Bez kategorii

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O BEZPŁATNYCH PORADACH W POWIECIE RYBNICKIM:

Postęp technologiczny ułatwia ludziom podtrzymanie aktywnego uczestnictwa w codziennym życiu. Media społecznościowe ułatwiają kontakt z rodziną, która jest np. za granicą. Wykorzystanie tych nowych możliwości daje wiele korzyści, trzeba jednak pamiętać o zasadach bezpieczeństwa. Internet to niesamowite narzędzie, które ułatwia nam codzienne życie, ale niesie ze sobą również liczne niebezpieczeństwa. Rozpoznanie tych zagrożeń to klucz do bezpiecznego poruszania się po sieci. Jeżeli coś wydaje Ci się podejrzane to prawdopodobnie takie jest. Co więc nam grozi podczas aktywności online?

Phishing, malware, ransomware – co to takiego?

Phishing – zagrożenie w każdym miejscu: “Kliknij w ten link”

Phishing – wyłudzenie informacji – polega on na wyłudzeniu danych wrażliwych takich jak: hasła, numery kart kredytowych, dane kont bankowych, numer PESEL. Te zaś pozwalają na dostęp do konta bankowego i opróżnienie go z pieniędzy. Większość tego typu kradzieży odbywa się poprzez portale społecznościowe lub pocztę elektroniczną. Nieświadomy niczego człowiek otwiera link, który przekierowuje go do witryny imitującej oryginalną stronę danej organizacji (banku, sklepu internetowego, portalu aukcyjnego), więc nie podejrzewając zagrożenia wpisuje swoje dane (login, numer klienta, hasło itp.), które następnie zostają przesłane do oszusta.

Przestępca może podszyć się pod… każdego z nas, aby wysłać mnie, tobie link, który zawiera złośliwe oprogramowanie lub przekieruje ją na fałszywą stronę, a następnie poprosi ją o podanie poufnych danych, takich jak dane karty kredytowej.

Jak się bronić?

Najlepszą obroną przed phishingiem jest weryfikacja osoby lub firmy, która wysłała wiadomość e-mail lub inną przed kliknięciem czegokolwiek. Pamiętaj, aby zawsze sprawdzać, czy strona, na której wpisujesz swoje dane, jest prawdziwą stroną instytucji, a nie fałszywym serwisem stworzonym przez przestępców.

Pamiętaj!

Banki czy platformy umożliwiające płatności w Internecie nigdy nie proszą o aktualizację danych w wiadomościach. Wszelkie zmiany należy wprowadzać logując się na stronie banku po samodzielnym wpisaniu adresu lub sprawdzeniu czy strona jest zabezpieczona certyfikatem.

Malware – złośliwe oprogramowanie

Malware czyli złośliwe oprogramowanie, to jedno z najbardziej powszechnych zagrożeń w Internecie. Jego celem jest zazwyczaj zdobycie dostępu do Twojego komputera lub informacji i danych, które na nim przechowujesz. Złośliwe oprogramowanie może przybierać różne formy – od wirusów, przez trojany, po oprogramowanie szpiegujące. Często infekuje komputer poprzez załączniki w e-mailach, zainfekowane strony internetowe lub poprzez pobranie i zainstalowanie zainfekowanego oprogramowania nieświadomie przez użytkownika.

Jak się bronić?

Na naszych komputerach powinno być zainstalowane i aktualne oprogramowanie antywirusowe(antywirus) i zaktualizowany system.

Ransomware – blokada urządzenia

Ransomware to specyficzny rodzaj malware, który blokuje dostęp do komputera lub plików do momentu zapłacenia okupu. Cyberprzestępcy wykorzystują go do szyfrowania danych na dysku, co uniemożliwia dostęp do nich.

W ostatnich latach ransomware stał się jednym z największych zagrożeń dla użytkowników sieci. Co jakiś czas słychać o masowych atakach na firmy lub zwykłych użytkowników sieci.

Jak się bronić?

Najlepszą obroną przed ransomware jest regularne tworzenie kopii zapasowych swoich danych.

ZAGROŻENIA DLA PRYWATNOŚCI

ZAGROŻENIA DLA PRYWATNOŚCI

Zagrożenia dla prywatności polegają na zbieraniu i wykorzystywaniu danych użytkowników, często bez ich świadomej zgody. Wykorzystuje się je do różnych celów – od marketingu, przez politykę, aż po oszustwa internetowe. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele informacji o nas jest dostępnych w sieci i jak łatwo można je wykorzystać.

Jak się bronić?

Nie udzielać zbędnych informacji na każdym portalu, gdzie się znajdujemy.

Przykład e-maila:

Drogi właścicielu poczty e-mail.

Europejska Komisja ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, zatwierdziła wypłatę odszkodowania w wysokości 950,000.00 (EURO) do Ciebie. Ta rekompensata jest wypłacana za straty/szkody powstałe w wyniku oszustwa lub spraw związanych z Oszustwem. Uprzejmie prosimy
o przesłanie nam swoich informacji wymienionych poniżej.

Twoje imię i nazwisko:

Kraj:

Adres domowy:

Numer:

Wiek:

Zawód:

Najbliżsi krewni (imiona):

Wszystkie informacje zostaną przekazane Europejskiej Komisji ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, “EAFC” (organizationeu@gmail.com). Dziękujemy za zrozumienie i współpracę, ponieważ czekamy na jak najszybsze przeczytanie od Ciebie.

Dział Monitoringu European Anti-Fraud Commission, “EAFC”

organizationeu@gmail.com

Kradzież danych – cenny łup dla cyberprzestępców

Kradzież danych jest jednym z najczęstszych rodzajów przestępstw w sieci. Cyberprzestępcy włamują się do baz danych firm czy instytucji, by wykradzionymi danymi użytkowników później manipulować. Takie naruszenia danych mogą prowadzić do wielu negatywnych scenariuszy, takich jak kradzież tożsamości, oszustwa finansowe czy utrata prywatności. Cyberprzestępcy korzystają z różnych technik, aby włamać się do sieci i systemów komputerowych. Mogą wykorzystywać luki
w zabezpieczeniach komputerów i serwerów.

Kradzież tożsamości – to poważne zagrożenie w sieci, łączy się z kradzieżą danych. Cyberprzestępcy mogą wykorzystać wykradzione lub zdobyte w inny sposób informacje takie jak numer PESEL, skan dowodu osobistego, adres czy data urodzenia do kradzieży Twojej tożsamości. Takie działanie może prowadzić do wielu negatywnych konsekwencji, na przykład zaciągania pożyczek na Twoje dane.

Jak się bronić?

Nigdy nie należy udostępniać swoich danych osobowych nieznanej stronie internetowej, a wszystkie wiadomości e-mail, które proponują podanie danych osobowych, należy traktować jako potencjalnie niebezpieczne.

NIEBEZPIECZNE ZAKUPY

Niebezpieczne reklamy (malvertising) – reklama jako narzędzie ataku

Malvertising to metoda, która polega na wykorzystywaniu reklam do dystrybucji złośliwego kodu. Reklama na pierwszy rzut oka może wydawać się niewinna, ale po kliknięciu w nią może dojść do uruchomienia złośliwego kodu, który doprowadzi do infekcji urządzenia. Najczęściej wykorzystywane są do tego luki bezpieczeństwa w przeglądarkach internetowych.

Jak się bronić?
Zainstalować program antywirusowy (płatny lub darmowy), który będzie skanował wszystkie pliki przed ich otwarciem. Równie ważne jest regularne aktualizowanie oprogramowania, aby zminimalizować ryzyko wykorzystania luk w zabezpieczeniach.

Fałszywa pomoc techniczna – fachowiec mile widziany

Oszuści zajmujący się pomocą techniczną dzwonią lub wysyłają wiadomości udając, że są legalnie działającą firmą. Mogą nawet podszywać się pod dużą organizację, jak Microsoft czy Apple. Podają jakiś nieistniejący problem, który rzekomo istnieje na komputerze ofiary i przekonują do wykonania kroków, które pozwolą przestępcom na uzyskanie zdalnego dostępu do komputera lub wykradzenie danych osobowych czy finansowych.

Jak się bronić?

Korzystajmy z pomocy pewnych techników i informatyków.

Przekręty dotyczące leków, czyli maść na wszystko

Internet niesie to ryzyko trafienia na oszustów, którzy sprzedają podróbki leków (niekiedy bardzo groźne dla zdrowia) lub wyłudzają pieniądze za produkty, których nigdy nie wysyłają.

Jak się bronić?
Kupujmy nasze leki w sprawdzonych sklepach i aptekach i konsultujmy ich użycie z lekarzem.

Fałszywe sklepy internetowe – sklep widmo

Fałszywe strony internetowe to żadna nowość, jednak aktualnie wyglądają bardziej wiarygodnie niż kiedykolwiek wcześniej. Wykorzystują one zdjęcia od prawdziwych sprzedawców i naśladują wygląd i styl prawdziwych sklepów. Często wabikiem są tu atrakcyjne ceny. Niestety, po zapłaceniu zwykle kontakt urywa się lub – w najlepszym przypadku – wysłany zostaje przedmiot o niższej jakości, będący podróbką tego, co oferował sprzedawca.

Jak się bronić?

Nie kupujmy produktów z niezaufanych witryn, które kuszą podejrzanie niskimi cenami. Zanim dokonamy zakupu, sprawdźmy dane sklepu – nazwę firmy, adres jej siedziby, dane kontaktowe, numer KRS, porównując je z internetowymi bazami przedsiębiorców – Centralną Ewidencją
i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) i Systemem EKRS.

UMÓW SIĘ NA BEZPŁATNE PORADY:

• telefonicznie pod nr tel. 32 776-14-94, 32 393-93-83 w godzinach pracy urzędu 
• elektronicznie na adres mailowy: pomocprawna@piekary.pl lub poprzez poprzez stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście w punkcie przy ul. Bytomskiej 84

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka PIEKARY ŚLĄSKIE

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

SPOOFING I FAŁSZYWE WIADOMOŚCI

Spoofing – kiedy oszust udaje kogoś innego

Spoofing to atak, który polega na podszywaniu się pod inną osobę lub organizację w sieci. Przestępca może na przykład udawać bank lub inną instytucję państwową, aby skłonić Cię do podania danych do zainstalowania na swoim urządzeniu złośliwego oprogramowania lub do podania swoich danych do logowania lub innych ważnych informacji.

Jak się bronić?
Zawsze weryfikować, czy strona, z którą mamy do czynienia jest prawdziwa i nigdy nie podawać swoich danych na podejrzanych stronach.

Oszustwa internetowe – uważaj, na kogo trafisz w sieci

Oszustwa internetowe to szeroka kategoria zagrożeń na portalach aukcyjnych takich jak OLX, Vinted, Facebook, oszustwa przy pomocy BLIKA, wyłudzanie pieniędzy, fałszywe wiadomości email i SMS. Użytkownicy Internetu powinni być świadomi, że nie wszystko, co widzą w sieci, jest prawdziwe.

Jak się bronić?

Należy zachować szczególną ostrożność przy dokonywaniu transakcji online, podawaniu swoich danych osobowych i klikaniu w linki otrzymywane w wiadomościach e-mail czy SMS.

Wiadomości e-mail od nieznanego i „znanego” nadawcy

Wiadomość od nieznanego nadawcy, zwłaszcza jeśli zawiera ona linki lub załączniki, to potencjalne zagrożenie. Oszuści często udają osoby, które znasz lub firmy, z którymi współpracujesz, aby skłonić cię do kliknięcia na link lub otwarcia zainfekowanego załącznika.

• Natychmiastowe działanie – oszuści często używają strachu, twierdząc, że Twoje konto zostało zaatakowane i musisz natychmiast podjąć działania. Ma to skłonić Cię do szybkiego podania swoich danych, bez możliwości spokojnego przeanalizowania sytuacji. Pamiętaj, że prawdziwe instytucje zwykle nigdy nie zmuszają użytkownika do natychmiastowych działań.
• Błędy gramatyczne i ortograficzne – wiele oszustw internetowych wywodzi się z innych państw niż Polska. Przestępcy nie znają dobrze języka polskiego lub wykorzystują translatory internetowe do tworzenia reklam, wiadomości lub oszukujących stron internetowych.
• Podszywanie się pod znajomych – jeżeli otrzymasz wiadomość od kogoś znajomego, ale styl pisania lub szczegóły wydają się podejrzane, to może to być to sygnał, że konto Twojego znajomego zostało zhakowane i podszywa się pod niego oszust. Dobrze wtedy skontaktować się ze znajomym np. telefonicznie
  i dopytać, czy coś wysyłał.
• Podszywanie się pod służby – napastnicy mogą używać również podszywać się pod policję lub inne służby w celu zastraszenia ofiary. Możemy otrzymać maila z informacją, że na komputerze zostały znalezione nielegalne materiały, że odtworzyliśmy albo pobraliśmy nielegalny film. Jeśli ofiara da się nabrać i uwierzy przestępcom, zapłaci karę, aby uniknąć aresztowania lub innej kary.
• Fałszywe nagrody – schemat tego ataku jest prosty – ofiara otrzymuje informację, że wygrała nagrodę rzeczową, wycieczkę lub dużą kwotę, ale z powodu biurokracji musi uiścić stosunkowo niewielką opłatę, aby ją odebrać.
• „Paczka do odebrania” – dostajemy informacje o zatrzymanej paczce z powodu niedopłaty. By ja otrzymać musimy uiścić opłatę na spreparowanej stronie, na której musimy podać dane karty kredytowej, lub wpłacić na nieznane konto niewielka kwotę.

Jak się bronić?

Czujność i kasowanie niepotrzebnych i nieznanych maili, zabezpieczenie komputera.

Przykład emaila:

Dobry dzień. Mam z Tobą do omówienia coś bardzo ważnego, na czym skorzystasz. Będę czekać na Twoją szybką odpowiedź, ale musisz ją wysłać od razu. Inaczej spadek, który odziedziczyłeś przepadnie.
Pani María Rodríguez.

Oszustwa finansowe

Nietypowe formy płatności – kryptowaluty

Oszuści w internecie często proszą o nietypowe formy płatności, takie jak karty podarunkowe czy płatności przy pomocy kryptowaluty. Większość prawdziwych firm nie będzie wymagać od Ciebie płatności wyłącznie w taki sposób.

Oszustwa randkowe – porywy serca

Mają miejsce, gdy oszust tworzy atrakcyjny, fałszywy profil w Internecie, aby nawiązywać miłosne relacje, mające na celu wyłudzenie pieniędzy. Często wszystko wygląda bardzo wiarygodnie. Gdy fałszywy randkowicz wyczuje, że zdobył zaufanie lub nawet miłość ofiary, zaczyna prosić o poufne informacje lub o pomoc finansową, np. na pokrycie kosztów podróży lub leczenia.

Jak się bronić?

Nigdy nie przelewajmy pieniędzy osobie, której nie znamy osobiście. Nie wysyłajmy zbyt sugestywnych zdjęć, które oszust może później wykorzystać do szantażu. Nie zamieszczajmy takich które mogą naprowadzić oszusta na miejsce, gdzie mieszkamy i pracujemy.

Oszustwo “na wnuczka”

To jedno z najgroźniejszych, a równocześnie najpopularniejszych oszustw na tej liście. Polega na podszywaniu się pod krewnego (najczęściej wnuka) i wyłudzaniu informacji lub pieniędzy od starszej osoby. Oszustwo może przebiegać zarówno telefonicznie, jak i przez internet. Przestępcy często działają w sposób bardzo przemyślany. Przykładowo, tworzą w mediach społecznościowych duplikat konta wnuka i za jego pośrednictwem piszą do dziadka lub babci z prośbą o pomoc. Mówią, że mają kłopoty (np. zostali okradzeni na zagranicznych wakacjach itp. historie) i potrzebują pieniędzy, aby wyjść z tej sytuacji. Powiedzą, że to pilne i że wstydzą się iść do rodziców. Zanim sięgniemy do portfela sprawdźmy innym kanałem komunikacji czy wnuczek jest w opałach…

Przykład:

70-letnia kobieta odebrała telefon od nieznajomego mężczyzny, który podawał się za policjanta. Rozmówca poinformował, że jej wnuczka spowodowała wypadek i potrzebuje pieniędzy, aby wykupić się z aresztu.  Zapytał, ile ma oszczędności, a ta szybko przeliczyła gotówkę, którą miała w domu. Zebrało się tego 15 tysięcy. Oszust poprosił o podanie adresu, a do rozmowy włączyła się kobieta, podszywająca się za jej wnuczkę, dziękując babci za pomoc. Seniorka przekazała pieniądze nieznajomemu mężczyźnie, który przyszedł pod wskazany oszustom adres babci. W ten sposób 86-latka straciła całe swoje oszczędności. Po dwóch dniach kobieta w rozmowie z prawdziwą wnuczką dowiedziała się, że została oszukana.

Oszustwa inwestycyjne – pieniądze same się mnożą

To przekręt skierowany do emerytów z oszczędnościami, którzy potrzebują pomocy w zarządzaniu nimi. Obiecują dobry zwrot z inwestycji, jednak po przekazaniu pieniędzy senior już nigdy więcej ich nie zobaczy.

Jak się bronić?
Unikajmy ofert wywierających presję na szybkie kupowanie lub mocno ograniczonych czasowo.

Fałszywe zbiórki charytatywne – wspomóż nas

Chęć niesienia pomocy i ufność każdego z nas bywa brzydko wykorzystywana przez cyberprzestępców. Podszywają się oni pod zaufane organizacje charytatywne i zbierają od ofiar darowizny, które trafiają prosto do ich kieszeni.

Jak się bronić?

Upewnijmy się, czy zbiórka jest prawdziwa i warta wsparcia.

Nękanie

Cyberprzemoc to zjawisko polegające na wykorzystywaniu technologii do nękania, zastraszania lub ośmieszania innych. Może to obejmować takie działania jak doxxing (udostępnianie prywatnych informacji o osobie w sieci), hejt, wysyłanie obraźliwych wiadomości, nękanie psychiczne przez internet, publikowanie fałszywych informacji o innych osobach w sieci czy groźby przemocy fizycznej. Cyberprzemoc jest szczególnie niebezpieczna, ponieważ może prowadzić do poważnych problemów emocjonalnych i psychicznych u ofiar.

Jak się bronić?

Ważne jest szybkie reagowanie i zgłaszanie ich odpowiednim służbom (policja).

GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

Jeżeli padłeś ofiarą cyberprzemocy mobbingu, nękania lub prześladowania w sieci  skorzystaj z porady i dowiedz się, jakie przysługują Ci prawa.

Osoba, która stała się ofiarą oszustwa internetowego (cyberprzestępstwa) ma prawo je zgłosić:

• w najbliższej jednostce policji lub prokuraturze. Tego typu przestępstwa są ścigane na wniosek osoby poszkodowanej.
• online: https://www.gov.pl/web/gov/zglos-przestepstwo
• do CSIRT NASK: https://incydent.cert.pl/ – dostępny jest interaktywny formularz umożliwiający wysłanie zgłoszenia
  o potencjalnym niebezpiecznym incydencie, w którego treści należy zapisać otrzymaną wiadomość w całości, wraz
  z załącznikiem i nagłówkami w osobnym pliku i przesłać do analizy.

Doświadczyłeś cyberprzemocy, potrzebujesz porady i pomocy – skontaktuj się z nami!

UMÓW SIĘ NA BEZPŁATNE PORADY:

• telefonicznie pod nr tel. 32 776-14-94, 32 393-93-83 w godzinach pracy urzędu 
• elektronicznie na adres mailowy: pomocprawna@piekary.pl lub poprzez poprzez stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście w punkcie przy ul. Bytomskiej 84

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka PIEKARY ŚLĄSKIE

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O PORADNICTWIE PRAWNYM I OBYWATELSKIM W POWIECIE GLIWICKIM:

Mediacja jest skuteczną i coraz bardziej popularną metodą rozwiązywania sporów. W ramach kampanii społecznej “Tydzień mediacji” włączamy się w ogólnopolską kampanię i informujemy czym jest mediacja, kto i w jaki sposób może z niej skorzystać i jakie odnieść korzyści z uczestnictwa w mediacji.

Celem kampanii jest:

•  promowanie wiedzy związanej z mediacją, arbitrażem, koncyliacją i innymi pokojowymi metodami rozwiązywania konfliktów,
•  promowanie idei mediacji jako skutecznego narzędzia rozwiązywania sporów w szkołach, rodzinach, zakładach pracy, instytucjach władzy,
•  przedstawienie korzyści płynących z pokojowych metod rozwiązywania konfliktów,

Ogromną szansę daje DOSTĘP DO NIEODPŁATNEJ MEDIACJI W PUNTACH NIEODPŁTNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO. Mediacja nie jest alternatywą sądowego wymiaru sprawiedliwości, lecz instytucją komplementarną i wspierającą wymiar sprawiedliwości. Należy podkreślić jednak jej uniwersalny charakter, bowiem przyczynia się do odciążenia sądownictwa i pozytywnego przeobrażenia kultury prawnej.

MEDIACJA – KORZYSTNE ROZWIĄZANIE

Z punktu widzenia zmian społecznych MEDIACJA jest niezwykle korzystnym rozwiązaniem, pozwala ona na:

• poprawienie relacji stron (w relacji wzajemnego szacunku i zaufania strony uczą się rozmowy, próbują spojrzeć na problem z innej perspektywy, starają się zrozumieć swoje wzajemne racje oraz ukierunkować się wobec rzeczywistego problemu, aby go rozwiązać);
• pełną poufność (mediacja w tym przypadku pozwala na zachowanie relacji, a wszelkie niewyjaśnione sytuacje i trudności rozwiązywane są w zamkniętym gronie);
• zapobieganie eskalacji konfliktu i ograniczeniu powrotu do niego (rozwiązywanie problemu, nie jego zaognienie czy zniszczenie wzajemnych relacji i porozumienia; pożądanym jest, aby strony doszły do konsensusu, że załagodzenie sporu to najlepsze rozwiązanie, a polubowne rozstrzygnięcie jest najkorzystniejszą formą porozumienia).

Dzięki upowszechnianiu instytucji mediacji zapewniony zostanie polubowny, pozasądowy sposób rozwiązywania sporów, co przyczyni się do szybszego i efektywniejszego ich rozwiązania

MEDIACJA, CZYLI CO?

• Mediacja to metoda rozwiązywania sporów na płaszczyźnie dialogu.
• Tu ważny jest człowiek i jego problem, a nie dowody sądowe.
• Przy pomocy mediatora- neutralnej osoby- szukamy rozwiązań potrzebnych do zawarcia porozumienia.
• W mediacji każdy ma prawo wypowiedzieć się i mieć na to tyle czasu, ile sam zdecyduje, że jest mu potrzebny, od razu otrzymując informację zwrotną od drugiej osoby. Wszystkie rozmowy są objęte tajemnicą, chronioną prawem.
• Cały przebieg postępowania mediacyjnego nie jest tak stresujący i sztywno określony, jak przebieg sprawy w sądzie.
• Pozwala to stronom czuć się bardziej bezpiecznie, co skłania ludzi do rozmowyw poszukiwaniu rozwiązań.
• Mediacje są dobrowolne, czyli połączone z okazaniem dobrej woli porozumienia.

WAŻNE:
Największym walorem mediacji jest rozwiązywanie sporu, a nie jak w przypadku spraw sądowych przyznawanie jednej stronie racji, wskazywanie wygranego i przegranego.

Mediacja pozwala zatrzymać się na chwilę, zejść z ringu, ściągnąć rękawice bokserskie i wyjść poza schemat swojego dotychczasowego myślenia, by dostrzec złożoność problemu – mówi Magda Dzieciuchowicz dyplomowany mediator i doradca obywatelski. – Jak już to się stanie, to zyskuje się przestrzeń i wewnętrzną zgodę na próbę znalezienia bezpiecznego rozwiązania i zażegnania sporu, ponieważ autorami tych rozwiązań są same strony sporu. Nawet jeżeli nie uda się stronom zawrzeć ugody, to mediacja może doprowadzić do znacznej poprawy sytuacji stron. Dotyczy to wszystkich spraw, zarówno rodzinnych, gospodarczych, pracowniczych, rówieśniczych.

KIEDY SKORZYSTAĆ Z MEDIACJI?

Mediacja ułatwia rozwiązanie spraw rodzinnych:

• uregulowanie alimentów,
• zmiany miejsca zamieszkania dziecka,
• kwestii zapłaty należnego zachowku,
• zapłaty za wykonaną usługę,
• zadośćuczynienia za wyrządzoną szkodę, lub krzywdę
• w konfliktach gospodarczych, pracowniczych, rówieśniczych.

WAŻNE:

• nie widzisz nadziei na rozwiązanie sporu?
• nie umiesz się porozumieć w ważnych kwestiach?
• konflikt wymknął się spod kontroli?
• planujesz wystąpić na drogę sądową ?

Skorzystaj z MEDIACJI w naszych punktach NPP i NPO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ MEDIACJĘ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 43 92 239 w godzinach pracy urzędu lub
• elektronicznie poprzez email: pomocprawna@um.rybnik.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka RYBNIK

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

JAK PRZEBIEGA MEDIACJA?

Mediator umawia się ze stronami w dogodnym dla nich terminie i jest do dyspozycji tak długo, jak będzie to potrzebne. Na początku informuje o przebiegu i zasadach mediacji, oraz potwierdza dobrowolny udział w rozmowach. Każda ze stron ma też możliwość przedstawienia swojej sytuacji, własnych potrzeb oraz oczekiwań wobec mediacji. To, co dzieje się podczas sesji zostaje w „czterech ścianach” pokoju, w którym prowadzone są rozmowy. Mediator zachowuje całkowitą dyskrecję – sesje mediacyjne są zamknięte i nikt poza stronami nie ma do nich dostępu.

Mediacje są dobrowolne, czyli połączone z okazaniem dobrej woli porozumienia. To znaczy, że jeżeli siadam do okrągłego stołu, to chcę z tobą rozmawiać. Jeżeli mamy już tyle, to jest nad czym pracować – dzieli się swoim doświadczeniem mediatorka Magda Dzieciuchowicz – A na całe szczęście rola mediatora nie polega na zastanawianiu się, kto ma rację, czy to co ktoś mówi jest prawdą. Ludzie widzą te same rzeczy inaczej. Mediator moderując komunikację dba o to, żeby ludzie dowiedzieli się, czy chodzi im o to samo. Na jakim tle jest konflikt. A jeżeli ta rozmowa obarczona jest dużym ładunkiem emocjonalnym, to znaczy, tylko tyle, że dla kogoś dana kwestia jest ważna. Po pojedynku na słowa, przychodzi czas na zadanie sobie pytania, czy chcę się porozumieć.

ZALETY MEDIACJI

• krótki czas trwania procesu mediacyjnego – dzięki mediacji skraca się czas zakończenia sporu, bez konieczności uczestnictwa w procesie sądowym;
• brak formalizmu – mediacje odbywają się poza sądem, towarzyszy im szacunek i charakteryzuje całkowita poufność;
• obustronna satysfakcja – w mediacji nie ma wygranych ani przegranych, co pozytywnie wypływa na jego uczestników. To strony konfliktu decydują o zawarciu porozumienia, które będzie satysfakcjonujące dla obu stron;
• możliwość wystąpienia na drogę sądową – w sytuacji, gdy w czasie postępowania mediacyjnego nie uda się stronom dojść do porozumienia nadal istnieje możliwość skierowania sprawy do sądu w celu rozstrzygnięcia sporu;

Zachęta do skorzystania z mediacji

• Mediacje nie mogą się niczym złym skończyć, ponieważ są poufne.
• Nic nie ryzykujesz
• Jeśli nie ugoda, to poprawa relacji między ludźmi.
• Oszczędzasz: czas, emocje, finanse i kontrolujesz rozwiązanie konfliktu

JAK SKORZYSTAĆ Z MEDIACJI? ILE TO KOSZTUJE?

Osoba, która chce skorzystać z mediacji powinna skontaktować się ze starostwem powiatowym, urzędem miasta, bądź gminy, który na danym terenie odpowiada za organizację punktów NPO i NPP w celu umówienia wizyty u mediatora.
Mediacja może zakończyć się podpisaniem ugody mediacyjnej.

W punktach nieodpłatnej pomocy prawnej oraz w punktach nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego mediacja jest usługą świadczoną BEZPŁATNIE, dla osób które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ MEDIACJĘ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 43 92 239 w godzinach pracy urzędu lub
• elektronicznie poprzez email: pomocprawna@um.rybnik.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka RYBNIK

UGODA MEDIACYJNA

• Ugoda mediacyjna to pisemna forma określająca precyzyjnie przyjęte i zaakceptowane przez strony ustalenia i zobowiązania dotyczące przedmiotu sporu.
• Strony, które zawarły ugodę przed mediatorem mogą wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie ugody. Wtedy uzyska ona moc prawną, jak w przypadku wyroku sądu.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Konsumpcyjny tryb życia większości z nas powoduje, iż nabywamy coraz to nowe dobra materialne. Niejednokrotnie zdarza się tak, że do nabycia określonego dobra musimy zaciągnąć pożyczkę czy kredyt. W wielu przypadkach decyzja o pożyczce czy kredycie kończy się powstaniem długu, sprawą w sądzie czy w końcu egzekucją komorniczą.

Istnieje jednak wiele sposobów ułatwiających radzenie sobie z długami. W ramach prowadzonej przez Stowarzyszenie na Rzecz Poradnictwa Obywatelskiego „DOGMA” edukacji prawnej przedstawiamy Państwu kilka propozycji i rozwiązań ułatwiających nie tylko planowanie budżetu i wydatków gospodarstwa domowego, ale również sposoby radzenia sobie z powstałymi już zadłużeniami. 

Ogólnopolski Dzień Bez Długów

17 listopada obchodzimy Ogólnopolski Dzień Bez Długów. Z problemem zadłużenia borykają się miliony Polaków. Święto ma na celu uświadomić wszystkim, jak ważne jest dążenie do pozbycia się zaległości finansowych. Statystyki pokazują, że większość z zadłużonych nie ma pojęcia, jak wyjść z długów. 

• Czy z powodu swoich długów zaniedbywałeś obowiązki wobec swojej rodziny?
• Czy kiedykolwiek bałeś się, że Twój pracodawca lub bliscy dowiedzą się o Twoich długach?
• Czy z powodu swoich długów miewasz problemy ze snem?

Dzień Bez Długów, to dobry moment aby zastanowić nad swoją sytuacją finansową. Najważniejsze jest zdanie sobie sprawy, że nawet najmniejszego zadłużenia nie wolno lekceważyć i należy mu przeciwdziałać możliwie jak najwcześniej. 

Planowanie budżetu domowego

Planowanie budżetu domowego i związanych z nim wydatków to pierwszy krok, który pozwoli uniknąć nam w przyszłości zadłużenia czy to mieszkaniowego, alimentacyjnego czy związanego z zaciągniętym kredytem bądź pożyczką.

Jeśli w sposób właściwym i precyzyjny spiszemy sobie na kartce, jakie są nasze stałe, miesięczne wydatki (czynsz, opłaty za wodę, gaz, prąd, abonamenty RTV czy za telefon, alimenty etc.), będziemy mogli zaplanować również inne zakupy czy inwestycje.

Decydując się wówczas na kredyt czy pożyczkę, będziemy wiedzieć, na jak wysoką ratę możemy sobie pozwolić i która to rata nie naruszy naszego domowego budżetu.

Pamiętajmy, najważniejsze są koszty związane z naszym utrzymaniem, a wszystko to co nam zostało wyznaczy nam nasze możliwości w kontekście kolejnych wydatków np. remontowych, zakupu nowego samochodu etc.

Czym kierować się przy zaciągnięciu pożyczki lub kredytu?

Jeśli dysponujecie wolnymi środkami, które pozostają wam po opłaceniu koniecznych wydatków związanych z utrzymaniem waszego gospodarstwa domowego i jednocześnie stoicie przed decyzją, czy np. przeprowadzić remont bądź zmienić samochód, ale nie macie na ten moment wystarczającej ilości pieniędzy, wówczas z pomocą przyjdzie wam wiele firm pożyczkowych i pojawi się lawina ofert kredytowych.

Nie wszystkie firmy będą jednak waszymi sprzymierzeńcami!

Aby skorzystać z możliwości pożyczki czy kredytu konsumenckiego, UPEWNIJ SIĘ, że firma, do której udajesz się po pieniądze to nie PARABANK. Sprawdź w internecie opinie o firmie, poczytaj czy nie są to oszuści i pamiętaj, że skorzystanie ze wsparcia takiej firmy może narazić Ciebie i Twoją Rodzinę na wielkie straty finansowe.

Parabanki, jako że nie wymagają zbyt wielu dokumentów do udzielenia pożyczki, są interesującą formą wsparcia finansowego. Niestety, podmioty te naliczają później potężne koszty związane z udzieloną pożyczką np. w wysokości 200-300% zaciągniętej kwoty pieniędzy, dodatkowo zdarzają się sytuacje, że pracownicy takiej firmy będą nachodzić Cię w domu.

DLATEGO DECYDUJĄC SIĘ NA POŻYCZKĘ, SPRAWDŹ FIRMY, KTÓRE UDZIELAJĄ TAKIEGO ŚWIADCZENIA, A JEŚLI NIE MASZ JAK TEGO ZROBIĆ, ZWRÓĆ SIĘ DO NASZYCH PRAWNIKÓW, DORADCÓW OBYWATELSKICH CZY MEDIATORÓW O POMOC I UDZIELENIE KILKU WSKAZÓWEK, CZYM SIĘ KIEROWAĆ I NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ BIORĄC POŻYCZKĘ.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• telefonicznie pod nr tel. 502-050-908 w godzinach pracy urzędu 
• online przez stronę internetową:  https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka SOSNOWIEC

Jak radzić sobie z powstałym już zadłużeniem?

W wielu przypadkach zgłaszają się do nas klienci, którzy popadli już w zadłużenie. Niektórzy nie zapłacili np. ostatnich trzech rat, niektórzy są już na etapie sądowym a wobec niektórych toczy się już egzekucja komornicza.

PAMIĘTAJCIE, że nie ma sytuacji bez wyjścia!

Jeśli wiesz, że nie możesz zapłacić kolejnych rat, rozpocznij rozmowę np. z bankiem czy firmą dostarczającą energię. Postaraj się wypracować z firmą ugodę co do spłaty zaległości i płatności kolejnych rat. Być może firma zdecyduje się na zmianę umowę i jej warunków.

Będąc na etapie sądowym także masz możliwość ugodowego porozumienia się z firmą, która Cię pozwała. Oprócz tego masz możliwość złożenia w sądzie wniosku o przyznanie pełnomocnika z urzędu, zwolnienia z kosztów sądowych czy złożenia w sądzie wniosku o nieobciążanie Cię kosztami postępowania na wypadek, gdybyś jednak w sądzie przegrał.

Również podczas trwającej już egzekucji komorniczej, możesz porozumieć się z wierzycielem i doprowadzić np. do zawieszenia egzekucji.

JEŚLI NIE BĘDZIESZ WIEDZIAŁ, JAK TAKIE WNIOSKI NAPISAĆ ALBO JAK PROWADZIĆ NEGOCJACJE Z WIERZYCIELEM, SKORZYSTAJ Z POMOCY NASZYCH PRAWNIKÓW, DORADCÓW OBYWATELSKICH, CZY MEDIATORÓW.

Na czym polega postępowanie egzekucyjne?

Postępowanie egzekucyjne jest postępowaniem wykonawczym i ma na celu wyegzekwowanie należności od dłużnika na rzecz wierzyciela. Organem uprawnionym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego jest na gruncie postępowania cywilnego komornik sądowy. Komornik wszczyna postępowanie egzekucyjne na podstawie wniosku wierzyciela, który przedkłada komornikowi tytuł wykonawczy. Warto pamiętać, iż wyłącznie tytuł wykonawczy uprawnia do realizacji czynności egzekucyjnych względem dłużnika. Tytuł wykonawczy to innymi słowy tytuł egzekucyjny np. wyrok sądu opatrzony w klauzulę wykonalności. Postępowanie egzekucyjne wszczynane jest i prowadzone na wniosek wierzyciela, który jest głównym dysponentem postępowania egzekucyjnego i to on, jako jego główny dysponent zajmuje się „prowadzeniem postępowania” rękami i za pośrednictwem komornika.

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego rozpoczyna się od zawiadomienia dłużnika o wszczęciu egzekucji, które jest pierwszym pismem w sprawie i doręczane jest dłużnikowi.

Komornik sądowy dokonuje zajęć majątku na podstawie informacji oraz sposobów wskazanych przez wierzyciela we wniosku. Istnieje wiele sposobów egzekucji, do których zaliczyć możemy:

• ruchomości (np. samochody osobowe);
• wynagrodzenie za pracę;
• rachunki bankowe;
• wierzytelności (np. emerytura/renta);
• nieruchomości (domy, grunty, lokale);
• inne prawa majątkowe (udziały, akcje).

DŁUŻNIK I KOMORNIK: PRAWA I OBOWIĄZKI

Niezależnie od tego w jakiej roli występujemy w postępowaniu egzekucyjnym, warto znać swoje podstawowe prawa i obowiązki. 

Komornik sądowy wszczynając postępowanie egzekucyjne dokonuje  szeregu zapytań do poszczególnych organów, tj. banków, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, Bazy Danych Ksiąg Wieczystych czy Urzędu Skarbowego. Ma to na celu ujawnienie majątku, z którego będzie prowadzona w dalszym etapie egzekucja. Zapytania te pozwalają na ujawnienie następujących składników majątku:

• wynagrodzenia dłużnika;
• samochodów osobowych;
• nieruchomości;
• rachunków bankowych;
• wierzytelności, np. nadpłaty podatku.

Komornik, po uzyskaniu poszczególnych odpowiedzi dokonuje zajęcia tych składników majątku, które zostaną ujawnione.

Warto kilka słów poświęcić zajęciu rachunku bankowego. Wskazać należy, iż wszelkie środki wpływające na rachunek bankowy tracą swój przymiot. Podnieść również należy, iż KOMORNIK NIE MA WIEDZY ILE ŚRODKÓW ZNAJDUJE SIĘ NA RACHUNKU BANKOWYM I Z JAKIEGO TYTUŁU SĄ TO ŚRODKI. Obowiązek poinformowania o tym fakcie spoczywa na DŁUŻNIKU. Dłużnik, celem ograniczenia zajęcia rachunku bankowego o konkretne kwoty, np. wpływające z wynagrodzenia winien złożyć do komornika wniosek o ograniczenie do którego należy dołączyć wyciąg z 3 ostatnich miesięcy by potwierdzić, iż wynagrodzenie faktycznie wpływa na ten rachunek bankowy.

Wskazać należy, iż wszelkie kwestie i wątpliwości należy kierować bezpośrednio do komornika, który ma obowiązek poinformowania dłużnika o przebiegu oraz etapie postępowania oraz najlepszym możliwym rozwiązaniu.

Z komornikiem sądowym można się porozumieć np. wpłacając regularne raty. Brak kontaktu z komornikiem prowadzi do zaostrzenia środków egzekucji oraz większej niechęci organu egzekucyjnego do ewentualnych negocjacji z dłużnikiem.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O PORADNICTWIE PRAWNYM I OBYWATELSKIM W RYBNIKU:

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ O PORADNICTWIE PRAWNYM I OBYWATELSKIM ORAZ MEDIACJACH W POWIECIE GLIWICKIM:

Obszar dziedziczenia jest tematyką, która powinna zainteresować każdego, niezależnie od wieku, stanu zdrowia i pozycji zawodowej. Każdy z nas wcześniej czy później zetknie się z problemem dziedziczenia – czy to jako spadkobierca, czy też jako testator, czyli osoba sporządzająca testament. Zwykle zapoznajemy się z zasadami prawa spadkowego wtedy, gdy myślimy o przekazaniu majątku bliskim, a także, gdy przychodzi nam załatwiać sprawy spadkowe, gdyż stajemy się spadkobiercami.

Niech przedstawiony poniżej materiał będzie swoistego rodzaju drogowskazem przekazującym wiedzę o tym, jakie i komu przysługują prawa. Zapoznanie się z problematyką dotyczącą dziedziczenia bez wątpienia ułatwi porządkowanie trudnych spraw majątkowych.

PODSTAWOWE POJĘCIA DOTYCZĄCE DZIEDZICZENIA

Spadek – ogół praw i obowiązków przechodzących na spadkobiercę (spadkobierców)

Testament – jednostronna czynność prawna zawierająca rozrządzenie przez spadkodawcę (testatora) swoim majątkiem na wypadek śmierci

Spadkodawca (testator) – osoba fizyczna, po której śmierci jej majątek przechodzi na inne osoby

Spadkobierca – podmiot, na który przechodzi ogół praw i obowiązków zmarłego (osoba fizyczna, osoba prawna)

Dziedziczenie – przejście, na skutek śmierci osoby fizycznej, ogółu praw i obowiązków na spadkobiorcę/spadkobierców

Wstępni – przodkowie, tj. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie

Zstępni – potomkowie, tj. dzieci, wnuki, prawnuki

Dziedziczenie testamentowe – mamy z nim do czynienia, gdy spadkobierca pozostawił ważny testament.

Dziedziczenie ustawowe – mamy z nim do czynienia, gdy nie zostanie sporządzony ważny testament.

DZIEDZICZENIE USTAWOWE

Dziedziczenie stanowi powołanie spadkobiercy do spadku, które jest możliwe na podstawie ustawy lub na podstawie testamentu.

Dziedziczenie ustawowe zmierza do pozostawienia majątku spadkowego osobom najbliższym spadkodawcy, tj. jego małżonkowi i krewnym. Ma miejsce przede wszystkim wówczas, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu. Ponadto dziedziczenie ustawowe następuje w sytuacji, gdy:

•  testament jest nieważny,
•  testament został przez spadkodawcę odwołany,
•  osoby wskazane w testamencie zostały uznane za niegodne dziedziczenia,
•  osoby wskazane w testamencie nie przeżyły spadkodawcy,
•  osoby wskazane w testamencie odrzuciły spadek.

Kto dziedziczy na podstawie ustawy?

Prawo spadkowe przewiduje krąg podmiotów uprawnionych do dziedziczenia w pierwszej kolejności (grupy spadkobierców) względem pozostałych uprawnionych wskazanych w Kodeksie cywilnym.

Wyróżniamy następujące grupy spadkobierców:

I grupa spadkobierców: Zstępni i małżonek

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek, dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych.

II grupa spadkobierców: Małżonek, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa

W przypadku braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.

Udział spadkowy małżonka, który dziedziczy w zbiegu z rodzicami, rodzeństwem i zstępnymi rodzeństwa spadkodawcy, wynosi połowę spadku. W braku zstępnych spadkodawcy, jego rodziców, rodzeństwa i ich zstępnych, cały spadek przypada małżonkowi spadkodawcy.

III grupa spadkobierców: Dziadkowie, zstępni dziadków

W przypadku braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy, dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

IV grupa spadkobierców: Pasierbowie

W przypadku braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku.

V grupa spadkobierców: Gmina lub Skarb Państwa

W przypadku braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. W sytuacji jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu.

TESTAMENT I JEGO FORMY

Testament jest jedyną czynnością prawną, mocą której można rozrządzić swym majątkiem na wypadek śmierci.

Testament jest czynnością prawną:

•  jednostronną,
•  osobistą,
•  nieskierowaną do konkretnego adresata,
•  odwołalną.

Kto może sporządzić i odwołać testament?

Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Testamentu nie można sporządzić ani odwołać przez przedstawiciela.

Testament można odwołać poprzez:

•  sporządzenie nowego testamentu,
•  zniszczenie testamentu lub pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność,
•  dokonanie w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień.

Wyróżniamy następujące formy testamentu:

I. Testamenty zwykłe:

• holograficzny (własnoręczny) – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą,
• notarialny – testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego,
• allograficzny – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego.

II. Testamenty szczególne:

• ustny – jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków,
• podróżny – podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków,
• wojskowy – ograniczony do żołnierzy Sił Zbrojnych pełniących czynną służbę wojskową, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych oraz osób cywilnych towarzyszących Siłom Zbrojnym.

Należy zwrócić uwagę, że testamenty szczególne tracą moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu.

Zachęcamy do zapoznania się z video-poradnikiem dotyczącym dziedziczenia testamentowego:

UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ:

• • • telefonicznie pod nr tel. 32 338 37 29 w następujących dniach i godzinach:
      poniedziałek, wtorek, środa w godzinach do 7.30 do 15.30, czwartek w godzinach od 7.30 do 17.30, piątek w godzinach od 7.30 do 13.30;
    • elektronicznie poprzez przez adres e-mail npp@starostwo.gliwice.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
    • osobiście – w urzędzie

• Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT GLIWICKI

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

ZACHOWEK 

Instytucja zachowku, uregulowana została w przepisach art. 991 – 1011 Kodeksu cywilnego. Przewiduje ona ustawową ochronę interesów majątkowych osób najbliższych spadkodawcy przed
krzywdzącym je rozrządzeniem przez niego majątkiem na wypadek śmierci.

Osobami najbliższymi spadkodawcy uprawnionymi do zachowku są zstępni, małżonek oraz rodzice spadkodawcy.

Zwrócić jednak należy uwagę, że powyższe nie oznacza, że każda z wymienionych kategorii podmiotowych będzie uprawniona do zachowku w każdym czasie. Prawo do zachowku przysługuje zstępnym, małżonkowi i rodzicom spadkodawcy jedynie wtedy, gdyby w danym konkretnym wypadku byli powołani do spadku z ustawy. O kolejności powołania w tym zakresie decydują zaś przepisy o ustawowym porządku dziedziczenia

Zachowek ma na celu celu ochronę interesów majątkowych najbliższej rodziny, która straciła możliwość dziedziczenia należnej z ustawy części spadku, w wyniku powołania do spadkobrania tylko niektórych osób z grona spadkobierców ustawowych lub osób trzecich.

Ile wynosi zachowek?

Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału.

W sytuacji, jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku (w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, powołania do spadku, bądź zapisu), przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Czy roszczenie o zapłatę zachowku ulega przedawnieniu?

Roszczenie o zapłatę zachowku, z upływem czasu ulega przedawnieniu. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę zachowku wynosi 5 lat. Zwrócić należy uwagę na dwa sposoby liczenia początku tego terminu, w zależności od tego, czy spadkodawca sporządził testament, czy nie.

W przypadku, gdy testamentu nie było, termin przedawnienia należy liczyć od dnia otwarcia spadku (tj. od śmierci spadkodawcy). W przypadku, gdy spadkodawca sporządził testament, termin pięcioletni liczy się od chwili ogłoszenia testamentu.

WYDZIEDZICZENIE I NIEGODNOŚĆ DZIEDZICZENIA

Niegodność dziedziczenia opiera się na założeniu, że w pewnych sytuacjach względy natury etycznej
przemawiają za pozbawieniem określonej osoby możliwości dziedziczenia po określonym spadkodawcy.

Przepis art. 928 § 1 Kodeksu cywilnego wyznacza trzy przyczyny uznania przez sąd spadkobiercy za
niegodnego:

• dopuszczenie się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy,
• nakłonienie podstępem lub groźbą spadkodawcy do sporządzenia lub odwołania testamentu albo przeszkodzenie spadkodawcy podstępem lub groźbą w dokonaniu jednej z tych czynności,
• umyślne ukrycie lub zniszczenie testamentu spadkodawcy, jego podrobienie lub przerobienie albo świadome skorzystanie z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Uznanie za niegodnego dziedziczenia wyłącza spadkobiercę od dziedziczenia, tak jakby nie dożył chwili otwarcia spadku. Osobą uprawnioną do wystąpienia z powództwem o uznanie osoby za niegodną dziedziczenia jest każdy, kto ma w tym interes.

Czy testator może pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku?

Testator poprzez wyrażenie woli wydziedziczenia konkretnej osoby ma możliwość pozbawienia zstępnych, małżonka i rodziców uprawnienia do zachowku. Wówczas testator musi podać przyczynę wydziedziczenia, powinna ona jasno wynikać z treści testamentu.

Jakie mogą być podstawy wydziedziczenia?

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku, jeżeli uprawniony do zachowku:

1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci,
3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami, aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje dotyczące dziedziczenia.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Jesteśmy społecznie odpowiedzialni i chcemy tworzyć świat, który będzie bezpieczny dla dzieci. Dlatego nasze Stowarzyszenie  jest partnerem kampanii „19 Dni Przeciwko przemocy i krzywdzeniu dzieci i młodzieży”. 

To już kolejny rok kiedy uczestniczymy w tym cennym działaniu. Jest to inicjatywa szczególna i niesłychanie potrzebna we współczesnym świecie. Ma międzynarodowy zasięg i trwa od 1 do 19 listopada. W Polsce od 2014 roku “Kampanię 19 Dni” koordynuje Fundacja po Drugie z Warszawy, której misją jest wspieranie młodzieży i dorosłych w kryzysie bezdomności. W tym roku przewodnim hasłem kampanii jest:  „EJ TO NIE JEST ŻART. TO JEST PRZEMOC”.

„EJ TO NIE JEST ŻART. TO JEST PRZEMOC”

PAMIĘTAJMY!

• Zagrożenia wynikające z braku wiedzy, że nie każdy żart, nie każda „śmieszna” sytuacja jest w porządku są przyczyną wielu ludzkich dramatów!
• Niektóre „pranki”, dowcipy, szkolne złośliwości, wpisy, zdjęcia filmiki wrzucane do sieci czy przekazywane w telefonach mogą ranić, powodować ból i prowadzić do tragicznych konsekwencji.
• Tegoroczna kampania to brak zgody na dokuczanie, wyśmiewanie, złośliwości i hejt.
• Brakuje nam wiedzy, nie wiemy kogo poinformować? Skorzystajmy z nieodpłatnego poradnictwa prawnego! Nasi doradcy i prawnicy nie zostawią nikogo bez pomocy!

SKALA PRZEMOCY WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY W POLSCE

• 79% dzieci i nastolatków doświadczyło w swoim życiu choć raz przemocy lub zaniedbania.
• Najczęściej zgłaszanymi formami przemocy były: przemoc ze strony rówieśników (66%), przemoc ze strony bliskiego dorosłego (32%), wykorzystywanie seksualne bez kontaktu fizycznego (26%).
• Sprawcami psychicznej przemocy rówieśniczej (87%), znęcania się (76%) lub fizycznej przemocy rówieśniczej (54%) były najczęściej dzieci i nastolatki spoza rodziny.
• Wzrósł odsetek osób, które doświadczyły ze strony rówieśników przemocy fizycznej (z 41% w 2013 r. do 48% w 2023 r.) i przemocy psychicznej  (z 28% do 43 %).
• 13% dziewcząt i 20% chłopców doświadcza przemocy w szkole.
• 15% nastolatków doświadcza cyberprzemocy

JAK POMÓC DZIECKU RADZIĆ SOBIE Z DOKUCZANIEM?

Dokuczanie – co to takiego? Jak je rozpoznać?

Dokuczanie to powtarzające się celowe złe traktowanie innych, sprawianie im przykrości, ranienie ich. Może zdarzyć się każdemu, w każdym miejscu: szkole, domu, a zwłaszcza w internecie.

Przykłady dokuczania:

• obgadywanie, izolowanie, nastawianie klasy przeciwko sobie
• wyzywanie, obrażanie, krzyczenie
• ośmieszanie, wyśmiewanie, ponizanie
• agresja materialna (np. zabieranie i niszczenie przedmiotów)
• przemoc fizyczna (celowe potrącanie, zamykanie gdzieś, bicie)
• agresja elektroniczna (np. udostępnianie poniżających lub ośmieszających informacji, zdjęć, filmów).

JAK POMÓC DZIECKU RADZIĆ SOBIE Z DOKUCZANIEM?

1.  Nie dajmy uwierzyć dziecku w słowa dokuczającego
   Najważniejsze to przekazać mu, żeby nie wierzyło w to co słyszy. – Mówmy dziecku, że to co ktoś o nim mówi nie jest prawdą, że to właśnie ten chłopak czy dziewczyna ma problem i wyżywa się na nim. Że choć może czuć się gorsze z powodu dokuczania, to tak naprawdę nie jest gorsze, że tylko dokuczający chce sprawić, by właśnie tak się czuło
2. Zaplanujmy z dzieckiem dobre riposty na zaczepki 
   Warto zaplanować z dzieckiem odpowiedzi, np. „to bardzo ciekawe”, „lepiej się czujesz jak tak gadasz?”, „nie dosłyszałem, możesz powtórzyć?”. To wytrąca z równowagi i pewności siebie dokuczającego .
3. Zachęćmy dziecko, by poszukało sojuszników 
   W sytuacji, gdy nasze dziecko jest dręczone psychicznie, warto by poszukało sobie sojuszników. Zachęćmy je do tego, by zapraszało kolegów ze szkoły do domu i nawiązywało kontakty. – Gdy uda mu się stworzyć wokół siebie grupę, będzie silniejszym przeciwnikiem.
4. Przekonaj dziecko, by opowiedziało dorosłym
   Dziecko powinno mówić dorosłym o sytuacjach dokuczania, dopóki problem nie zostanie rozwiązany. Rozmawiajmy więc z nim o tym często, by na bieżąco monitorować sytuację. W trakcie podejmowania dowolnego rodzaju interwencji bardzo ważne jest, aby dziecko wiedziało, co robimy w jego sprawie, kto i z jakiego powodu dowie się o jego sytuacji; dzięki temu możemy zwiększyć jego poczucie kontroli nad tym, co się dzieje i sprawić, że poczuje się bezpiecznie.
5. Obowiązki kadry pedagogicznej
   Zgodnie z zapisem w ustawie o systemie oświaty (art. 39) oraz w ustawie Karta Nauczyciela (art. 7) dyrekcja szkoły jest odpowiedzialna za całokształt funkcjonowania szkoły, w tym także za bezpieczeństwo uczniów i zapewnienie im warunków harmonijnego rozwoju psychofizycznego. To właśnie dyrektor, we współpracy z wychowawcą oraz pedagogiem i/lub psychologiem szkolnym, jest zobowiązany do rozwiązywania sytuacji ujawnionej przemocy w placówce oświatowej.
6. Powiadomienie Kuratorium
   Jeśli jednak dyrekcja oraz pracownicy szkoły nie podejmują skutecznych starań mających na celu zatrzymanie przemocy, opiekun dziecka ma prawo zwrócić się do rejonowego oddziału Kuratorium Oświaty, sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą, z wnioskiem o dokonanie oceny działań szkoły w sprawie jego dziecka.
7. Zwrócenie się o pomoc do organów władzy
   Różne zachowania o charakterze przemocowym w różnym stopniu naruszają polskie prawo. Warto jednak pamiętać, że każdego rodzaju przemoc jest z prawem niezgodna, dlatego też można zgłosić taką sprawę na policję.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 43 92 239 w godzinach pracy urzędu 
• elektronicznie, pisząc na adres e-mail: pomocprawna@um.rybnik.pl
• online przez stronę internetową:  https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka RYBNIK

MOJE DZIECKO DOKUCZA INNYM

 Pierwszym środowiskiem, w którym dziecko doświadcza tego, jak buduje się relacje z innymi, jest rodzina. Obserwuje też, jak w rodzinie rozwiązuje się drobne nieporozumienia, jak reaguje się na różnice zdań czy większe konflikty. Patrzy, jak rodzice budują bliskość i samo jej doświadcza. Te doświadczenia zabiera ze sobą w świat.

DLACZEGO DZIECKO DOKUCZA INNYM

Doświadcza różnych braków i w ten sposób sobie je rekompensuje:

• braku dojrzałości emocjonalnej
• braku uwagi , zaangażowania i troski ze strony rodziny
• znajduje dostępny sposób na odreagowywanie trudności
• próbuje wejść do określonej grupy rówieśniczej, pokazując swoją siłę.

CO DOSTAJE DZIECKO, KTÓRE DOKUCZA INNYM?

• jest widziane – dostaje uwagę kolegów, czuje się dostrzegane przez nauczyciela, który zwraca mu uwagę . W końcu jest widziane przez rodziców, kiedy dowiadują się od nauczyciela, jak dziecko traktuje rówieśników.
• dostarcza innym zabawy – dziecko wchodzi w rolę tzw. „klauna klasowego” i niektórzy śmieją się z tego, co robi, mówi. Z drugiej strony może wchodzić w rolę „bohatera klasowego”, który pokazuje swoją siłę, tak że „nikt mu nie podskoczy”. Inni liczą się z nim, a czasem i się go boją.
• ma poczucie przynależności – np. do grupy rówieśniczej, w której jego koledzy podobnie się zachowują. Dostosowuje się do zasad w niej panujących, nawet kiedy nie do końca się z nimi zgadza.
• ma poczucie wpływu i sprawczości – może o czymś decydować.
• jest ważne i brane pod uwagę.

JAK REAGOWAĆ?

 Dziecko, które dokucza niejako rekompensuje sobie swoją potrzebę bycia widzianym i usłyszanym. potrzebuje pomocy życzliwego i autentycznego zainteresowania, a nie karania czy wyciągania konsekwencji.

WAŻNE:

„Ofiarą” jest nie tylko dziecko, któremu nasza pociecha dokucza. To „dokuczający” nie radzi sobie z emocjami, i on też potrzebuje pomocy i zaopiekowania!!!

Wykorzystajmy mediację:

• dążymy do tego, by dzieci wysłuchały siebie nawzajem, wspólnie dotarły do sedna problemu i poszukały rozwiązań
• dorosły nie ocenia, kto jest winny
• skupia się na odbudowaniu kontaktu, nie na wymierzaniu kary
• wspieramy poczucie własnej wartości, aby dziecko znało swoje zasoby
• empatycznie słuchamy, cierpliwie, bez moralizowania, ale też bez przerywania dziecku i krytykowania

WAŻNE:

Dokuczanie to jedynie wierzchołek góry lodowej, dowiedzmy się, co się pod nim kryje, co dziecko czuje, co myśli, czego pragnie, czego potrzebuje.

CZYM JEST HEJT?

Hejt to obraźliwy i zwykle agresywny komentarz internetowy lub mówienie w sposób wrogi i agresywny na jakiś temat lub o jakiejś osobie w środowisku Internetu. 

Najpopularniejszymi mediami, w których występuje ten problem są Facebook, YouTube, Instagram, Twitter, Twitch i inne.

Hejt to nie tylko zgryźliwe i agresywne komentarze, które oczerniają osobę o odmiennym zdaniu, to także obraźliwe memy, grafiki i filmy. Treści publikowane przez hejterów nie posiadają żadnej wartości i mają na celu sprawienie przykrości danej osobie. Okazuje się że hejtowana jest co czwarta osoba w Internecie. Aż 11 procent internautów przyznaje, że zdarza im się hejtować w sieci.

Przyczyną hejtu bardzo często jest zazdrość, niezadowolenie ze swojego życia oraz przykre doświadczenia, które mają miejscu w życiu hejtera. W ten sposób hejter chce sobie i innym coś udowodnić.

Osoba, która jest ofiarą hejtu żyje w bardzo dużym stresie. Może cierpieć na bezsenność, nerwicę, depresję, a nawet próby samobójcze.

TO WYDARZYŁO SIĘ NAPRAWDĘ:

We wrześniu  br. 16-letnia Julia z Lublina popełniła samobójstwo… Nastolatka, przez wiele lat doświadczała przemocy psychicznej i fizycznej ze strony rówieśników. Jej rodzice wielokrotnie podejmowali interwencje u szkolnych wychowawców i pedagogów, jednak za każdym razem byli ignorowani. Problemy z hejtem zaczęły się w piątej klasie szkoły podstawowej, gdy rozpoczęła się nauka zdalna. Sprawa została zgłoszona wychowawczyni, ale „nic to nie dało”. Sytuacji nie zmienił także powrót do lekcji stacjonarnych. Starając się pomóc córce, rodzice nastolatki rozmawiali z wychowawcami, pedagogami, psychologami, policją i innymi rodzicami. Nie pomogła też zmiana placówki. Starzy hejterzy nie odpuścili, pojawili się nowi. 1 września nastolatka rozpoczęła naukę w nowej szkole, kilkanaście dni później odebrała sobie życie…

KONSEKWENCJE PRAWNE HEJTU

Ze względu na rosnącą popularność zjawiska, coraz częściej przypadki hejterstwa i mowy nienawiści wypełniają znamiona przestępstw i są przedmiotem postępowań karnych (ale też cywilnych).

Hejterzy w internecie czują się anonimowi; jest to anonimowość pozorna, albowiem organy ścigania i sądowe coraz sprawniej uzyskują dane niezbędne do namierzenia autora określonego komentarza.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

Hejt może przybierać różne postacie, które w naszym porządku prawnym zostaną zinterpretowane jako następujące czyny:

• zniesławienie – art. 212 kk
• zniewaga – art. 216 k
• groźba z powodu dyskryminacji – art. 119 kk
• groźba karalna – art. 190 kk
• porczywe nękanie, tzw. „stalking” – art. 190a kk
• zmuszenie groźbą innej osoby do określonego działania – art. 191 kk
• fałszywe oskarżenia – art. 234 kk
• nawoływanie i pochwalenie przestępstwa – art. 255 kk
• nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowych – art. 256 kk
• publiczna zniewaga z powodu przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej lub z powodu bezwyznaniowości – art. 257 kk
• złośliwe niepokojenie – art. 107 kw

GDZIE I KOMU ZGŁASZAĆ HEJT?

W przypadku osób nieletnich, zasadnym jest zgłoszenie hejtu w szkole, a nawet do ośrodka pomocy społecznej. Oba podmioty mają możliwość zgłoszenia stwierdzonego incydentu do sądu.  Niewątpliwie osoby nieletnie powinny zgłosić rodzicom, bez względu na to czy spostrzegły hejt wobec innych osób, czy same jego doświadczają.

Warto wiedzieć, że zjawisko hejtu w Internecie jest monitorowane. Istnieje kilka ogólnopolskich podmiotów (fundacji, stowarzyszeń), które zajmują się tym problemem i zachęcają do zgłaszania przejawów hejtu, najczęściej w wybranym przez siebie obszarze (np.: mniejszości narodowe).

Istnieją strony internetowe, portale czy grupy, gdzie można zgłaszać przejawy hejtu, i tak funkcjonuje:

• https://hejtstop.pzlow.pl/ 
• https://omzrik.pl/
• https://dyzurnet.pl/
• https://nigdywiecej.org/

Portal społecznościowy  Facebook ma możliwość zgłaszania treści „nieodpowiednich” administracji i to zarówno w kontekście strony, grupy, postu czy komentarza.

CZYM SKORUPKA ZA MŁODU NASIĄKNIE…

Złośliwości, dokuczanie, hejtowanie… Dzieci uczą się na przykładach. Kopiują życie dorosłych. Bacznie obserwują jak reagujemy na trudności, odmienne zdanie, co robimy w sytuacjach konfliktowych., do czego służy nam telefon, co piszemy na mediach społecznościowych.

To czy będą pełne empatii dla innych, czy będą umiały stawiać i szanować granice swoje i innych zależy w dużej mierze od dorosłych.

Potrzebujesz rozmowy, porady, wsparcia?

Czekamy w naszych punktach npo i npp: https://dogma.org.pl/

Ważne numery telefoniczne:

• Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111
• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12
• Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych – 116 123
• Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci – 800 100 100
• Policyjny Telefon Zaufania – 800 12 02 26
• Infolinia pomocowa dla dzieci, młodzieży i ich opiekunów – 800 080 222
• Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – 800 12 00 02

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Najczęstsze skojarzenia ze słowem „przemoc” to podbite oczy, sińce, zaciśnięte pięści, bójka. Rzadziej w pierwszej chwili myślimy o przemocy psychicznej, która przecież potrafi zranić dużo bardziej niż pięści, a nawet doprowadzić ofiarę do samobójstwa. Jedną z odmian przemocy psychicznej jest przemoc finansowa (ekonomiczna).

Mówi się o tej formie przemocy – przeźroczysty problem. Dlaczego? Ponieważ na wierzchu nie widać ran, tak jak w przypadku przemocy fizycznej. Problem jest dużo bardziej ukryty, często niewidoczny. Zapraszamy do przeczytania materiałów dotyczących tego, jakie są przejawy przemocy finansowej, z jakimi konsekwencjami prawnymi powinna liczyć się osoba stosująca ten rodzaj przemocy, a także gdzie szukać wsparcia w takich sytuacjach.

Czym jest przemoc ekonomiczna?

O przemocy ekonomicznej mówimy wtedy, gdy jej sprawca używa pieniędzy albo innych wartości materialnych do zaspokojenia swojej potrzeby władzy i kontroli. Wykorzystując dostęp do pieniędzy podporządkowuje sobie drugą osobę. Czasem uniemożliwia jej dostęp do konta, w innych wypadkach wydziela i kontroluje jej wydatki, utrudnia jej podjęcie pracy lub przyczynia się do utraty pracy. Pieniądze stają się kartą przetargową. Partner/ka uzależnia przekazanie środków na utrzymanie rodziny od spełnienia jego warunków, szantażem zmuszając swoją ofiarę do posłuszeństwa.

Nikola została sama z trójką dzieci. Mąż zostawił ją i nie płaci na nie alimentów. Magda chciałaby wrócić do pracy, ale mąż uważa, że powinna zostać w domu i nie pozwala jej szukać zatrudnienia. Grzesiek pracuje na budowie po 12 godzin dziennie, aby utrzymać sześcioosobową rodzinę. Chciałby, żeby żona poszła do pracy choć na pół etatu i dołożyła się do rachunków, jednak ona odmawia.

Kaśka przed urodzeniem dzieci pracowała w Biedronce. Po urodzeniu Mai i Kuby przez 5 lat była z nimi w domu. Teraz, kiedy Kuba poszedł do przedszkola, chciałaby wrócić do pracy. Tym bardziej, że jej partner Marek zarabia ok 2500 zł na rękę i cały czas narzeka, że utrzymanie rodziny tyle kosztuje, więc Kasia chciałaby dorobić chociaż do rachunków. Jednak Marek bardzo się denerwuje, kiedy tylko Kaśka wspomina o powrocie do pracy. Mówi, że jej miejsce jest w domu przy dzieciach, jak pójdzie do pracy to tak o wszystko nie zadba, a on przecież potrafi utrzymać rodzinę. Partnerzy coraz częściej kłócą się o sprawy finansowe, Kaśka jest coraz bardziej zestresowana tą sytuacją.

Z pewnością powyższe lub podobne historie są Ci znane, być może sam/a doświadczasz właśnie takich problemów. To właśnie przemoc finansowa (ekonomiczna), która jest rodzajem przemocy psychicznej. Ofiara traci możliwość decydowania o swoim życiu, staje się uzależniona od oprawcy, który wydziela jej środki do życia według własnego uznania. To może powodować utratę poczucia własnej wartości i poczucia sprawczości, co skutkuje depresją, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do samobójstwa.

O przemocy ekonomicznej mówimy również wtedy, gdy partner pasożytuje na pracy partnerki, nie płaci alimentów, bez jej wiedzy zaciąga kredyty lub przywłaszcza sobie środki przeznaczone na utrzymanie rodziny, przerzucając na nią odpowiedzialność za utrzymanie domu.

Sylwia pracuje w agencji reklamowej, jej partner z wykształcenia jest politologiem, a pracował już w różnych miejscach – w sklepie internetowym, w urzędzie, w agencji nieruchomości. Nigdzie jednak mu się nie podobało i odchodził po krótkim czasie. Obecnie nigdzie nie pracuje, bo żadna oferta nie jest dla niego odpowiednia. Koszty utrzymania domu, dwóch osób i psa w całości spoczywają na Sylwii, która jest tym coraz bardziej sfrustrowana.

Przemoc ekonomiczna jest szczególnie bolesna, gdy dotyka kobiet, które nie pracują, gdyż prowadzą dom i wychowują dzieci. Żywią one często błędne przekonane, że zarabiający mężczyzna ma wyłączne prawo do decydowania o sposobie wydawania pieniędzy, a zaspokajanie potrzeb rodziny zależy tylko od jego dobrej woli.

Halina nie pracuje, zajmuje się domem i czwórką dzieci, a mąż pracuje zawodowo. Już wiele lat temu ustalili w małżeństwie taki podział obowiązków. Jednak od kiedy pojawiło się 500+ mąż uznał, że te łącznie 2000 zł powinny Halinie wystarczyć na utrzymanie domu i opłacenie rachunków, w związku z czym odciął jej dostęp do swojej pensji. Nie łoży na utrzymanie domu, czasem tylko kupi coś dzieciom. Halina nie wie, co mąż robi ze swoimi dochodami, a jej ledwie starcza na rachunki i jedzenie.

Przemoc ekonomiczna a inne rodzaje przemocy

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w USA w 90% przypadków przemoc finansowa łączyła się w jednym domu z innymi rodzajami przemocy: fizyczną, psychiczną, seksualną. Niestety, uzależnienie ekonomiczne często powstrzymuje ofiary od zgłoszenia się do odpowiednich służb po pomoc.

Ala mieszka z mężem i córką z pierwszego małżeństwa. Mąż ma problem z alkoholem, pod jego wpływem bije Alę, wyzywa m.in. od pasożytów i nierobów. Ala z córką muszą czasem uciekać z domu. Ala czasem myśli o zgłoszeniu się na Policję, ale mieszkanie, które zajmują, należy do męża, tylko on pracuje i ma oszczędności. Ala ma kartę do wspólnego konta, ale jeśli pokłóci się z mężem ten zabiera kartę ze sobą w trasę. Wtedy Ala nie ma z czego żyć. Mąż cały czas grozi, że wyrzuci ją z domu i pozbawi środków do życia, jeśli gdzieś na niego doniesie. Ala nie chce iść z córką do schroniska, więc nikomu nie mówi, co dzieje się w domu. Jest załamana, straciła już siły i wiarę, że kiedyś będzie lepiej.

Historia Ali wydarzyła się naprawdę. W końcu znalazła ona w sobie siłę, aby uciec od męża do hostelu przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Otrzymała wsparcie od służb: Policji, pracowników PCPR, psychologów, lekarzy psychiatrów, prawników. Dzięki pomocy socjalnej udało jej się utrzymać w pierwszym okresie po wyprowadzce. Złożyła do sądu pozew o rozwód i wniosek o podział majątku małżeńskiego. Powoli wyszła na prostą – znalazła pracę, wynajmuje mieszkanie, układa sobie życie na nowo.

Jeśli widzisz wokół siebie przemoc – INTERWENIUJ !!!

Ofierze przemocy możesz zaproponować wizytę w punkcie nieodpłatnych porad.

Nasi prawnicy i doradcy za darmo i w pełni anonimowo udzielą jej pomocy .

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• telefonicznie pod nr tel. 530-119-072 w godzinach pracy urzędu 
• elektronicznie, pisząc na adres e-mail: wso@lubliniec.starostwo.gov.pl 
• online przez stronę internetową:  https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT LUBLINIECKI

Pomoc możesz również uzyskać w Ośrodku Pomocy Społecznej. W sytuacjach krytycznych wzywaj Policję pod numerem alarmowym 112. 

PRZYKŁADY PRZEMOCY EKONOMICZNEJ W RELACJI

• Wydzielanie środków i skrupulatne kontrolowanie wydatków
• Uniemożliwianie/ograniczanie dostępu do rodzinnych środków finansowych np. konta bankowego
• Zmuszanie do składania fałszywych zeznań podatkowych
• Ograniczanie możliwości podjęcia pracy zarobkowej
• Zmuszanie do podpisywania zobowiązań finansowych np. pożyczka, kredyt
• Zmuszanie partnera/kę o proszenie się o pieniądze
• Odmawianie prawa posiadania własnych środków finansowych na własne wydatki
• Zabieranie wynagrodzenia, dostępu do konta, kart bankowych
• Zmuszanie do pracy w firmie rodzinnej bez otrzymywania wynagrodzenia
• Zakaz wykonywania pracy zawodowej
• Niszczenie rzeczy osobistych
• Ukrywanie informacji o sytuacji finansowej rodziny
• Kontrolowanie dostępu do opieki zdrowotnej
• Zakazywanie lub utrudnianie dostępu do edukacji
• Wyłączenie z podejmowania decyzji finansowych
• Uchylanie się od płacenia alimentów

CELOWE UZALEŻNIENIE OD DRUGIEJ OSOBY

Sprawca lub sprawczyni przemocy ekonomicznej często uzależnia od siebie drugą osobę, zaniżając jej poczucie własnej wartości mówiąc, że jest bezwartościowa, że sobie sama nie poradzi, że nie jest w stanie sama się utrzymać.

Z przemocą ekonomiczną mamy do czynienia w związku również wtedy, kiedy partner/ka wykorzystuje pieniądze jako kartę przetargową, uzależnia przekazanie środków na potrzeby drugiej osoby i prowadzenie domu od spełnienia jego/jej warunków, szantażem zmuszając do posłuszeństwa.

Celowe uzależnienie finansowe, wydzielanie, kontrolowanie, nadmierne krytykowanie wydatków, to przejaw przemocy. Niestety wciąż wiele osób, które doświadczają agresywnych, upokarzających zachowań w tym obszarze, nie wie, że ma prawo i może zwrócić się o pomoc.

Do niedawna przemoc ekonomiczna w polskim prawie w ogóle nie istniała. Zmieniła to nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. 

ZADŁUŻANIE

Piszę w sprawie mojej siostry – chciałabym jej pomóc. Rok temu moja siostra odkryła, że jej mąż ma do spłacenia wiele pożyczek (40 łącznie) – znalazła pełne worki upomnień, ponagleń i różnych tego typu karteluszek. Doszło do tego, że komornik chciał zająć dom.

 

Rodzina zmobilizowała się i częściowo spłaciła długi. Szwagier obiecywał, że nigdy więcej tego nie zrobi. Niestety już dwa miesiące później zaciągnął nowe pożyczki ( chwilówki) nie przyznając się do tego.

 

Jakiś miesiąc temu siostra przypadkiem znalazła nowe upomnienia. 6 czy 8 następnych pożyczek. Szwagier wykrada jej pieniądze z domu, pożycza u znajomych i do niczego się nie przyznaje. Oskarża dzieci (już dorosłe) o to, że to one lub ich przyjaciele wykradają pieniądze, a swoja żonę wyzywa od wariatek. Siostra jest strzępkiem nerwów i ciągle kombinuje skąd wziąć pieniądze na spłatę długów.

WSPÓLNOŚĆ MAJĄTKOWA W MAŁŻEŃSTWIE

Osoby pozostające w związkach małżeńskich z ustawową wspólnością majątkową:

I. Posiadają majątek wspólny.

Wspólność majątkowa obejmuje to, co zostało nabyte po ślubie przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS

II. Oboje małżonkowie są zobowiązani do utrzymywania rodziny, mogą jednak dokonać pomiędzy sobą podziału pracy w gospodarstwie domowym i pracy zarobkowej.

Obowiązki mają być równe, ale niekoniecznie jednakowe. Zatem osobiste starania o wychowanie dzieci i prowadzenie domu mogą czynić zadość obowiązkowi utrzymania rodziny i być zrównane z uzyskiwaniem dochodów z pracy zawodowej. Jeśli jeden z małżonków posiada mieszkanie, musi je udostępnić drugiemu do zamieszkania.

III. Jeżeli jeden z małżonków nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny

(np. nie przekazuje swojej pensji na utrzymanie domu, nie płaci rachunków), sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności, przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane bezpośrednio do rąk drugiego małżonka, czyli żona może odbierać pensję męża.

Ola co jakiś czas kłóci się poważnie z mężem. Niestety, w okresie konfliktu główną „kartą przetargową” męża jest odcięcie jej od pieniędzy. Ola dowiedziała się, że może sama odbierać pieniądze z wypłaty od pracodawcy męża, za które utrzyma dom i kupi żywność, z czego skorzysta również jej mąż. Kiedy znowu zaczęli się kłócić, Ola niezwłocznie złożyła stosowny wniosek do sądu. Po uzyskaniu orzeczenia zaniosła je do pracodawcy i teraz raz w miesiącu odbiera w firmie wypłatę męża.

Pamiętaj !!!

Pensja za pracę, dochody z działalności gospodarczej czy z gospodarstwa rolnego  są majątkiem wspólnym!

Współmałżonek nie może zabraniać Ci korzystać z tych pieniędzy albo ukrywać ich przed Tobą!

Niestety dla związków nieformalnych nie zostały przewidziane tożsame przepisy, a wyegzekwowanie środków na utrzymanie może być trudniejsze. Przede wszystkim warto wtedy skorzystać z możliwości dochodzenia alimentów na dzieci.

Przestępstwo niealimentacji

Najczęstszą formą przemocy ekonomicznej jest niepłacenie alimentów. Niealimentacja jest przestępstwem polegającym na uchylaniu się przez sprawcę od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Około miliona dzieci w Polsce nie otrzymuje alimentów ani od drugiego rodzica ani z Funduszu Alimentacyjnego. O zapewnienie dzieciom godnych warunków życia muszą dbać samodzielni rodzice – w niemal 97% są to samotne matki.

W Polsce niepłacenie alimentów jest przestępstwem, za które grozi kara:

• grzywny
• ograniczenia wolności
• pozbawienia wolności

Co zrobić, gdy dłużnik nie płaci alimentów?

Krok pierwszy: Sprawdzenie czy ugoda/wyrok posiadają nadaną klauzulę wykonalności, stanowiącą tytuł egzekucyjny. Jeśli ugoda/wyrok nakładająca obowiązek alimentacyjny nie posiadają klauzuli wykonalności to należy wnieść do sądu o nadanie tej klauzuli.

Krok drugi: Ugoda/wyrok posiadający klauzulę natychmiastowej wykonalności stanowi tytuł egzekucyjny, który należy złożyć do Komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Krok trzeci: Jeżeli Komornik uzna, że postępowanie egzekucyjne jest bezskuteczne należy zgłosić się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Bytomiu, w celu rozpoczęcia działań przeciwko dłużnikowi.

Krok czwarty: Brak zapłaty alimentów stanowiących co najmniej równowartość 3 świadczeń okresowych umożliwia złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na Policję.

Krok piąty: Osoba, której dłużnik alimentacyjny nie płaci alimentów może uzyskać środki z Funduszu Alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł. W przypadku wyższych dochodów obowiązuje zasada złotówka za złotówkę.

Osoba, która zobowiązana jest płacić alimenty, a nie wywiązuje się z tego w sposób uporczywy, podlega również odpowiedzialności karnej. Warunkiem uznania niealimentacji za przestępstwo jest to, aby łączna wysokość powstałych zaległości stanowiła równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo, aby opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosiło co najmniej 3 miesiące.

Kto może złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa uporczywej niealimentacji?

Może to zrobić wierzyciel alimentacyjny, jego pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy oraz Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie.

Gdzie należy złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnia przestępstwa uporczywej niealimentacji?

Zawiadomienie można złożyć na piśmie lub ustnie na Komisariacie Policji.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH