PRAWA I OBOWIĄZKI OBYWATELSKIE (powiat gliwicki)

Najważniejsze prawa obywatelskie, zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, odnoszą się do trzech obszarów: wolności osobistej i politycznej, dostępu do kultury oraz sfery ekonomicznej. Organem państwowym, stojącym na straży tych wartości jest Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO). Jako obywatele kraju poza prawami posiadamy również obowiązki, które w wyjątkowych sytuacjach mogą zostać poszerzone.

 

Emblemat białego orła w koronie na tle biało czerwonej wstęgi i granatowej teczki. Napis: Źródła praw i obowiązków w Polsce.ŹRÓDŁA PRAW I OBOWIĄZKÓW W POLSCE

Najważniejszym aktem prawnym w Polsce jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. Ustawa zasadnicza reguluje nie tylko ustrój państwa, ale również zawiera szereg przepisów w przedmiocie praw i wolności obywateli, środków ich ochrony, a także normuje obowiązki, do których spełniania zobligowani jesteśmy wszyscy. Przepisy dotyczące praw i obowiązków zostały wskazane w II rozdziale Konstytucji zatytułowanym Wolności, Prawa i Obowiązki Człowieka i Obywatela.

 

Najważniejsze prawa obywatelskie, zagwarantowane w Konstytucji, odnoszą się do trzech obszarów:

  •  wolności osobistej i politycznej
  •  dostępu do kultury
  •  sfery ekonomicznej

Do środków ochrony praw obywatela należą:

  • prawo do sądu
  • prawo do wystąpienia do Rzecznika Praw Obywatelskich
  • inne środki ochrony

Obowiązkiem każdego obywatela wg Konstytucji jest:

  • wierność Rzeczypospolitej Polskiej oraz troska o dobro wspólne
  • obrona Ojczyzny
  • przestrzeganie prawa RP – obowiązek ten dotyczy nie tylko obywateli, ale każdego, kto przebywa na terytorium Polski
  • ponoszenie ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, które określają ustawy
  • dbanie o stan środowiska swojego kraju – każdy ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie

 

Obowiązki obywateli mogą zostać poszerzone w przypadku stanu wojennego lub klęski żywiołowej

 

Dwóch młodych mężczyzn i dziewczyna w radosnym nastroju i z namalowanymi na policzkach polskimi barwami robią sobie selfi. Napis: Prawa i obowiązki obywatelskiePRAWA I WOLNOŚCI OSOBISTE

Wolność osobista cechuje się jako swoboda podejmowania aktów woli. Przysługujące człowiekowi wolności i prawa tworzą autonomiczną sferę wolną od jakiejkolwiek ingerencji – zarówno ze strony innych jednostek, jak i władz publicznych. Żaden podmiot nie może więc człowieka podległego jurysdykcji Rzeczypospolitej Polskiej zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje. 

 

 

Tabelka 1 PDF z prawami i wolnościami zawartymi w Konstytucji RP Tabelka 2 PDF z prawami i wolnościami zawartymi w Konstytucji RP

 

Dłonie kobiety z pomarańczowymi paznokciami, która wrzuca kartkę do urny wyborczej. Napis: Prawa i wolności obywatelskie

PRAWA I WOLNOŚCI POLITYCZNE

Wolności i prawa polityczne gwarantują obywatelom możliwość aktywnego udziału w rządzeniu państwem, w kształtowaniu jego polityki oraz współwykonywaniu funkcji państwowych. Są powiązane z demokratycznym ustrojem Rzeczypospolitej Polskiej. Wolności i prawa polityczne zostały uregulowane w art. 57-63 Konstytucji RP.

 

 

 

Tabelka 3 PDF z prawami i wolnościami zawartymi w Konstytucji RP Tabelka 4 PDF z prawami i wolnościami zawartymi w Konstytucji RP

 

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

Profil Stowarzyszenia DOGMA na Facebooku – Post z informacjami na temat zapisów do punktów poradniczych

 

 

Cztery białe puzzle połączone ze znajdującym się pośrodku czerwonym puzzlem. Napis: Prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalnePRAWA EKONOMICZNE, SOCJALNE I KULTURALNE

Wolności i prawa ekonomiczne dotyczą bezpośrednio ekonomicznej egzystencji jednostki, związane są z zatrudnieniem.

Wolności i prawa socjalne mają na celu zapewnienie właściwych społecznych, socjalnych warunków życia obywatelom i mają charakter szerszy niż prawa i wolności ekonomiczne.

 

Wolności i prawa kulturalne gwarantują zaspokojenie kulturalnych potrzeb człowieka i stwarzają dzięki temu warunki dla jego duchowego rozwoju.

W zakres wolności i praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych wchodzą:

  • prawo do posiadania własności oraz prawo do dziedziczenia
  • wolność wyboru miejsca pracy i wykonywania zawodu
  • prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
  • prawo do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy powodowanej chorobą, inwalidztwem czy podeszłym wiekiem
  • prawo do ochrony zdrowia
  • prawo do nauki
  • ochrona praw dziecka
  • wolność twórczości artystycznej i badań naukowych

 

Figurka Temidy na tle biblioteczki starych książek. Napis: Rzecznik Praw ObywatelskichRZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH

Zadaniem RPO jest stanie na straży wolności i praw człowieka i obywatela, określonych Konstytucji. W przypadku naruszenia praw przez władzę publiczną – każdy polski obywatel, a także cudzoziemiec może złożyć wniosek do Rzecznika o pomoc w ochronie swoich praw.

 

 

Rzecznik Praw Obywatelskich może:

  • żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu – na prawach przysługujących prokuratorowi
  • żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu
  • zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach – na prawach przysługujących prokuratorowi
  • wystąpić z wnioskiem o ukaranie, a także o uchylenie prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu w sprawach o wykroczenia
  • wnieść kasację lub rewizję nadzwyczajną od prawomocnego orzeczenia

 

Pomoc od Rzecznika Praw Obywatelskich można uzyskać:

  • za pośrednictwem poczty tradycyjnej
    (Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa)
  • osobiście w biurach Rzecznika Praw Obywatelskich prowadzonych w Warszawie, Katowicach, Gdańsku, Wrocławiu
  • za pomocą elektronicznej skrzynki podawczej – ePUAP
  • za pomocą formularza elektronicznego dostępnego na stronie
  • w języku migowym

Ulotka PDF Rzecznik Praw Obywatelskich

 

Każdy obywatel może również skorzystać z infolinii obywatelskiej pod numerem tel. 800 676 676

 

Zapraszamy do przeczytania poradnika, w którym poruszone są

najistotniejsze kwestie dotyczące praw i obowiązków obywatelskich:

 

Poradnik prawny flipbook. Otworzy się w nowej karcie. Prawa i obowiązki obywatelskie. Poniżej znajduje się link do pliku PDF.

 

GDY BĘDZIESZ POTRZEBOWAŁ POMOCY – ZAPRASZAMY DO PUNKTÓW
POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO:

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT GLIWICKI

 

 

 

Komentowanie wyłączone.

Powiększ czcionki
Social