnego:

• dopuszczenie się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,
• nakłonienie podstępem lub groźbą spadkodawcy do sporządzenia lub odwołania testamentu albo przeszkodzenie spadkodawcy podstępem lub groźbą w dokonaniu jednej z tych czynności,
• umyślne ukrycie lub zniszczenie testamentu spadkodawcy, jego podrobienie lub przerobienie albo świadome skorzystanie z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Uznanie za niegodnego dziedziczenia wyłącza spadkobiercę od dziedziczenia, tak jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. Osobą uprawnioną do wystąpienia z powództwem o uznanie osoby za niegodną dziedziczenia jest każdy, kto ma w tym interes.

Czy testator może pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku?

Testator poprzez wyrażenie woli wydziedziczenia konkretnej osoby ma możliwość pozbawienia zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku. Wówczas testator musi podać przyczynę wydziedziczenia, powinna ona jasno wynikać z treści testamentu.

Jakie mogą być podstawy wydziedziczenia?

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku, jeżeli uprawniony do zachowku:

1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami, aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje dotyczące dziedziczenia.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY
ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ
POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ 

Współczesny rodzic powinien być obecnym, uważnym, empatycznym opiekunem. Z poglądami psychologii rodzicielstwa bliskości i porozumienia bez przemocy na pierwszy rzut oka wydaje się nie współgrać podstawowe dla polskiego prawa rodzinnego i opiekuńczego pojęcie normujące stosunki pomiędzy rodzicami a dziećmi, czyli władza rodzicielska.

Czym jest władza rodzicielska? Czy jest ona równoznaczna z panowaniem rodzica nad życiem dziecka? Zapraszamy do przeczytania materiałów dotyczących tego tematu.

CZYM JEST WŁADZA RODZICIELSKA?

W Polsce kwestie władzy rodzicielskiej uregulowane są w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Nie zawiera on definicji władzy rodzicielskiej, najogólniej jednak można powiedzieć, że władza ta to zespół obowiązków i praw rodziców względem małoletniego dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenia jego interesów. 

Władza rodzicielska to:

• Piecza nad osobą dziecka
• Piecza nad majątkiem dziecka
• Reprezentacja (przedstawicielstwo ustawowe) rodziców

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Dobro dziecka stanowi nadrzędne wskazanie, które przede wszystkim rozstrzyga o treści, jak też wykonywaniu władzy rodzicielskiej. Przyjęta w prawie rodzinnym zasada dobra dziecka oznacza, że jego interes rozstrzyga przede wszystkim o tym, jak rodzice i opiekunowie powinni wykonywać swe obowiązki względem dzieci i rodziny, oraz w jakim kierunku powinny iść rozstrzygnięcia sądu w sprawach rodzinnych.

DZIECKO pozostające pod władzą rodzicielską winno rodzicom posłuszeństwo, a w sprawach, w których może samodzielnie podejmować decyzje i składać oświadczenia woli, powinno wysłuchać opinii i zaleceń rodziców formułowanych dla jego dobra. 

RODZICE przed powzięciem decyzji w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku dziecka powinni je wysłuchać, jeżeli rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości dziecka na to pozwala, oraz uwzględnić w miarę możliwości jego rozsądne życzenia.

Osobom wykonującym władzę rodzicielską
oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim
ZAKAZUJE SIĘ stosowania kar cielesnych.

Piecza nad osobą dziecka oznacza:

1) wychowanie, tj. osobiste kształtowanie osobowości dziecka, jego postaw emocjonalnych i predyspozycji intelektualnych,
2) kierowanie, rozumiane jako określanie miejsca pobytu dziecka, nadzorowanie trybu jego życia, decydowanie i uczestnictwie dziecka w środowiskach pozarodzinnych, dobór i kontrolę informacji,
3) troskę o środowisko materialne dziecka,
4) troskę o osobę dziecka w aspekcie fizycznym,
5) koordynację fizycznej i umysłowej sprawności dziecka.

Zachęcamy do przeczytania poradnika poruszającego kwestię władzy rodzicielskiej:

PRAWA DZIECKA

Dzieci to mali ludzie i tak samo jak dorośli mają określone prawa i wolności. Prawa dziecka wpisane zostały do ważnych dokumentów międzynarodowych takich jak: Deklaracja praw dziecka i Konwencja o prawach dziecka.

O prawach dziecka mówi również Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r.:

1. Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą, okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.

2. Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych.

3. W toku ustalania praw dziecka organy władzy publicznej oraz osoby odpowiedzialne za dziecko są obowiązane do wysłuchania i w miarę możliwości uwzględnienia zdania dziecka.

4. Ustawa określa kompetencje i sposób powoływania Rzecznika Praw Dziecka.

Zachęcamy do wysłuchania przygotowanego przez nas nagrania dotyczącego praw dziecka:

Kto pomaga dzieciom w obronie ich praw?

• UNICEF jest agendą ONZ powołaną w celu ochrony praw wszystkich dzieci na całym świecie, szczególnie tych najbardziej pokrzywdzonych. Jest także jedyną organizacją wymienioną z nazwy w treści Konwencji o prawach dziecka, która ma być źródłem wiedzy bądź wsparcia w kwestiach praw dziecka.
• Rzecznik Praw Dziecka (RPD) – konstytucyjny jednoosobowy organ władzy państwowej po raz pierwszy powołany w 2000 roku. Rzecznik stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Rzecznik nie zastępuje wyspecjalizowanych służb, instytucji i stowarzyszeń zajmujących się ochroną dziecka, lecz interweniuje w sytuacji, kiedy dotychczasowe procedury okazały się nieskuteczne bądź ich zaniechano.

Więcej na temat praw dziecka oraz form ich ochrony można przeczytać w poradniku:

WIZERUNEK DZIECKA W SIECI

Sharenting to termin, który powstał z połączenia dwóch angielskich słów: share – dzielić się, rozpowszechniać oraz parenting – rodzicielstwo. Określamy nim zamieszczanie przez rodziców zdjęć, filmów i informacji dotyczących ich dzieci w internecie, głównie na portalach społecznościowych (Facebook, Instagram, TikTok).

Większość z tych materiałów dokumentuje ważne chwile w życiu dziecka, podróże lub odniesione sukcesy. Niestety część rodziców publikuje również zdjęcia lub filmy wystawiające dzieci na ośmieszenie i upokorzenie np. materiały zawierające zdjęcia dzieci niekompletnie ubranych. Brak jest często świadomości zagrożeń związanych z publikacją zdjęć dzieci w internecie.

Dziecku przysługuje prawo do ochrony wizerunku, który jest jednym z tzw. dóbr osobistych. Wizerunek podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym, w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Ustawie o ochronie danych osobowych, a w przypadku dziecka także w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

Bezrefleksyjne, nieodpowiedzialne wrzucanie do sieci zdjęć przedstawiających wizerunek uwłaczający godności dziecka, bądź zdjęć wykonanych w intymnych sytuacjach, łamie prawo i narusza dobro dziecka.

WŁADZA RODZICIELSKA PO ROZSTANIU RODZICÓW

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu (czyli nieprowadzącym wspólnego gospodarstwa domowego), sąd rodzinny może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

Marek po rozwodzie ma ograniczoną władzę rodzicielską nad córką, może jednak decydować o jej wyjazdach zagranicznych. Nie chce wyrazić zgody na wyrobienie dziecku paszportu, bo obawia się, że była żona zostanie z dzieckiem na stałe w Kanadzie. W związku z tym matka złożyła do sądu rodzinnego wniosek o zgodę na wyrobienie córce paszportu.      

Pieczę naprzemienną polegającą na równoważnym podzieleniu czasu przebywania dziecka z rodzicami, prowadzącym do okresowych zmian miejsca pobytu dziecka, możemy ustalić dobrowolnie, w drodze umowy pomiędzy rodzicami, którym przysługuje władza rodzicielska. Jeśli chcemy aby rozstrzygnięcie takie wydał sąd powinniśmy wykazać, że jesteśmy w stanie pozostawać w stałym kontakcie z współrodzicem i porozumieć się co do wszystkich aspektów pieczy nad dzieckiem. W przypadku konfliktu między rodzicami szanse na orzeczenie pieczy naprzemiennej są niewielkie. 

W braku porozumienia sąd rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. Dobru dziecka może bowiem odpowiadać zarówno wychowywanie go przez oboje rodziców, jak i – w określonych sytuacjach – tylko przez
jednego, np. gdy drugi rodzic spełnia przesłanki pozbawienia władzy rodzicielskiej. Wybór rodzica, któremu powierzona zostanie władza rodzicielska
uwarunkowany jest jego kwalifikacjami osobistymi, relacjami między rodzicami a dzieckiem, wiekiem dziecka.

Ela i Jarek są w bardzo silnym konflikcie. W trakcie sprawy rozwodowej oboje wnoszą o pozostawienie sobie pełnej władzy rodzicielskiej, nie mogą się porozumieć co do miejsca zamieszkania dzieci i wykonywania kontaktów. Pomimo iż oboje rodzice bardzo chcą samodzielnie sprawować opiekę nad dziećmi, marginalizując drugiego rodzica, sąd nie będzie mógł pozostawić władzy rodzicielskiej im obojgu.

 

Zakres władzy rodzicielskiej nie ma żadnego wpływu na obowiązek alimentacyjny!

Ola urodziła dziecko z przygodnego związku. Ojciec od razu zrzekł się władzy rodzicielskiej, nie utrzymuje kontaktów z synem, nie płaci na jego utrzymanie, uważa że to „tylko jej problem”. Ola, nie wiedząc jak zabezpieczyć przyszłość dziecka, udała się na poradę do punktu nieodpłatnych porad. Radca prawny przekonał ją, że ma pełne prawo do wystąpienia o alimenty dla dziecka od ojca i pomógł jej sporządzić pozew. Wobec braku dobrowolnej zapłaty alimenty ściągnie komornik

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY
ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ
POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ TUTAJ

Ograniczenie i pozbawienie władzy rodzicielskiej

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Ustaleń takich nie można poczynić w drodze umowy czy to zawartej przed mediatorem czy przed notariuszem. O władzy rodzicielskiej w takich sytuacjach rozstrzyga jedynie sąd.

Sąd opiekuńczy może zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego.

Jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców (lub jedno z nich) władzy rodzicielskiej. W razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić.

Oboje rodzice byli uzależnieni od alkoholu, sąd rodzinny zadecydował więc o pozbawieniu ich władzy rodzicielskiej i umieszczeniu pozbawionych opieki dzieci w placówce opiekuńczej. To podziałało wstrząsająco na matkę dzieci, która odeszła od męża, obyła terapię odwykową, znalazła nowe mieszkanie i zatrudnienie. Dzięki tej zmianie mogła skutecznie wnieść o przywrócenie władzy rodzicielskiej i powrót dzieci pod jej opiekę.

ZARZĄD MAJĄTKIEM DZIECKA

Zdarzają się sytuacje, w których dzieci stają się właścicielami czasem znacznego i bardzo rozbudowanego majątku, jednak nie mogą samodzielnie dokonywać czynności z nim związanych, ponieważ nie posiadają zdolności do czynności prawnych.

Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną (możność posiadania praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego). Należy ją odróżnić od zdolności do czynności prawnych, która oznacza możność nabywania tych praw i obowiązków w drodze własnych czynności prawnych. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.

Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo. Mogą oni bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy w drobnych bieżących sprawach życia codziennego np. robić zakupy spożywcze, kupić bilet do kina. Wszystkim sprawami przekraczającymi codzienne sprawunki zajmują się w imieniu dziecka rodzice. 

Tata Oli i Maćka umarł na zawał. Z ich mamą pozostawał w związku nieformalnym. Pozostawił po sobie spadek, w tym firmę transportową, który odziedziczyły w całości dzieci.

Alan został potrącony przez samochód i doznał poważnych urazów. W wyniku postępowania sądowego ubezpieczyciel wypłacił mu 150 000,00 zł tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia.

Babcia Zosia chce rozporządzić swoim majątkiem przed śmiercią. Darowała swojej prawnuczce Nikoli pięć działek rolnych.

W wyniku dziedziczenia dzieci wchodzą w posiadanie, czasem znacznego, majątku. Wbrew potocznemu myśleniu, nie staje się on własnością ich dorosłych opiekunów (np. rodziców), ale należy do dzieci, bez względu na ich wiek. Zadaniem opiekuna jest zarząd tym majątkiem. O ile jednak
czynności zwykłego zarządu, codziennych (np. odmalowanie ścian w domu) opiekunowie mogą dokonywać samodzielnie, zgodnie z własnymi przekonaniami, to dla dokonania czynności, przekraczających ten zwykły zarząd potrzebna jest zgoda sądu.

Zosia odziedziczyła dom po dziadkach. Jej rodzice chcą go w jej imieniu sprzedać. W tym celu najpierw wykonają drobne odmalowanie ścian („odświeżenie” domu), na który nie potrzebują zgody sądu opiekuńczego, a następnie zawrą umowę sprzedaży – do notariusza muszą przyjść z prawomocnym postanowieniem sądu w przedmiocie wyrażenia zgody na sprzedaż domu w imieniu Zosi za cenę co najmniej 400 000,00 złotych.

Sąd może nie wyrazić zgody na takie rozporządzenie majątkiem, jakie planują rodzice, jeśli uzna, że nie jest ono zgodne z dobrem dziecka. Czynność dokonana przez rodzica bez zgody sądu jest nieważna.

Alanowi przysługuje zachowek po zmarłej babci. Jego mama dogadała się ze swoją siostrą, która ma wypłacić zachowek Alanowi, że będzie to kwota 65 000 złotych. Siostry zawarły na piśmie ugodę w przedmiocie zachowku, której stroną był Alan, reprezentowany przez mamę. Umowa ta, ze względu na brak uprzedniego zezwolenia sądu na jej zawarcie jest nieważna.

 

W umowie darowizny albo w testamencie można zastrzec, że przedmioty przypadające dziecku z tytułu darowizny lub testamentu nie będą objęte zarządem sprawowanym przez rodziców. W wypadku takim, gdy darczyńca lub spadkodawca nie wyznaczył zarządcy, sprawuje zarząd kurator ustanowiony przez sąd opiekuńczy.

Pani Wiesia posiada mieszkanie własnościowe. Dziedziczyć po niej z ustawy ma jedyny syn – Grzesiek. Niestety Grzesiek, przez uzależnienie od pożyczek, jest bardzo zadłużony. Mieszkanie z pewnością przejmie komornik. Pani Wiesia testamentem zapisała mieszkanie swoim wnukom (dzieciom Grześka) wskazując, że do czasu uzyskania przez nie pełnoletniości zarząd mieszkaniem sprawować będzie jej kuzynka Jola, do której
ma zaufanie.

Czysty dochód z majątku dziecka powinien być przede wszystkim obracany na utrzymanie i wychowanie dziecka oraz jego rodzeństwa, które wychowuje się razem z nim, nadwyżka zaś na inne uzasadnione potrzeby rodziny.

Hania odziedziczyła po dziadku 40 ha ziemi rolnej, oddanej w dzierżawę. Dochód z czynszu dzierżawnego rodzice przeznaczają na utrzymanie Hani i jej przyrodniej siostry.

Po ustaniu zarządu rodzice obowiązani są oddać dziecku lub jego przedstawicielowi ustawowemu, zarządzany przez nich majątek dziecka.

Dziecko po osiągnięciu dorosłości może kwestionować decyzje rodziców, dotyczące swojego majątku jeśli uzna, że ich błędy w zarządzie spowodowały po jego stronie stratę. Rodzice ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą za szkodę wyrządzoną dziecku przez niewłaściwe sprawowanie zarządu jego majątkiem. Możliwość wystąpienia z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko rodzicom istnieje zarówno w czasie przysługiwania im władzy rodzicielskiej (wtedy konieczne jest ustanowienie kuratora do reprezentowania dziecka w tej sprawie), jak i po jej wygaśnięciu, w   tym po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności.

Julka w wieku 15 lat uległa poważnemu wypadkowi komunikacyjnemu. Jej rodzice podpisali z ubezpieczycielem ugodę w przedmiocie odszkodowania na kwotę 50 000,00 zł. Julka uważa, że to stanowczo zbyt mało i że rodzice zrobili jej krzywdę przez swoją niekompetencję. Po ukończeniu 18. roku życia skieruje przeciwko rodzicom pozew o odszkodowanie. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku.

GDY BĘDZIESZ POTRZEBOWAĆ POMOCY – ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW
POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

Pandemia COVID-19 zmieniła życie i sytuację zawodową wielu osób na rynku pracy. Niektórzy zostali z dnia na dzień zwolnieni z pracy, innym obniżono wymiar etatu, jeszcze innym z kolei wypłacano tylko część wynagrodzenia lub nie wypłacono w ogóle. W tym czasie szczególnie warto znać podstawowe prawa dotyczące zatrudnienia, a także związanych z nim zmian dotyczących relacji między pracodawcą a pracownikiem.

UMOWA O PRACĘ

Umowa o pracę nie musi być zawarta na piśmie. Do zawarcia umowy dochodzi wraz z uzgodnieniem przez strony (pracodawcę i pracownika) istotnych elementów umowy:

• rodzaju pracy
• miejsca wykonywania pracy
• wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem składników wynagrodzenia
• wymiaru czasu pracy
• terminu rozpoczęcia pracy

Zachęcamy do przeczytania poradnika, z którego można dowiedzieć się m.in:

• jakie są zalety umowy o pracę
• jakie ustalenia powinny nastąpić przed dopuszczeniem pracownika do pracy
• w jaki sposób należy składać wszystkie oświadczenia dla pracodawcy

WYPOWIEDZENIE ZMIENIAJĄCE

W czasie kryzysu spowodowanego koronawirusem bardzo częstym rozwiązaniem, które pozwala jednocześnie zmniejszyć koszty, bez zwalniania pracowników, jest wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy. Pozwala to przedsiębiorcom dostosować warunki pracy do aktualnych możliwości finansowych oraz potrzeb organizacyjnych.

Wypowiedzenie zmieniające, w przeciwieństwie do wypowiedzenia umowy o pracę, nie ma na celu ustania stosunku pracy, a jego modyfikację. Wypowiedzenie to musi zawierać propozycję nowych warunków zatrudnienia np. zmianę stanowiska pracy, miejsca pracy, rozkładu czasu pracy, formy wynagrodzenia czy składników wynagrodzenia

Zgodnie z art. 42 Kodeksu Pracy do wypowiedzenia zmieniającego stosuje się ogólne postanowienia dotyczące wypowiedzenia, co niesie ze sobą obowiązek np. konsultacji z zakładową organizacją związkową czy zakaz wypowiedzenia w stosunku do pracowników podlegających wzmożonej ochronie stosunku pracy, tj. pracowników w wieku przedemerytalnym, działaczy związków zawodowych czy pracowników na urlopach macierzyńskich. Wypowiedzenie zmieniające musi przyjąć formę pisemną.

CZY PRACOWNIK MUSI ZGODZIĆ SIĘ NA ZMIANĘ WARUNKÓW PRACY/PŁACY? 

Pracownik ma obowiązek – do końca połowy przysługującego mu okresu wypowiedzenia – przyjąć lub odrzucić propozycję nowych warunków. Musi jednak zostać o tym pouczony na piśmie. Brak pouczenia skutkuje tym, że pracownik zachowuje prawo do złożenia oświadczenia do końca okresu wypowiedzenia. Pracownik może wyrazić swoją zgodę lub jej brak w dowolnej formie pisemnej lub ustnej. W przypadku braku złożenia oświadczenia Kodeks Pracy przewiduje domniemanie wyrażające zgodę na nowe warunki.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY
ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ
POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ TUTAJ

JAK REAGOWAĆ, GDY PRACODAWCA NIE PŁACI PENSJI?

Niestety w ostatnim trudnym dla wszystkich czasie pandemicznym, niejednokrotnie zdarza się, że pracodawca całkowicie zaprzestaje płacić wynagrodzenie. Co w takim przypadku powinien zrobić pracownik ? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz poniżej.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami,
aby poznać swoje prawa związane z zatrudnieniem

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ TUTAJ

ZWOLNIENIE DYSCYPLINARNE

Marek jest pracownikiem magazynu. Raz zdarzyło się, że przyszedł „wczorajszy” do pracy. Kierownik zbadał go alkomatem, który wskazał 0,2 promila. Odesłał Marka do domu. Kiedy następnego dnia Marek pojawił się w pracy, kierownik wręczył mu zwolnienie dyscyplinarne.

Marek nie jest pewien czy alkomat w miejscu pracy był sprawny, ale nie liczy na to, że pracodawca będzie chciał przyjąć go z powrotem. Przynajmniej chciałby uniknąć zwolnienia dyscyplinarnego. Co może zrobić Marek?

GDY BĘDZIESZ POTRZEBOWAĆ POMOCY – ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW
POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO