Aktualności

Najczęstsze skojarzenia ze słowem „przemoc” to podbite oczy, sińce, zaciśnięte pięści, bójka. Rzadziej w pierwszej chwili myślimy o przemocy psychicznej, która przecież potrafi zranić dużo bardziej niż pięści, a nawet doprowadzić ofiarę do samobójstwa. Jedną z odmian przemocy psychicznej jest przemoc finansowa (ekonomiczna).

Mówi się o tej formie przemocy – przeźroczysty problem. Dlaczego? Ponieważ na wierzchu nie widać ran, tak jak w przypadku przemocy fizycznej. Problem jest dużo bardziej ukryty, często niewidoczny. Zapraszamy do przeczytania materiałów dotyczących tego, jakie są przejawy przemocy finansowej, z jakimi konsekwencjami prawnymi powinna liczyć się osoba stosująca ten rodzaj przemocy, a także gdzie szukać wsparcia w takich sytuacjach.

Czym jest przemoc ekonomiczna?

O przemocy ekonomicznej mówimy wtedy, gdy jej sprawca używa pieniędzy albo innych wartości materialnych do zaspokojenia swojej potrzeby władzy i kontroli. Wykorzystując dostęp do pieniędzy podporządkowuje sobie drugą osobę. Czasem uniemożliwia jej dostęp do konta, w innych wypadkach wydziela i kontroluje jej wydatki, utrudnia jej podjęcie pracy lub przyczynia się do utraty pracy. Pieniądze stają się kartą przetargową. Partner/ka uzależnia przekazanie środków na utrzymanie rodziny od spełnienia jego warunków, szantażem zmuszając swoją ofiarę do posłuszeństwa.

Nikola została sama z trójką dzieci. Mąż zostawił ją i nie płaci na nie alimentów. Magda chciałaby wrócić do pracy, ale mąż uważa, że powinna zostać w domu i nie pozwala jej szukać zatrudnienia. Grzesiek pracuje na budowie po 12 godzin dziennie, aby utrzymać sześcioosobową rodzinę. Chciałby, żeby żona poszła do pracy choć na pół etatu i dołożyła się do rachunków, jednak ona odmawia.

Kaśka przed urodzeniem dzieci pracowała w Biedronce. Po urodzeniu Mai i Kuby przez 5 lat była z nimi w domu. Teraz, kiedy Kuba poszedł do przedszkola, chciałaby wrócić do pracy. Tym bardziej, że jej partner Marek zarabia ok 2500 zł na rękę i cały czas narzeka, że utrzymanie rodziny tyle kosztuje, więc Kasia chciałaby dorobić chociaż do rachunków. Jednak Marek bardzo się denerwuje, kiedy tylko Kaśka wspomina o powrocie do pracy. Mówi, że jej miejsce jest w domu przy dzieciach, jak pójdzie do pracy to tak o wszystko nie zadba, a on przecież potrafi utrzymać rodzinę. Partnerzy coraz częściej kłócą się o sprawy finansowe, Kaśka jest coraz bardziej zestresowana tą sytuacją.

Z pewnością powyższe lub podobne historie są Ci znane, być może sam/a doświadczasz właśnie takich problemów. To właśnie przemoc finansowa (ekonomiczna), która jest rodzajem przemocy psychicznej. Ofiara traci możliwość decydowania o swoim życiu, staje się uzależniona od oprawcy, który wydziela jej środki do życia według własnego uznania. To może powodować utratę poczucia własnej wartości i poczucia sprawczości, co skutkuje depresją, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do samobójstwa.

O przemocy ekonomicznej mówimy również wtedy, gdy partner pasożytuje na pracy partnerki, nie płaci alimentów, bez jej wiedzy zaciąga kredyty lub przywłaszcza sobie środki przeznaczone na utrzymanie rodziny, przerzucając na nią odpowiedzialność za utrzymanie domu.

Sylwia pracuje w agencji reklamowej, jej partner z wykształcenia jest politologiem, a pracował już w różnych miejscach – w sklepie internetowym, w urzędzie, w agencji nieruchomości. Nigdzie jednak mu się nie podobało i odchodził po krótkim czasie. Obecnie nigdzie nie pracuje, bo żadna oferta nie jest dla niego odpowiednia. Koszty utrzymania domu, dwóch osób i psa w całości spoczywają na Sylwii, która jest tym coraz bardziej sfrustrowana.

Przemoc ekonomiczna jest szczególnie bolesna, gdy dotyka kobiet, które nie pracują, gdyż prowadzą dom i wychowują dzieci. Żywią one często błędne przekonane, że zarabiający mężczyzna ma wyłączne prawo do decydowania o sposobie wydawania pieniędzy, a zaspokajanie potrzeb rodziny zależy tylko od jego dobrej woli.

Halina nie pracuje, zajmuje się domem i czwórką dzieci, a mąż pracuje zawodowo. Już wiele lat temu ustalili w małżeństwie taki podział obowiązków. Jednak od kiedy pojawiło się 500+ mąż uznał, że te łącznie 2000 zł powinny Halinie wystarczyć na utrzymanie domu i opłacenie rachunków, w związku z czym odciął jej dostęp do swojej pensji. Nie łoży na utrzymanie domu, czasem tylko kupi coś dzieciom. Halina nie wie, co mąż robi ze swoimi dochodami, a jej ledwie starcza na rachunki i jedzenie.

Przemoc ekonomiczna a inne rodzaje przemocy

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi w USA w 90% przypadków przemoc finansowa łączyła się w jednym domu z innymi rodzajami przemocy: fizyczną, psychiczną, seksualną. Niestety, uzależnienie ekonomiczne często powstrzymuje ofiary od zgłoszenia się do odpowiednich służb po pomoc.

Ala mieszka z mężem i córką z pierwszego małżeństwa. Mąż ma problem z alkoholem, pod jego wpływem bije Alę, wyzywa m.in. od pasożytów i nierobów. Ala z córką muszą czasem uciekać z domu. Ala czasem myśli o zgłoszeniu się na Policję, ale mieszkanie, które zajmują, należy do męża, tylko on pracuje i ma oszczędności. Ala ma kartę do wspólnego konta, ale jeśli pokłóci się z mężem ten zabiera kartę ze sobą w trasę. Wtedy Ala nie ma z czego żyć. Mąż cały czas grozi, że wyrzuci ją z domu i pozbawi środków do życia, jeśli gdzieś na niego doniesie. Ala nie chce iść z córką do schroniska, więc nikomu nie mówi, co dzieje się w domu. Jest załamana, straciła już siły i wiarę, że kiedyś będzie lepiej.

Historia Ali wydarzyła się naprawdę. W końcu znalazła ona w sobie siłę, aby uciec od męża do hostelu przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie. Otrzymała wsparcie od służb: Policji, pracowników PCPR, psychologów, lekarzy psychiatrów, prawników. Dzięki pomocy socjalnej udało jej się utrzymać w pierwszym okresie po wyprowadzce. Złożyła do sądu pozew o rozwód i wniosek o podział majątku małżeńskiego. Powoli wyszła na prostą – znalazła pracę, wynajmuje mieszkanie, układa sobie życie na nowo.

Jeśli widzisz wokół siebie przemoc – INTERWENIUJ !!!

Ofierze przemocy możesz zaproponować wizytę w punkcie nieodpłatnych porad.

Nasi prawnicy i doradcy za darmo i w pełni anonimowo udzielą jej pomocy .

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• • telefonicznie pod nr tel. 32 43 92 239 w godzinach pracy urzędu lub
  • elektronicznie: mailowo: pomocprawna@um.rybnik.pl lub poprzez stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
  • osobiście – w Urzędzie Miasta Rybnika przy ul. Bolesława Chrobrego 2, pok.213 (w godzinach pracy urzędu)

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka RYBNIK

Pomoc możesz również uzyskać w Ośrodku Pomocy Społecznej. W sytuacjach krytycznych wzywaj Policję pod numerem alarmowym 112. 

PRZYKŁADY PRZEMOCY EKONOMICZNEJ W RELACJI

• Wydzielanie środków i skrupulatne kontrolowanie wydatków
• Uniemożliwianie/ograniczanie dostępu do rodzinnych środków finansowych np. konta bankowego
• Zmuszanie do składania fałszywych zeznań podatkowych
• Ograniczanie możliwości podjęcia pracy zarobkowej
• Zmuszanie do podpisywania zobowiązań finansowych np. pożyczka, kredyt
• Zmuszanie partnera/kę o proszenie się o pieniądze
• Odmawianie prawa posiadania własnych środków finansowych na własne wydatki
• Zabieranie wynagrodzenia, dostępu do konta, kart bankowych
• Zmuszanie do pracy w firmie rodzinnej bez otrzymywania wynagrodzenia
• Zakaz wykonywania pracy zawodowej
• Niszczenie rzeczy osobistych
• Ukrywanie informacji o sytuacji finansowej rodziny
• Kontrolowanie dostępu do opieki zdrowotnej
• Zakazywanie lub utrudnianie dostępu do edukacji
• Wyłączenie z podejmowania decyzji finansowych
• Uchylanie się od płacenia alimentów

CELOWE UZALEŻNIENIE OD DRUGIEJ OSOBY

Sprawca lub sprawczyni przemocy ekonomicznej często uzależnia od siebie drugą osobę, zaniżając jej poczucie własnej wartości mówiąc, że jest bezwartościowa, że sobie sama nie poradzi, że nie jest w stanie sama się utrzymać.

Z przemocą ekonomiczną mamy do czynienia w związku również wtedy, kiedy partner/ka wykorzystuje pieniądze jako kartę przetargową, uzależnia przekazanie środków na potrzeby drugiej osoby i prowadzenie domu od spełnienia jego/jej warunków, szantażem zmuszając do posłuszeństwa.

Celowe uzależnienie finansowe, wydzielanie, kontrolowanie, nadmierne krytykowanie wydatków, to przejaw przemocy. Niestety wciąż wiele osób, które doświadczają agresywnych, upokarzających zachowań w tym obszarze, nie wie, że ma prawo i może zwrócić się o pomoc.

Do niedawna przemoc ekonomiczna w polskim prawie w ogóle nie istniała. Zmieniła to nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. 

ZADŁUŻANIE

Piszę w sprawie mojej siostry – chciałabym jej pomóc. Rok temu moja siostra odkryła, że jej mąż ma do spłacenia wiele pożyczek (40 łącznie) – znalazła pełne worki upomnień, ponagleń i różnych tego typu karteluszek. Doszło do tego, że komornik chciał zająć dom.

 

Rodzina zmobilizowała się i częściowo spłaciła długi. Szwagier obiecywał, że nigdy więcej tego nie zrobi. Niestety już dwa miesiące później zaciągnął nowe pożyczki ( chwilówki) nie przyznając się do tego.

 

Jakiś miesiąc temu siostra przypadkiem znalazła nowe upomnienia. 6 czy 8 następnych pożyczek. Szwagier wykrada jej pieniądze z domu, pożycza u znajomych i do niczego się nie przyznaje. Oskarża dzieci (już dorosłe) o to, że to one lub ich przyjaciele wykradają pieniądze, a swoja żonę wyzywa od wariatek. Siostra jest strzępkiem nerwów i ciągle kombinuje skąd wziąć pieniądze na spłatę długów.

WSPÓLNOŚĆ MAJĄTKOWA W MAŁŻEŃSTWIE

Osoby pozostające w związkach małżeńskich z ustawową wspólnością majątkową:

I. Posiadają majątek wspólny.

Wspólność majątkowa obejmuje to, co zostało nabyte po ślubie przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku wspólnego należą w szczególności:

• pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków
• dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków
• środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków
• kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS

II. Oboje małżonkowie są zobowiązani do utrzymywania rodziny, mogą jednak dokonać pomiędzy sobą podziału pracy w gospodarstwie domowym i pracy zarobkowej.

Obowiązki mają być równe, ale niekoniecznie jednakowe. Zatem osobiste starania o wychowanie dzieci i prowadzenie domu mogą czynić zadość obowiązkowi utrzymania rodziny i być zrównane z uzyskiwaniem dochodów z pracy zawodowej. Jeśli jeden z małżonków posiada mieszkanie, musi je udostępnić drugiemu do zamieszkania.

III. Jeżeli jeden z małżonków nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny

(np. nie przekazuje swojej pensji na utrzymanie domu, nie płaci rachunków), sąd może nakazać, ażeby wynagrodzenie za pracę albo inne należności, przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane bezpośrednio do rąk drugiego małżonka, czyli żona może odbierać pensję męża.

Ola co jakiś czas kłóci się poważnie z mężem. Niestety, w okresie konfliktu główną „kartą przetargową” męża jest odcięcie jej od pieniędzy. Ola dowiedziała się, że może sama odbierać pieniądze z wypłaty od pracodawcy męża, za które utrzyma dom i kupi żywność, z czego skorzysta również jej mąż. Kiedy znowu zaczęli się kłócić, Ola niezwłocznie złożyła stosowny wniosek do sądu. Po uzyskaniu orzeczenia zaniosła je do pracodawcy i teraz raz w miesiącu odbiera w firmie wypłatę męża.

Pamiętaj !!!

Pensja za pracę, dochody z działalności gospodarczej czy z gospodarstwa rolnego  są majątkiem wspólnym!

Współmałżonek nie może zabraniać Ci korzystać z tych pieniędzy albo ukrywać ich przed Tobą!

Niestety dla związków nieformalnych nie zostały przewidziane tożsame przepisy, a wyegzekwowanie środków na utrzymanie może być trudniejsze. Przede wszystkim warto wtedy skorzystać z możliwości dochodzenia alimentów na dzieci.

Przestępstwo niealimentacji

Najczęstszą formą przemocy ekonomicznej jest niepłacenie alimentów. Niealimentacja jest przestępstwem polegającym na uchylaniu się przez sprawcę od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Około miliona dzieci w Polsce nie otrzymuje alimentów ani od drugiego rodzica ani z Funduszu Alimentacyjnego. O zapewnienie dzieciom godnych warunków życia muszą dbać samodzielni rodzice – w niemal 97% są to samotne matki.

W Polsce niepłacenie alimentów jest przestępstwem, za które grozi kara:

• grzywny
• ograniczenia wolności
• pozbawienia wolności

Co zrobić, gdy dłużnik nie płaci alimentów?

Krok pierwszy: Sprawdzenie czy ugoda/wyrok posiadają nadaną klauzulę wykonalności, stanowiącą tytuł egzekucyjny. Jeśli ugoda/wyrok nakładająca obowiązek alimentacyjny nie posiadają klauzuli wykonalności to należy wnieść do sądu o nadanie tej klauzuli.

Krok drugi: Ugoda/wyrok posiadający klauzulę natychmiastowej wykonalności stanowi tytuł egzekucyjny, który należy złożyć do Komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Krok trzeci: Jeżeli Komornik uzna, że postępowanie egzekucyjne jest bezskuteczne należy zgłosić się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Bytomiu, w celu rozpoczęcia działań przeciwko dłużnikowi.

Krok czwarty: Brak zapłaty alimentów stanowiących co najmniej równowartość 3 świadczeń okresowych umożliwia złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na Policję.

Krok piąty: Osoba, której dłużnik alimentacyjny nie płaci alimentów może uzyskać środki z Funduszu Alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 900 zł. W przypadku wyższych dochodów obowiązuje zasada złotówka za złotówkę.

Osoba, która zobowiązana jest płacić alimenty, a nie wywiązuje się z tego w sposób uporczywy, podlega również odpowiedzialności karnej. Warunkiem uznania niealimentacji za przestępstwo jest to, aby łączna wysokość powstałych zaległości stanowiła równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo, aby opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosiło co najmniej 3 miesiące.

Kto może złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa uporczywej niealimentacji?

Może to zrobić wierzyciel alimentacyjny, jego pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy oraz Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie.

Gdzie należy złożyć zawiadomienie o podejrzeniu popełnia przestępstwa uporczywej niealimentacji?

Zawiadomienie można złożyć na piśmie lub ustnie na Komisariacie Policji.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• • telefonicznie pod nr tel. 32 43 92 239 w godzinach pracy urzędu lub
  • elektronicznie: mailowo: pomocprawna@um.rybnik.pl lub poprzez stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
  • osobiście – w Urzędzie Miasta Rybnika przy ul. Bolesława Chrobrego 2, pok.213 (w godzinach pracy urzędu)

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka RYBNIK

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Jesteśmy społecznie odpowiedzialni i chcemy tworzyć świat, który będzie bezpieczny dla dzieci. Dlatego nasze Stowarzyszenie włączyło się w tym roku do ogólnopolskiej kampanii „Dzieciństwo bez Przemocy 2025”. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS) oraz Krajowa Koalicja na Rzecz Ochrony Dzieci zainaugurowały drugą edycję ogólnopolskiej kampanii społecznej „Dzieciństwo bez Przemocy 2025”. Akcja potrwa do 19 listopada, który jest Międzynarodowym Dniem Przeciwdziałania Przemocy Wobec Dzieci.

Tegoroczna kampania, której głównym przesłaniem jest hasło „DOBRE DZIECIŃSTWO DAJE DZIECKU MOC”, koncentruje się na fundamentalnym znaczeniu budowania bliskich, wspierających relacji w rodzinie i szkole. Organizatorzy podkreślają, że codzienna obecność, wsparcie i docenianie ze strony dorosłych są fundamentem, który buduje odporność psychiczną i poczucie własnej wartości dzieci – zasoby niezbędne na całe życie.

Potrzeba i skala problemu:

• Z badań wynika, że 79% dzieci i nastolatków doświadczyło w swoim życiu przemocy.
• Aż 66% dzieci doświadcza przemocy ze strony rówieśników.
• 32% doznaje jej ze strony bliskich dorosłych.
• Mimo zakazu stosowania kar fizycznych, co trzeci Polak wciąż uważa je za dopuszczalne.

Moi rodzice rozwodzą się

Nasze stowarzyszenie włącza się w kampanię poprzez skupienie się na trudnym problemie przemocy wobec dzieci, które doświadczają rozwodu rodziców.

W Polsce rozwodzi się rocznie 60 tysięcy małżeństw.

• Kryzys w związku to trudna sytuacja dla rozstających się partnerów, ale dla niewinnego dziecka to prawdziwy dramat.
• Można sprawić, by malec przeżył rozwód rodziców bez regresu w rozwoju.
• Nie ma dzieci, które przeżyłyby rozwód rodziców bez szwanku. Ale niektóre radzą sobie z tą zmianą lepiej niż inne.
• Dochodzenia do równowagi po rozwodzie zajmuje rodzicom i dzieciom kilka lat.

Rozwód rodziców, w kontekście “Dzieciństwa bez Przemocy”, jest kluczowym momentem, w którym szczególnej ostrożności wymaga zapewnienie dziecku bezpieczeństwa emocjonalnego.

Kampania “Dzieciństwo bez Przemocy” promuje, aby w takiej sytuacji rodzice chronili dziecko przed przemocą emocjonalną i psychiczną, np. nie wciągając go w konflikty, nie obarczając winą za rozstanie i nie oczerniając drugiego rodzica. Ważne jest, aby rozmowa była dostosowana do wieku dziecka, zapewniała je o miłości rodziców i tym, że nie jest ono odpowiedzialne za ich decyzję. Dbanie o zaspokojenie jego potrzeb, wspieranie jego autonomii i budowanie zaufania to kluczowe elementy, które pomagają w procesie adaptacji. 

Rozwód krzywdzi

• Konwencja o Prawach Dziecka w I części w rozdziale zatytułowanym: „Prawo do wychowania w rodzinie” art. 18 ustanowiono, że;
  Państwa-Strony podejmują wszelkie możliwe starania dla pełnego uznania zasady, że oboje rodzice ponoszą wspólną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka. Jak najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka ma być przedmiotem ich największej troski.Rozstanie rodziców, ich rozwód, wyprowadzenie się z domu mamy lub taty są zwykle dla dziecka bolesnym przeżyciem.
• Podczas rozwodu dziecko jest świadkiem, a często uczestnikiem wielu konfliktów naruszających jego poczucie bezpieczeństwa. Rodzice skupieni na własnych problemach, najczęściej nie zdają sobie sprawy, jak silnie przeżywa wszystko, co dzieje się między nimi.  
• Rozwód rodziców niemal zawsze jest doświadczeniem negatywnym dla dziecka, nie zawsze musi jednak działać niszcząco.
• W literaturze pojawia się określenie depedagogizacji dzieciństwa, ponieważ młody człowiek traci swoją dziecięcą przestrzeń i staje wobec wielu problemów i zadań tak jak osoba dorosła.

Co przeżywa dziecko? – doświadczenie przemocy

• Dzieci w rodzinach rozwiedzionych mają bardzo trudną sytuację emocjonalną, opiekuńczą i wychowawczą.
• Dla dziecka rozwód nie jest tylko prawnym aktem, ale przede wszystkim emocjonalnym, i wiąże się z rodzicielskim cierpieniem.
• Rozwód osieroca dziecko, ponieważ zostaje ono pozbawione stałych relacji z drugim rodzicem. Dziecko tęskni za rodzicem nieobecnym, za spotkaniami z nim, do których z różnych przyczyn nie dochodzi.
• Dzieci, które zostają odtrącone i odrzucone przez jednego z rodziców, przeżywają uczucie nieodwzajemnionej miłości, mają poczucie braku bezpieczeństwa, troski i opieki oraz świadomość opuszczenia przez bliską osobę
• Rozwód rodziców przyczynia się do odczuwania przez dzieci inności i odmiennej od innych sytuacji. Chcą one być kochane tak jak dawniej, pragną mieć oboje rodziców, często muszą też znosić różne przykrości i upokorzenia
• Bagaż bolesnych doświadczeń dzieci dźwigają już przez całe dalsze życie, ponieważ ich wychowanie różni się od dzieci wychowywanych w pełnej rodzinie. Rozwód rodziców wpływa na dziecko w różny sposób w zależności od tego, w jakim jest ono wieku.

Jak dzieci rozumieją rozwód?

• Niemowlęta – brak zrozumienia
• Dwu – trzylatki – rozumieją, że jedno z rodziców nie mieszka w domu, ale nie wiedzą dlaczego 
• Przedszkolaki – rozumieją, że rodzice są źli, smutni i nie mieszkają razem, ale nie rozumieją dlaczego
• Szkoła podstawowa – zaczynają rozumieć, co to jest rozwód, np. że rodzice już się nie kochają i nie będą ze sobą mieszkać
• Licealiści – rozumieją, co to rozwód, ale mogą okazywać brak akceptacji 

Jak dzieci reagują na rozstanie rodziców?

W przedziale wiekowym 3 – 5 lat

• żyje nadzieją, że znów będziecie razem
• ma poczucie, że straciło rodzica, może prowadzić to do agresji wobec rodzica, partnera, rodzeństwa, nauczycielek w przedszkolu 
• wzrasta poczucie opuszczenia 
• może brać nas siebie winę za rozpad waszego małżeństwa 
• może cofnąć się do wcześniejszych etapów rozwoju, kiedy było malutkie i miało pełną opiekę obojga rodziców, może wyrażać to w moczeniu się w nocy, ssaniu kciuka, wzmożonym przytulaniu się 
• może mieć kłopoty z zasypianiem, nocny płacz, lęki 

W przedziale wiekowym 6 – 8 lat

• może przeżywać przytłaczające uczucie smutku – szloch, popłakuje
• tęsknota za rodzicem, który z nim nie mieszka
• może odczuwać lęk przed tym, że straci również tego rodzica, który z nim mieszka
• może okazywać złość na tego rodzica, którego obwinia za rozpad związku
• może czuć presje, że musi wybierać wobec kogo być lojalnym
• liczy, że rodzice zejdą się

W przedziale 8 – 12 lat

• może obwiniać i wyrażać silną złość do rodzica, którego uważa za sprawcę rozwodu, może odrzucać „złego rodzica”
• może przeżywać głębokie poczucie straty, żalu i bezradności 
• może wstydzić się przed innymi tego, co dzieje się w rodzinie
• może zachowywać się agresywnie wobec rówieśników, nauczycieli i innych osób – taka agresja jest próbą rozładowania nagromadzonej złości lub karaniem kogoś w zastępstwie winnego rodzica
• może doświadczać różnych dolegliwości takich bóle głowy i brzucha oraz trudności ze snem 
• może mieć problemy z wiarą i pewnością siebie co może skutkować gorszymi wynikami w szkole 

Przedział wiekowy 13 – 18 lat

• może czuć się nadmiernie obciążone emocjonalnym wspieraniem rodzica lub zajmowaniem się młodszym rodzeństwem
• może czuć się zmuszane do podjęcia samodzielnej decyzji, z którym rodzicem chce zostać
• może oczekiwać, że wynagrodzisz mu straty związane z rozwodem, np. materialnie
• może być nieufne wobec ludzi i wobec trwałości związków między nimi 
• może przeżywać chroniczne zmęczenie, może mieć problemy z koncentracją 
• może wycofywać się z kontaktów z rodzicami 

Jak krzywdzimy?

Dziecko uwikłane w proces

W tym modelu jest ono zaangażowane w walkę pomiędzy rodzicami, odbywa się to na przykład poprzez dyskredytację partnera w oczach dziecka czy próbami przekupienia go. W momencie gdy dziecko staje się obiektem walki pomiędzy rodzicami, wzrasta u niego jego poczucie niepewności i dezorientacji, ponieważ jest stawiane wobec konieczności wybrania strony, co sprowadza się do dramatycznego wyboru pomiędzy ojcem a matką.

Dziecko wykluczone z procesu

W tej sytuacji rodzice starają się izolować je od tego, co się między nimi dzieje. Małżonkowie nie rozmawiają z dzieckiem, nie informują, co się wydarzy, a także jaki to będzie miało wpływ na ich życie. Często jedynie informują o konkretnych ustaleniach, nie tłumacząc mu, dlaczego zostały przyjęte. Ten model podejścia do rozwodu wywołuje szereg negatywnych konsekwencji dla dziecka, ponieważ czuje się ono postawione przed faktem dokonanym, nie otrzymuje niezbędnego wsparcia i pomocy. Może także odczuwać lęk oraz bezsilność wobec otaczającego go świata.

Czego najczęściej obawiają się dzieci, gdy rodzice się rozstają?

• mama, albo tata powiedzą mi, że rozwód jest przeze mnie
• rodzice zaczną się bić, albo krzyczeć na siebie  – zrobią sobie krzywdę
• mój tata powie mi, że nie lubi kiedy jestem z mamą  i odwrotnie
• wyprowadzimy się z domu
• nie będzie moich zabawek
• mama będzie nieszczęśliwa, będzie płakała

Role, jaki przybierają dzieci wciągnięte w konflikt między rodzicami: 

• Posłaniec – przekazujący wiadomości od jednego rodzica do drugiego 
• Mediator – próbuje tłumaczyć jedno przed drugim, i doprowadzić do zgody między rodzicami 
• Sojusznik i emocjonalna podpora  – jednego rodzica 
• Decydent – którego rodzice się radzą i obarczają odpowiedzialnością za swoje decyzje
• Kozioł ofiarny – kiedy rodzice odreagowują na nim swoje kłótnie i stresy
• Powiernik – kiedy jedno z rodziców traktuje swoje dziecko, jak osobę dorosłą, terapeutę
• Parter w zastępstwie taty/mamy
• Niania do rodzeństwa 
• Sędzia  – kiedy rodzice zmuszają do osądzania, kto miał rację w sporze 
• Uciekinier 

Jak rozmawiać i postępować, by nie krzywdzić?

Dziecko włączone w proces

• To model, w którym rodzice rozmawiają z nim o zaistniałej sytuacji, dając mu przestrzeń do wyrażenia jego emocji i opinii.
• Rozmowa o tym, jak teraz będzie wyglądało ich życie, sprawia, że czuje się ono ważne, ogranicza jego poczucie odrzucenia i bezradności.
• Takie postępowanie z dzieckiem w czasie trwania rozwodu – z uwzględnieniem jego punktu widzenia – zmniejsza długofalowe negatywne konsekwencje psychologiczne Nie bądźmy sędziami, nie mówmy nieprawdy.
• Nie róbmy z partnera potwora w oczach dziecka.
• Pamiętajmy ten partner to ukochany tata, bądź mama dla dziecka, ktoś najważniejszy w ich życiu. 

Jak postępować w trakcie i po rozwodzie (rozstaniu)

• Jeżeli to możliwe, unikajmy sporów sądowych o dziecko, mediacje rodzinne są zdecydowanie bardziej wskazane.
• Odłóżmy na bok urazy osobiste, gdy rozmawiamy z eks o dziecku: Nie musimy się przyjaźnić, ale możemy wypracować rodzaj wzajemnych stosunków, który sprzyja wykonywaniu waszej roli jako matki, ojca, im lepsze między wami psują relacje, tym łatwiej dziecku znieść wasz rozwód i tym lepszym rodzicem będziesz dla swojego dziecka. 
• Nie kłóćmy się w obecności dziecka: Bez względu na wiek dziecka, zawsze przynosi mu to szkody.
• Nie róbmy z dziecka szpiega, czy posłańca: nie rozmawiaj z drugą stroną za pośrednictwem dziecka, nie posługuj się nim, żeby coś uzyskać, ani nie wypytuj go o sytuację osobistą drugiego rodzica. Jeżeli dziecko przekazuje nam informacje od drugiego rodzica, stanowczo odpowiedzmy mu, że chcemy dostawać te informacje bezpośrednio od rodzica, a nie przez dziecko – to ulży dziecku i sprawi, że nie będzie przekłamań, zdejmiemy także odpowiedzialność z dziecka.
• Nie róbmy z dziecka swojego sojusznika w walce z eks  – pamiętajmy dziecko chce kochać was oboje. Nie pytajmy więc kogo z was bardziej kocha, kto jest w jego  życiu ważniejszy, kto lepszy.
• Nie mówmy dziecku, czego mają nie mówić.
• Nie mówmy źle o drugim rodzicu przy dziecku.
• Włączajmy drugiego rodzica w wychowanie dziecka.
• Rozważnie i taktownie wprowadzajmy nowych partnerów.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 776-30-31 w godzinach pracy urzędu lub
• elektronicznie poprzez email npp@umtychy.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w Biurze Obsługi Klienta Urzędu Miasta Tychy, al. Niepodległości 49.

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka TYCHY

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Masz problemy rodzinne, spadkowe, finansowe? Nie umiesz się dogadać z małżonkiem, dziećmi, rodziną? Nie chcesz wnosić sprawy do sądu… Skorzystaj z MEDIACJI! Orzeczenie sądu to nie wszystko! Możesz… zawrzeć ugodę! Warunkiem jest zgoda zainteresowanych stron na wzięcie udział w mediacjach.

Stowarzyszenie “DOGMA” włączyło się się w ogólnopolskie obchody Międzynarodowego Dnia Mediacji, który w tym roku przypada na 16 października 2025 roku oraz Tygodnia Mediacji, obchodzonego w dniach 13–17 października 2025 roku.

Mediacje rodzinne – jak rozmawiać, żeby się dogadać?

Mediacja rodzinna jest dobrowolną próbą rozwiązania konfliktu, uregulowania zasad współpracy w rodzinie przez strony konfliktu, z pomocą osoby trzeciej – bezstronnego i neutralnego mediatora.

W jakich sytuacjach mediacja rodzinna?

Mediację rodzinną warto wykorzystać w takich sytuacjach jak:

• sprawy rozwodowe,
• sprawy o podział majątku po rozwodzie,
• sprawy związane z opieka nad dziećmi po rozwodzie orzekane przez sądy rodzinne,
• inne sprawy rodzinne:

  • konflikty małżeńskie (o ile nie są wskazane do terapii),

  • spory wynikające z gospodarowania współwłasnością (np. sprawy spadkowe),

  • konflikty miedzy rodzicami i dziećmi (także dorosłymi dziećmi),

  • uzgodnienie zasad opieki nad członkami rodziny np. w podeszłym wieku.

Rola mediatora

Mediator:

• pomaga zdefiniować problem,
• określić potrzeby i oczekiwania stron,
• wspiera nawiązanie dialogu między stronami pozostającymi w konflikcie,
• pomaga im w osiągnięciu trwałego porozumienia.

Zalety mediacji

Mediacja:

• umożliwia stronom wspólne konstruowanie rozwiązania problemu, korzystne dla obu stron, daje im możliwość wpływu na treść ostatecznego porozumienia (ugody);
• umożliwia nawiązanie otwartej, szczerej komunikacji między uczestnikami mediacji;
• umożliwia szybsze i tańsze zakończenie sporu.

Pamiętaj!

• Rozpoczynając mediację strony niczego nie ryzykują, gdyż każda z nich w każdej chwili może odstąpić od udziału w niej. Poufność i prowadzenie rozmów w warunkach prywatności, pozwala na otwartość, szczerość i ochronę reputacji.
• Mediacja umożliwia opowiedzenie o swoich przeżyciach, wyrażenie własnych uczuć oraz nazwanie potrzeb w atmosferze poufności, spokoju, akceptacji.
• Mediacja jest na ogół bardziej skuteczna niż proces sądowy. Pozwala na osiągnięcie stosunkowo szybkiego i trwałego wyniku w postaci spisanej ugody.

Mediacje rozwodowe

Przed nami rozwód…

Badania dowodzą, że rozwód (zaraz po śmierci małżonka) należy do najbardziej stresujących i traumatycznych doświadczeń w życiu. Sprawy rodzinne związane z rozwodem mogą ciągnąć się w sądzie latami.

Mediacje rozwodowe, czyli co?

Mediacja rozwodowa jest dobrowolną próbą rozwiązania konfliktów rodzinnych, rozwodowych czy spadkowych z pomocą osoby trzeciej – bezstronnego z pomocą mediatora, bezstronnej i neutralnej osoby. Podczas mediacji strony mają możliwość wzajemnego porozumienia się i dojścia do ugody, która zostaje przekazana do sądu. Warunek – zgoda zainteresowanych stron na wzięcie udział w mediacjach.

Jakie są zalety mediacji w sprawach rozwodowych?

• Jest bezpłatna i o wiele krótsza nich postępowanie sądowe.
• Daje możliwość spokojnej rozmowy i wsłuchania się w racje drugiej strony
• Jest poufna
• Jest dobrowolna iw każdej chwili strony konfliktu mogą ją przerwać , zrezygnować
• To Państwo jesteście autorami porozumienia i ugody.

Problemy, które mogą być rozwiązane za pomocą mediacji przy podziale majątku:

1. Jaki majątek podlega podziałowi?
2. Co stanie się z rezydencją małżeńską?
3. Jak podzielić się meblami i całą resztą wyposażenia domu?
4. Czy strony mają plany emerytalne, które podlegają podziałowi ? Jeżeli tak, prawnicy stron powinni podjąć kroki zmierzające do ich wyceny .
5. Czy strony posiadały majątek albo długi przed ślubem?
6. Czy w trakcie trwania małżeństwa, któraś ze stron otrzymała spadek lub wartościowe prezenty od osób trzecich?
7. Jak traktować długi zaciągnięte w trakcie trwania małżeństwa?
8. Co ma się stać z biznesami małżonków lub jednego z nich?
9. Jak wycenić np. dzieła sztuki lub inne cenne przedmioty?

Mediacje w sprawach związanych z dziećmi

Największy prezent, który mogą dostać dzieci to kochający się rodzice. Dlatego dziecku, którego rodzice się rozwodzą rozpada się cały świat. To nie ono jest winne, że rodzicom się nie udało, ale to ono najczęściej jest najbardziej skrzywdzoną ofiarą. Dlatego, aby dziecko jak najmniej ucierpiało w tym momencie, zachęcamy do skorzystania z mediacji.

Mediacja może pomóc w ustaleniu:

• stałych kontaktów z dzieckiem,
• alimentów,
• kto z rodziców chodzi na wywiadówki, kto odpowiada za opiekę medyczną itp.,
• jak wyglądają święta i wakacje, wyjazdy za granicę,
• jak wygląda kwestia wychowania: od tak prozaicznych spraw – jak to, czy jemy przy stole razem, czy osobno przed telewizorem – do ogólnych zasad.

Chodzi oto, aby świat wartości przekazywany przez rodziców był spójny.

Mediator:

-pomaga zdefiniować problem

-określić potrzeby i oczekiwania stron

-wspiera nawiązanie dialogu między stronami pozostającymi w konflikcie

-pomaga im w osiągnięciu trwałego porozumienia

-dba przede wszystkim o dobro dziecka, zawsze staje w obronie jego praw.

Rodzice rozwodząc się muszą pamiętać, że na tym etapie konieczna jest pomoc dziecku, aby poradzić sobie z nową sytuacją i w najmniej bolesny sposób przejść przez ich rozwód.

Gdy mediacja nie kończy się ugodą…

Nie każda mediacja musi kończyć się ugodą. Warto jednak podkreślić, że mediacja uczy wzajemnego szacunku, respektowania praw swoich i drugiej osoby oraz tego, że każdy ma prawo mieć inne zdanie oraz popełnić błąd.

Potrzebujesz porady i pomocy – skontaktuj się z nami!

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 349-18-47 w godzinach pracy urzędu lub
• elektronicznie pisząc na adres e-mail: rps@swietochlowice.pl poprzez stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – stawiając się w urzędzie

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka ŚWIĘTOCHŁOWICE

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

15 marca obchodzimy Światowy Dzień Konsumenta, dzień, który przypomina nam, że jesteśmy konsumentami i jako konsumenci mamy prawa, ale również obowiązki. Warunkiem świadomego uczestniczenia konsumentów w rynku jest zasób wiedzy i posiadanie niezbędnych informacji. Dlatego jest to okazja do upowszechniania wiedzy zarówno o prawach przysługujących konsumentom jak i instytucjach i organizacjach chroniących prawa konsumentów.

Od stycznia 2023 r. weszło w życie wiele ważnych dla konsumentów przepisów. Nowe regulacje w istotny sposób wpływają na sytuację konsumentów oraz obowiązki ciążące na przedsiębiorcach. Ich celem jest m.in. zapewnienie większej przejrzystości umów zawieranych on-line, dostosowanie przepisów do dynamicznie rozwijającego się rynku cyfrowego, wzmocnienie ochrony srebrnych konsumentów (seniorów) oraz harmonizacja przepisów konsumenckich na terenie Unii Europejskiej, w szczególności w obszarze niezgodności towaru z umową. W najbliższym tygodniu będziemy je dokładniej omawiać na naszej stronie i w mediach społecznościowych.

Zapraszamy również do rozwiązania quizu nt. praw konsumenta:

ŚWIATOWY DZIEŃ PRAW KONSUMENTA

W dniu 15 marca przypada Światowy Dzień Praw Konsumenta, a więc każdego z nas, ponieważ WSZYSCY JESTEŚMY KONSUMENTAMI! W rolę konsumenta wchodzimy niemal codziennie, gdy kupujemy bułki w osiedlowym sklepiku, zamawiamy pizzę, kupujemy bilet na pociąg, idziemy do fryzjera, robimy zakupy na allegro, kupujemy mieszkanie… Wszystkim konsumentom przysługują podstawowe prawa. Jak korzystać ze swoich praw, ale także i obowiązków konsumenckich? Jak nie dać się oszukać w sklepie, banku czy kupując przez Internet? Jak nie ulegać reklamie oraz kupować świadomie i racjonalnie?

ZMIANY W PRAWACH KONSUMENTA

01 stycznia 2023 roku weszły w życie zmiany dotyczące praw konsumentów — m.in. ustawie o prawach konsumenta, ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług, Kodeksie cywilnym — wynikają z implementacji 3 unijnych dyrektyw: Omnibus, Towarowej oraz Cyfrowej. Dodatkowo wprowadzono regulacje, które mają ukrócić nieuczciwe praktyki na pokazach handlowych

Dla wszystkich kupujących

• Nowe zasady informowania o cenach promocyjnych i wyprzedażach
• Nowe zasady reklamacji produktów
• Lepsza ochrona dla kupujących na pokazach i wycieczkach
• Zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki
• Zakaz sprzedaży produktów podwójnej jakości pod tą samą marką i w takim samym opakowaniu

Dla kupujących on-line:

• Jasna informacja na platformach handlowych
• Weryfikacja opinii w internecie
• Jasne zasady plasowania ofert
• Zakaz wykupywania za pośrednictwem botów biletów na koncerty czy mecze
• Łatwiejsza reklamacja towarów z elementami cyfrowymi oraz treści i usług cyfrowych

PROMOCJE I WYPRZEDAŻE

Przedsiębiorca, który ogłasza promocję lub wyprzedaż, musi podawać oprócz aktualnej ceny także najniższą z 30 dni poprzedzających obniżkę. W przypadku produktów szybko psujących się, z krótką datą przydatności do spożycia – sprzedawca ma uwidaczniać aktualną cenę i tę sprzed pierwszego zastosowania obniżki. Jeżeli towar lub usługa są  w sprzedaży krócej niż 30 dni, obok informacji o obniżonej cenie należy podać informację o najniższej cenie, która obowiązywała od rozpoczęcia sprzedaży do wprowadzenia
obniżki. Ten obowiązek informacyjny dotyczy sprzedaży stacjonarnej, internetowej oraz reklamy (również w telewizji i radiu).
Nie ma takiego obowiązku, jeśli przedsiębiorca zwyczajnie obniża cenę regularną, bez ogłaszania promocji lub wyprzedaży.

REKLAMACJA

W ustawie o prawach konsumenta wprowadzono regulacje dotyczące niezgodności towaru z umową, które zastąpiło dotychczasowe pojęcie rękojmi (uregulowanej w Kodeksie cywilnym). Regulacje dotyczące gwarancji pozostały w Kodeksie cywilnym. Pozostały tu również przepisy dotyczące rękojmi i gwarancji w zakresie umów, których stroną nie jest konsument (np. w obrocie profesjonalnym między przedsiębiorcą a przedsiębiorcą) oraz przepisy dotyczące rękojmi w przypadku nieruchomości. Niezgodność towaru z umową to podstawa jednej z dwóch możliwych dróg składania reklamacji przez konsumenta (obok gwarancji). Jest to tryb dochodzenia odpowiedzialności od przedsiębiorcy w związku z ujawnionym brakiem zgodności towaru z umową.

Jeżeli konsument składa reklamację na podstawie niezgodności towaru z umową, podmiotem odpowiedzialnym jest sprzedawca i to do niego należy skierować pismo reklamacyjne. Jego dane znajdują się m.in. na paragonie fiskalnym, który kupujący powinien otrzymać wraz z towarem. Niezgodność towaru z umową jest ustawowo uregulowanym sposobem dochodzenia roszczeń. Sprzedawca nie może w żaden sposób odmówić przyjęcia reklamacji, jeżeli nie wynika to wprost z przepisów.

W sytuacji wystąpienia braku zgodności towaru z umową konsument może złożyć do sprzedawcy reklamację z tego tytułu i zażądać:

• naprawy towaru
• wymiany towaru

Jeśli sprzedawca:

• odmówił naprawy lub wymiany towaru
• nie naprawił lub nie wymienił towaru
• próbował naprawić lub wymienić, ale towar nadal jest niezgodny z umową
• oświadczył, że nie naprawi lub nie wymieni towaru w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla konsumenta,

to konsument ma prawo do żądania obniżenia ceny lub – w przypadku istotnej niezgodności z umową – odstąpienia od umowy.

Jeśli brak zgodności z umową jest istotny, konsument może żądać obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy, bez uprzedniego skorzystania z prawa do żądania naprawy lub wymiany. Niezgodność towaru z umową jest istotna, gdy kupiony towar nie nadaje się do używania zgodnie z przeznaczeniem i celem.

Czas na reklamację z tytułu braku zgodności towaru z umową wynosi dwa lata. Termin ten odnosi się do wszystkich towarów – nowych i używanych, a także obejmuje treści cyfrowe sprzedawane za pośrednictwem platform internetowych (np. streamingowe typu Netflix). Korzystne dla konsumentów jest wydłużenie do 2 lat terminu domniemania, że niezgodność z umową istniała już w chwili zakupu. Sprzedawca będzie odpowiadał za wady – tak jak dotychczas – przez 2
lata od wydania towaru. Nowością jest, że w przypadku rzeczy używanych nie będzie mógł skrócić tego czasu do roku. Termin przedawnienia roszczeń reklamacyjnych zostanie wydłużony do sześciu lat.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka SOSNOWIEC

DLA KUPUJĄCYCH ON-LINE

Przy sprzedaży poza lokalem i na odległość przedsiębiorca ma liczne obowiązki informacyjne – zarówno przed zawarciem umowy, jak i na późniejszym etapie. Konsument jest szczególnie chroniony, gdy zawiera umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, czego wyrazem jest prawo do jasnej i zrozumiałej informacji o jej warunkach. Dostawca internetowej platformy handlowej ma on obowiązek poinformować konsumenta, w sposób jasny i zrozumiały oraz odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na
odległość:

• o parametrach decydujących o plasowaniu produktów,
• czy podmiot oferujący na platformie towary, usługi lub treści cyfrowe jest przedsiębiorcą czy osobą fizyczną,
• o niestosowaniu przepisów chroniących konsumentów, jeżeli stroną umowy zawieranej na internetowej platformie handlowej jest osoba fizyczna (czyli np. o braku możliwości odstąpienia od umowy),
• o podziale obowiązków związanych z realizacją umowy pomiędzy dostawcą internetowej platformy handlowej oraz sprzedawcą.

Odstąpienie od umowy

Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, ma prawo odstąpić od niej bez podawania przyczyny.
Termin na odstąpienie od umowy wynosi 14 lub 30 dni:

• 30 dni – w przypadku umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo podczas wycieczki,
• 14 dni – w przypadku pozostałych umów, w tym zawartych przez internet lub umówionej wizyty akwizytora w domu konsumenta.

Towary z elementami cyfrowymi, treści i usługi cyfrowe

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów ustawy o prawach konsumenta, sprzedający (przedsiębiorca) musi dostarczyć konsumentowi treść cyfrową lub usługę cyfrową niezwłocznie po zawarciu umowy, chyba że strony postanowiły inaczej. Można je reklamować podobnie jak inne towary czy usługi. Nowa regulacja wprowadza domniemanie, że brak zgodności treści lub usługi cyfrowej z umową, który ujawnił się przed upływem roku od chwili ich dostarczenia, istniał już w chwili ich dostarczenia. Przedsiębiorca jest odpowiedzialny za ich zgodność, np. gry, programu komputerowego, z wersją próbną czy zapowiedzią. Musi też dostarczać konsumentowi aktualizacje przez co najmniej 2 lata. Umowy opłacone danymi osobowymi. Konsument jest chroniony nie tylko gdy płaci pieniędzmi. Jeśli
za treści lub usługi cyfrowe, np. za dostęp do aplikacji, płaci danymi osobowymi, chronią go przepisy, prawo odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni.

OPINIE KONSUMENTÓW

Przedsiębiorca, który umożliwia dostęp do opinii konsumentów o produktach, musi podawać informacje, czy i w jaki sposób zapewnia, że publikowane opinie pochodzą od konsumentów, którzy używali danego produktu lub go nabyli. Konsumenci powinni być w szczególności informowani o tym, czy przedsiębiorca zamieszcza wszystkie opinie, czy opinie te są sponsorowane lub czy mają na nie wpływ stosunki umowne z przedsiębiorcą. Zakazane jest zamieszczanie fałszywych lub zniekształconych opinii.

LEPSZA OCHRONA KUPUJĄCYCH NA POKAZACH I WYCIECZKACH

Wydłużenie do 30 dni terminu na odstąpienie od umowy zawartej podczas nieumówionej wizyty w domu konsumenta lub wycieczki. W przypadku pokazów nadal będzie to 14 dni. Zakaz zawierania umów finansowych podczas pokazu lub wycieczki. Zawarta w takiej sytuacji umowa, np. umowa pożyczki, będzie nieważna i nie będzie wywoływać skutków dla konsumenta. Zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu na odstąpienie od umowy. Dotyczy to umów zawieranych podczas pokazu, wycieczki lub nieumówionej wizyty u konsumenta. Możliwość odstąpienia od niektórych umów o świadczenie usług zdrowotnych zawieranych poza
lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość. Chodzi przede wszystkim o tzw. umowy obejmujące
abonamenty medyczne.

POZOSTAŁE ZMIANY

Bilety na koncerty i mecze

Zakazane będzie wykupywanie przez przedsiębiorców za pośrednictwem botów, a potem odsprzedawanie konsumentom biletów na imprezy kulturalne lub sportowe.

Indywidualne dostosowywanie ceny

Jeśli przedsiębiorca je stosuje, musi o tym jasno informować konsumenta. Dotyczy to np. sytuacji, gdy cena jest automatycznie ustalana dla konkretnego odbiorcy
w zależności np. od jego lokalizacji, urządzenia, z którego korzysta (smartfon, komputer stacjonarny) czy historii przeglądanych stron.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka SOSNOWIEC

Regulacje prawne wprowadzone w 2025 roku stanowią duży krok naprzód w zakresie ochrony praw kobiet i wsparcia ich rozwoju zawodowego oraz osobistego. Nowe regulacje dotyczące urlopów rodzicielskich, ochrony przed przemocą i równego wynagrodzenia wnoszą realne korzyści i zwiększają poczucie bezpieczeństwa oraz sprawiedliwości społecznej. Obejmują one szeroki zakres zagadnień, od ochrony praw pracowniczych po wsparcie w sferze rodzinnej.

Zmiany w prawie na rzecz kobiet:

1. Wydłużenie urlopu macierzyńskiego i ojcowskiego

Jedną z najważniejszych zmian jest wydłużenie okresu urlopu macierzyńskiego oraz ojcowskiego. Od 2025 roku:

• Urlop macierzyński został wydłużony do 26 tygodni, co daje matkom więcej czasu na opiekę nad nowonarodzonym dzieckiem.
• Urlop ojcowski został wydłużony z 2 tygodni do 6 tygodni, zachęcając ojców do aktywnego uczestnictwa w życiu rodzinnym.

2. Wzmocnienie ochrony przed przemocą domową

Nowe przepisy zaostrzają kary za przemoc domową i wprowadzają dodatkowe mechanizmy ochrony ofiar, w tym:

• Nakaz natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy: Policja może nakazać sprawcy opuszczenie wspólnego lokum bez konieczności oczekiwania na decyzję sądu.
• Większy dostęp do schronisk dla ofiar przemocy: Zwiększono liczbę ośrodków wsparcia dla kobiet i dzieci doświadczających przemocy.

3. Równe wynagrodzenie dla kobiet i mężczyzn

Wprowadzenie nowych regulacji mających na celu eliminację luki płacowej między kobietami a mężczyznami:

• Obowiązek raportowania wynagrodzeń: Pracodawcy muszą składać roczne raporty dotyczące struktury wynagrodzeń w swoich firmach.
• Kary za nierówne wynagrodzenie: Pracodawcy, którzy stosują dyskryminację płacową, mogą zostać ukarani grzywną.

4. Wsparcie dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą

Wprowadzenie ulg i dotacji dla kobiet, które decydują się na rozpoczęcie działalności gospodarczej, w tym:

• Ulgi podatkowe dla nowych przedsiębiorstw prowadzonych przez kobiety przez pierwsze dwa lata działalności.
• Granty na rozwój biznesu: Dostęp do programów finansowych wspierających innowacyjne przedsięwzięcia.

5. Ułatwienia w dostępie do opieki zdrowotnej

Nowe przepisy mają na celu zwiększenie dostępności opieki zdrowotnej dla kobiet, w tym:

• Bezpłatne badania profilaktyczne: Rozszerzenie programu badań profilaktycznych, takich jak mammografia i cytologia, dla kobiet powyżej 25 roku życia.
• Większy dostęp do leczenia niepłodności: Refundacja wybranych procedur medycznych związanych z leczeniem niepłodności.

Konsekwencją nowych regulacji będzie:

• lepsza równowaga między pracą a życiem rodzinnym: wydłużenie urlopów macierzyńskich i ojcowskich pozwala na stworzenie bardziej równowagi między obowiązkami zawodowymi a rodzinnymi.
• zwiększone poczucie bezpieczeństwa: zaostrzenie kar za przemoc domową i większy dostęp do wsparcia dla ofiar przynoszą realne korzyści dla kobiet potrzebujących pomocy.
• większe możliwości zawodowe: przepisy dotyczące równego wynagrodzenia oraz wsparcie dla kobiet-przedsiębiorców pozwalają kobietom lepiej rozwijać swoje kariery i osiągać sukcesy zawodowe.

Jak co roku, w dniach 17-23 lutego 2025 roku Stowarzyszenie „DOGMA” włącza się do Kampanii Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem. Idea obchodów Tygodnia pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem ma na celu zwrócenie szczególnej uwagi na potrzeby i prawa osób pokrzywdzonych przestępstwem. W tym czasie zwraca się szczególną uwagę na uprawnienia przysługujące osobom pokrzywdzonych przestępstwem, na potrzeby tych osób, na różne możliwości udzielenia im wsparcia oraz przekazywania kluczowych informacji w tym zakresie.

Pokrzywdzeni często nie mają świadomości o dostępnych rozwiązaniach prawnych, z których mogliby skorzystać. Dlatego tak ważnym jest, chociażby zapewnienie dostępności do informacji o placówkach pomocy pokrzywdzonym przestępstwem, które są finansowane ze środków Funduszu Sprawiedliwości. To ponad 300 miejsc działających w całej Polsce, w których można uzyskać bezpłatną, szybką i profesjonalną pomoc prawną, psychologiczną, a w razie potrzeby materialną, dostosowaną do potrzeb.

Tydzień Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem

Punkty prowadzą poradnictwo dla osób pokrzywdzonych przestępstwem oraz osób im najbliższych dotyczy świadczenia pomocy na rzecz osób pokrzywdzonych przestępstwem w szczególności, w przypadkach znęcania się fizycznego i psychicznego, przemocy domowej, oszustw, włamań, kradzieży, wypadków drogowych, pobić, gróźb, uchylania się od alimentów, a także w sytuacji pokrzywdzenia innymi rodzajami przestępstw.

Zachęcamy do obserwowania naszego profilu na Facebooku: https://www.facebook.com/stowarzyszeniedogma, gdzie w najbliższych dniach będziemy publikować więcej informacji związanych z Tygodniem Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem.

W Tychach od 17 do 23 lutego można skorzystać ze specjalnego dyżuru policji w Komendzie Miejskiej Policji w Tychach przy alei Bielskiej 46 w godz. od 6.00 do 22.00. 

Ponadto osoby pokrzywdzone przestępstwem mogą również skorzystać z bezpłatnej pomocy w ramach dyżurów zaplanowanych przez policjantów oraz pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Tychach. Dyżury te odbędą się w dniach:

• 18 lutego 2025 roku w godzinach 10.00 do 12.00
•  20 lutego 2025 roku w godzinach 14.30-16.30

w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Tychach przy ulicy Budowlanych 59 (pokój numer 15, telefon 32 323 22 78).

Dokładne informacje o miejscu i godzinach dyżurów oraz instytucji i osób, które udzielą w tym czasie wsparcia pokrzywdzonym, są dostępne za pośrednictwem stron internetowych instytucji biorących udział w obchodach „Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem”.

Pełna lista organizacji jest dostępna na stronie: https://www.funduszsprawiedliwosci.gov.pl/pl/znajdz-osrodek-pomocy/ 

Do błyskawicznego kontaktu służy również całodobowa i ogólnokrajowa Linia Pomocy Pokrzywdzonym (+48 222 309 900) oraz specjalny adres e-mail: info@numersos.pl

Osoby potrzebujące pomocy prawnika, doradcy lub mediatora, mogą również skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego lub mediacji w punktach bezpłatnej pomocy prawnej i obywatelskiej w Tychach:
Info ze strony https://dogma.org.pl/lokalizacje/tychy/

Prawa ofiar przestępstw i ochrona dzieci przed przemocą

Każda osoba fizyczna, której dobro chronione prawem (m.in. życie, zdrowie, godność, wolność, mienie) zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo, a także jej najbliżsi jest uznawana wg prawa za ofiarę i może żądać respektowania praw ofiary.

OFIARA PRZESTĘPSTWA MA PRAWO DO:

1. TRAKTOWANIA JEJ Z GODNOŚCIĄ, SZACUNKIEM I WSPÓŁCZUCIEM. Do szczególnego przestrzegania tego prawa zobowiązani są przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości, służby zdrowia i służb socjalnych.

2. BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ORAZ POSZANOWANIA JEJ ŻYCIA RODZINNEGO I PRYWATNEGO. Ofiary nie wolno ponownie dręczyć – należy dołożyć wszelkich starań, by uniknęła ona dodatkowych niekorzystnych przeżyć materialnych, psychicznych, społecznych i moralnych. Oznacza to zakaz wkraczania w prywatność ofiary i jej rodziny ze strony wszystkich, którzy stykają się z nią w związku z popełnionym przestępstwem.

3. ŻĄDANIA UTAJNIENIA SWOICH DANYCH OSOBOWYCH. Jeżeli ofiara występująca jako świadek przestępstwa lub osoba dla niej najbliższa ma uzasadnione obawy, że ze strony sprawcy za złożenie obciążających go zeznań zagraża mu lub jego najbliższym niebezpieczeństwo może wnieść do prokuratury lub sądu wniosek o utajnienie danych osobowych. Jeśli prokuratura lub sąd zezwoli na utajnienie danych osobowych świadka, wówczas ani oskarżony, ani jego adwokat nie dowiedzą się, kto złożył zeznanie.

4. ZASTRZEŻENIA DANYCH DOTYCZĄCYCH JEJ MIEJSCA ZAMIESZKANIA DO WYŁĄCZNEJ WIADOMOŚCI PROKURATORA LUB SĄDU. Jeżeli zachodzi uzasadniona obawa użycia przemocy lub groźby bezprawnej wobec świadka lub osoby najbliższej w związku z jego czynnościami może on zastrzec dane dotyczące miejsca zamieszkania.

5. ZACHOWANIA ANONIMOWOŚCI W SPRAWOZDANIACH PRASOWYCH, TELEWIZYJNYCH, W INTERNECIE I W INNYCH MEDIACH, dotyczących jej sprawy. Dane personalne ofiary i jej wizerunek można upublicznić tylko za jej zgodą.

6. UZYSKANIA FACHOWEJ POMOCY: PSYCHOLOGICZNEJ, MEDYCZNEJ, MATERIALNEJ I PRAWNEJ. Prawo to przysługuje ofierze od momentu zgłoszenia naruszenia lub groźby naruszenia dobra chronionego prawem.

7. DZIAŁANIA JAKO STRONA W CHARAKTERZE OSKARŻYCIELA POSIŁKOWEGO. Ofiara w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Oświadczenie takie może złożyć od momentu wniesienia aktu oskarżenia aż do odczytania go w sądzie.

8. BRANIA UDZIAŁU W CZYNNOŚCIACH ŚLEDZTWA LUB DOCHODZENIA TOCZĄCEGO SIĘ W JEJ SPRAWIE. Ofiara ma prawo uczestniczyć w przesłuchaniu biegłego oraz zapoznać się z jego opinią. Może złożyć zażalenie na niemal wszystkie zapadłe postanowienia i zarządzenia, jak również może się żalić na decyzje, które naruszają jej uprawnienia.

9. SKŁADANIA WNIOSKÓW O DOKONANIE CZYNNOŚCI W TOKU POSTĘPOWANIA PRZYGOTOWAWCZEGO, a więc zanim sprawa trafi do sądu.

10. WGLĄDU DO AKT SPRAWY I SPORZĄDZANIA ODPISÓW DOKUMENTÓW WYSTĘPUJĄCYCH W SPRAWIE. Na odmowę udostępnienia akt w postępowaniu przygotowawczym przysługuje zażalenie.

11. MEDIACJI I POJEDNANIA ZE SPRAWCĄ. Ofiara może wystąpić z taką inicjatywą do prokuratora lub do sądu.

12. RESTYTUCJI (WYRÓWNANIA) PONIESIONYCH PRZEZ NIĄ SZKÓD. Restytucja powinna obejmować m.in.: zwrot własności, zapłatę za doznaną krzywdę lub poniesioną stratę.

Pełny katalog obowiązujących praw przysługujących ofiarom przestępstw wraz z instrukcją, konkretnie czego i od kogo ofiary przestępstw mogą się domagać zawiera dokument o nazwie POLSKA KARTA PRAW OFIARY – dokument przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z instytucjami i organizacjami rządowymi i pozarządowymi.

Istotne jest również, że 15.02.24 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego czyli tzw. ustawa Kamilka. Nowe przepisy zwiększają ochronę prawną dzieci przed przemocą.

Ustawa wprowadza m.in.:
I. reprezentanta dziecka w sądzie
II. wysłuchanie dziecka
III. system monitorowania przypadków śmierci krzywdzonych dzieci
IV. standardy ochrony dziecka i kary za uchylanie się od tego obowiązku
V. obowiązkowe szkolenia dla sędziów rodzinnych

Zmiany w prawie karnym, nowe typy przestępstw

Z dniem 1 października 2023 r. weszły w życie zmiany w Kodeksie karnym:

• Likwidacja kary 25 lat więzienia
• Bezwzględne dożywocie 
• Wyższe kary za najcięższe przestępstwa
• Wyższe grzywny
• Podwyższenie progu wykroczenia
• Odpowiedzialność karna nieletnich
• Obligatoryjny przepadek pojazdu mechanicznego
• Nowe typy przestępstw
• Fałszywe oskarżenie innej osoby o popełnienie przestępstwa
  
  Oprócz likwidacji kary 25 lat więzienia, ustawodawca wprowadził elastyczny wymiar kar od 1 miesiąca do 30 lat pozbawienia wolności, oraz karę dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia.
  
  W praktyce oznacza to, iż NIE BĘDZIE MOŻNA stosować instytucji warunkowego zwolnienia wobec osoby skazanej na karę dożywotniego pozbawienia wolności w wypadku gdy:
• czynu popełnionego po wcześniejszym skazaniu za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu, wolności, wolności seksualnej, bezpieczeństwu powszechnemu lub za przestępstwo o charakterze terrorystycznym – na dożywotnie pozbawienie wolności albo pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 20 lat (dodany art. 77 par. 3 k.k)
•  gdy charakter i okoliczności czynu oraz postepowanie i charakter sprawcy wskazują, iż jego pozostawanie na wolności spowoduje trwałe niebezpieczeństwo dla życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób (dodany art. 77 par. 4 k.k.)
  
  Wprowadzono również nowe typy przestępstw:
•  przyjęcie zlecenia zabójstwa (dodano art. 148 a k.k.)
•  przygotowanie do zabójstwa ( dodano art. 148 par. 5 k.k.)
•  uchylanie się od obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznana krzywdę albo nawiązki (dodano art. 244 c k.k.)
•  kradzież karty bankomatowej (dodano art. 278 par. 1 a k.k.)
•  kradzież tablicy rejestracyjnej pojazdu (art. 306 c par. 1 k.k.) i użycie cudzej tablicy rejestracyjnej (art. 306 c par. 2 k.k.)

Wyższe kary za najcięższe przestępstwa i wyższe grzywny

Nowelizacja kodeksu karnego zaostrzyła odpowiedzialność karną wobec sprawców popełniających następujące przestępstwa:

1. zgwałcenie dziecka;
2. zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem;
3. zgwałcenie z następstwem w postaci śmierci ofiary;
4. gwałt na kobiecie ciężarnej;
5. spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;
6. bójka i pobicie;
7. rozbój;
8. gwałt z posługiwaniem się bronią;
9. gwałt z nagrywaniem przebiegu czynu;
10. kierowanie grupą terrorystyczną.

Wyższe grzywny – nie dla wszystkich!
W kwestii najniższej liczby stawek dziennych w dalszym ciągu najniższa stawka dzienna to 10.
Ustawodawca po reformie wprowadził jednak odstępstwo od tej reguły, a mianowicie :
– jeżeli przestępstwo zagrożone jest zarówno grzywną, jak i karą pozbawienia wolności, grzywnę wymierza się w wysokości nie niższej niż:

• 50 stawek – jeżeli czyn zagrożony jest karą pozbawienia wolności
  nieprzekraczającą roku
• 100 stawek – jeżeli czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 2 lat
• 150 stawek – jeżeli czyn jest zagrożony karą pozbawienia wolności przekraczającą 2 lata.

Wykroczenia, przedawnienie i zatarcie wyroku

Zmiany w Kodeksie karnym, które weszły w życie z dniem 1 października 2023 r., obejmują również kwestie związane z wykroczeniami, przedawnieniem a także zatarciem wyroku.

Podwyższony został próg WYKROCZENIA. Kradzież, paserstwo czy niszczenie mienia do kwoty 800 zł będzie tylko wykroczeniem, a nie przestępstwem. (Przed 1 października ta granica wynosiła 500 zł).

Zmieniono przepisy o PRZEDAWNIENIU, wprowadzając m.in. zmianę w art. 105 k.k. i wyłączając przedawnienie m.in. w przypadku najcięższych zbrodni, a także na szkodę małoletniego poniżej 15 lat.

Zmieniono i dodano przepisy dotyczące ZATARCIA skazania. Przy warunkowym zawieszeniu wykonania kary dotychczasowe 6 miesięcy po upływie okresu próby zamieniono na 1 rok (zmieniony art. 76 par. 1 k.k.).

Odpowiedzialność karna nieletnich

Zgodnie z ostatnimi zmianami w prawie karnym Nieletni, którzy po ukończeniu 14 roku życia, a przed ukończeniem 15 roku życia, dopuszczą się czynu zabronionego w postaci zabójstwa typu kwalifikowanego (art. 148 § 2 lub 3), a okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają oraz zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że stosowanie środków wychowawczych lub poprawczych nie jest w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego, będą mogli odpowiadać oni na zasadach określonych w kodeksie karnym.

Przepadek pojazdu – bat na pijanych kierowców

Obligatoryjny przepadek pojazdu mechanicznego – czyli bat na pijanych kierowców, przepis wszedł w życie 14 marca 2024 r.

• Gdy sprawca popełnienia przestępstwo prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, sąd będzie zobowiązany orzec przepadek pojazdu, chyba że zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była niższa niż 1,5 promila we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu albo nie prowadziła do takiego stężenia.

• W przypadku prowadzenia pojazdu przez sprawcę w stanie nietrzeźwości w warunkach recydywy – wówczas do przepadku pojazdu dochodzi niezależnie od stopnia stanu nietrzeźwości.

• Jeżeli przepadek pojazdu byłby niemożliwy z powodu zbycia pojazdu, utraty lub zniszczenia, wówczas sąd orzeka przepadek równowartości pojazdu, a w sytuacji w której pojazd nie stanowiłby wyłącznej własności sprawcy, orzeka się nawiązkę w wysokości co najmniej 5.000,00 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:

• telefonicznie pod nr tel. 32 776-30-31 w godzinach pracy urzędu lub
• elektronicznie poprzez email npp@umtychy.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/ 
• osobiście – w Biurze Obsługi Klienta Urzędu Miasta Tychy, al. Niepodległości 49.

Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka TYCHY

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

W ramach kampanii „Bezpieczne ferie zimowe” chcemy zwrócić uwagę na istotne przepisy i zasady, które pomogą uniknąć nieprzyjemnych sytuacji podczas ferii zimowych.

Na naszym profilu w mediach społecznościowych: https://www.facebook.com/stowarzyszeniedogma pojawią się posty dotyczące:

• zasad bezpieczeństwa dzieci i młodzieży obowiązujące podczas zimowych zabaw
• przepisów obowiązujących na wszystkich drogach publicznych, w strefach ruchu oraz strefach zamieszkania
• bezpiecznego przebywania w górach oraz na zorganizowanych terenach narciarskich
• aktualnych przepisów dotyczących bezpieczeństwa w górach
• zagrożeń i nieprawidłowości w organizacji wypoczynku (internetowe oferty, niesprawdzone obiekty oferujące
  wypoczynek)
• obowiązkach ciążących na organizatorach wypoczynku

W celu zapewnienia bezpieczeństwa w trakcie ich trwania, pragniemy przypomnieć o istotnych przepisach i zasadach żeby ferie zimowe były w pełni udane.

W przypadku pytań i wątpliwości zachęcamy również do odwiedzenia punktu nieodpłatnej pomocy w powiecie lublinieckim:

Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej
Powiatowe Centrum Usług Społecznych Lubliniec
ul. Sobieskiego 9, piętro I, pokój 14
Poniedziałek, środa, czwartek, piątek:14.00 – 18.00
Wtorek: 8.30 – 12.30

Pozostałe punkty nieodpłatnego poradnictwa znajdują się na stronach:
https://dogma.org.pl/lokalizacje/powiat-lubliniecki/
https://www.lubliniec.starostwo.gov.pl/nieodplatna-pomoc-prawna-r148.html

Zapisy na porady przyjmowane są:

• telefonicznie pod nr tel. 530-119-072 w godzinach pracy urzędu
• elektronicznie, na adres e-mail: wso@lubliniec.starostwo.gov.pl poprzez poprzez formularz dostępny na stronie: https://zapisy-np.ms.gov.pl/
• osobiście – w urzędzie

PRAWA I FUNKCJE RODZINY

Dom jest najważniejszą, podstawową strukturą naszego życia. Relacje z rodziną i ognisko domowe są tym na czym budujemy nasze pomysły na życie i otaczający nas świat. Rodzina jako podmiot prawa ma szereg uprawnień i obowiązków wynikających z różnych aktów normatywnych. Jednym z najważniejszych jest:

• prawo do ochrony życia rodzinnego przed ingerencją państwa lub osób trzecich, gwarantowane przez art. 47 Konstytucji,
• prawo do korzystania ze świadczeń rodzinnych, które reguluje Ustawa o świadczeniach rodzinnych,
• prawo do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących swoich dzieci, zgodnie z art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Obowiązki, funkcje i zadania rodziny jako instytucji społecznej:

• udział w wychowaniu dzieci
• zapewnienie im opieki i bezpieczeństwa
• alimentacja zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
• przekazywanie wartości, norm i tradycji kulturowych, co umożliwia rozwój osobisty i edukację jej członków
• tworzenie więzi emocjonalnej i tożsamościowej, co jest istotne dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego

TWOJA RODZINA PRZEŻYWA TRUDNOŚCI?

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT PSZCZYŃSKI

ŚWIADCZENIA RODZINNE

Świadczenia rodzinne są formą pomocy państwa skierowaną do rodzin spełniających odpowiednie kryteria. Mają one udzielać wsparcia finansowego w wychowaniu dzieci, a także wspomagać osoby starsze i niepełnosprawne. Ponadto są one rodzajem trwałej pomocy udzielanej przez państwo z powodu ochrony rodziny i wielodzietności oraz niepełnosprawności.

Powyższe świadczenia finansowane są ze środków publicznych, a ich wysokość jest ustalona kwotowo, co oznacza, że świadczenia rodzinne wypłacane są w takiej samej wysokości wszystkim osobom spełniającym ustawowe kryteria do ich otrzymania.

Świadczenia rodzinne przysługują obywatelom polskim oraz cudzoziemcom, jeżeli zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres zasiłkowy, w którym otrzymują świadczenia rodzinne, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej i spełniają wszystkie ustawowe warunki, od których uzależnione jest przyznanie prawa do świadczeń.

Świadczeniami rodzinnymi są:

1. zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,
2. jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka,
3. świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy,
4. zasiłek dla opiekuna jako świadczenie będące realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013 r., sygn. akt TK akt K 27/13,
5. świadczenie rodzicielskie.

Osoba mająca prawo do zasiłku rodzinnego (którego przyznanie uzależnione jest m. in od spełnienia kryterium dochodowego) może ubiegać się o następujące dodatki:

• dodatek z tytułu urodzenia dziecka,
• dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
• dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
• dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
• dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
• dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania,
• dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego.

Informacje na temat świadczeń rodzinnych można znaleźć na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej:

Strona Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 

ZASIŁEK RODZINNY

Każdy podatnik musi spełniać określone warunki, aby otrzymać zasiłek rodziny 2024. Kryterium dochodowe jest jednym z najważniejszych i najbardziej problematycznym. Oprócz tego wysokość świadczenia zależy od liczby dzieci w rodzinie. Przysługuje wyłącznie osobom, które posiadają polskie obywatelstwo lub cudzoziemcom posiadającym zezwolenie na pobyt stały albo czasowy w Polsce. Ponadto osoba pobierająca zasiłek musi mieć miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Prawo do zasiłku rodzinnego przysługuje:

• rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka;
• opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba faktycznie opiekującą się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka);
• osobie uczącej się (osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony).

Zasiłek rodzinny przysługuje osobom wymienionym w punktach 1 i 2, do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia lub
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Osobie wymienionej w punkcie 3, zasiłek przysługuje pod warunkiem kontynuowania nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.

Kryterium dochodowe:

Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego. Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł. W przypadku, gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 764,00 zł.

Dochód na osobę w rodzinie liczy się z roku kalendarzowego poprzedzającego dany rok zasiłkowy. Dla przykładu, skoro rok zasiłkowy zaczyna się 1 listopada 2024 roku (i trwa do 31 października 2025 roku) to przy składaniu wniosku o zasiłek rodzinny bierze się pod uwagę dochód uzyskany w 2023 roku. Dochody wszystkich członków rodziny sumuje się ze sobą, następnie dzieli się je przez liczbę miesięcy, w których zostały osiągnięte. Wynik ten należy podzielić na liczbę osób w rodzinie. Otrzymana kwota stanowi wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie. Do dochodu dodaje się również te wynikające z prowadzenia gospodarstwa rolnego. Jeśli osoba ubiegająca się o zasiłek rodzinny prowadzi gospodarstwo rolne, uznaje się, że 1 ha przeliczeniowy przynosi dochód miesięczny w kwocie równej 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie przez GUS. Do niniejszych obliczeń zalicza się również tereny dzierżawione. Dochód obliczony dla dzierżawionego terenu pomniejsza się o czynsz płacony z tytułu dzierżawy.

UPRAWNIENIA RODZINY W 2024R.

Rządowe programy wspierające rodzinę:

• Aktywny Rodzic
• Rodzina 800 plus
• Dobry Start
• Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
• Program Maluch+
• Opieka nad dzieckiem w wieku do lat 3
• Karta Dużej Rodziny
• Świadczenia rodzinne
• Fundusz alimentacyjny
• Wsparcie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych
• Opieka zastępcza nad dzieckiem
• Usamodzielniani w świetle ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
• Adopcja
• Jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł “Za życiem”

Szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na stronach internetowych:

https://www.gov.pl/web/gov/uslugi-dla-obywatela/#rodzina-i-malzenstwo

https://www.gov.pl/web/gov/uslugi-dla-obywatela/#zasilki-i-pomoc-finansowa

https://obywatel.gov.pl/pl/dzieci

Zmiany w urlopie rodzicielskim:

• Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi 41 tygodni (ciąża pojedyncza) i 43 tygodni (ciąża mnoga), w tym 9 tygodni jest zarezerwowane dla drugiego rodzica.
• Urlop rodzicielski jest prawem indywidualnym, co oznacza, że ojciec dziecka może wziąć urlop rodzicielski niezależnie od zatrudnienia matki.
• 9 tygodni z wymiaru urlopu rodzicielskiego jest nieprzenoszalne i przypisane indywidualnie do każdego rodzica.
• Urlop rodzicielski w sumie można podzielić maksymalnie na 5 części.
• Wniosek o dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego należy złożyć w zakładzie pracy rodzica, który będzie korzystał z urlopu.
• Samozatrudniony rodzic nie ma prawa do urlopu rodzicielskiego, ale może uzyskać zasiłek macierzyński za 9 tygodni.
• Rodzice dziecka, u którego zdiagnozowano nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (tj. posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”) mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 65 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka (przy jednym porodzie) i 67 tygodni w przypadku urodzenia 2 i więcej dzieci (przy jednym porodzie).
• Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70% podstawy wynagrodzenia (Tak! Nawet tata, który wykorzystuje urlop rodzicielski, z punktu widzenia prawa pobiera zasiłek macierzyński).
• Mama dziecka może złożyć wniosek o uśrednienie zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego (52 tygodnie). Wtedy wyniesie on 81,5% podstawy wynagrodzenia.

Zmiany w urlopie ojcowskim:

Niezależnie od urlopu rodzicielskiego, ojcom nadal przysługuje urlop ojcowski. Przypomnijmy, że jego podstawową funkcją jest opieka nam dzieckiem i matką w połogu. Dlatego zgodnie z wymogami dyrektywy work life-balance skróceniu uległ czas na wykorzystanie tego świadczenia. 

• Czas na wykorzystanie urlopu ojcowskiego został skrócony do 1 roku życia dziecka.
• Urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie.
• Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wynosi 100% podstawy wynagrodzenia.

Dodatkowe uprawnienia wynikające z dyrektywy work-life balance:

• Rodzic wychowujący przynajmniej jedno dziecko do lat 8 może złożyć wniosek o elastyczną organizację czasu pracy.
• Pracownicy mają prawo do 2 dni urlopu rocznie z powodu działania siły wyższej z prawem do 50% wynagrodzenia.
• Pracownicy mają prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego (bez wynagrodzenia) na opiekę nad członkami rodziny.

Dofinansowanie do żłobków:

Rodzice mogą wnioskować o obniżenie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Prawo do dofinansowania nie zależy od dochodów rodziny i wynosi maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż wysokość opłaty za pobyt w placówce.

Dofinansowanie przysługuje jeśli:

• jesteś rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka
• dziecko uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego lub korzysta z opieki dziennego opiekuna
• nie otrzymujesz na to dziecko rodzinnego kapitału opiekuńczego

Wnioski należy składać do ZUS  za pośrednictwem, platformy PUE ZUS lub aplikacji ZUS, Portalu empatia.mpips.gov.pl oraz bankowości elektronicznej

Świadczenie 800+:

Od 1 stycznia 2024 roku wysokość świadczenia wychowawczego w ramach programu Rodzina 800+ (wcześniej Rodzina 500+) będzie wynosić 800 zł miesięcznie na dziecko. Świadczenie przysługuje bez względu na dochód osiągany przez rodzinę czy aktywności zawodowej rodziców.

Zmiana wysokości świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł na 800 zł będzie dokonywana z urzędu i nie będzie wymagała złożenia dodatkowych wniosków ani decyzji.

Nowe wnioski należy złożyć do ZUS przez Internet za pośrednictwem: Platformy PUE ZUS lub aplikacji ZUS, Portalu empatia.mpips.gov.pl, bankowości elektronicznej.

„Babciowe” (od 1 października 2024r.)

Jest to świadczenie w ramach programu Aktywna Mama. Otrzymają go matki potrzebujące wsparcia przy opiece nad małym dzieckiem, kiedy zdecydują się na powrót do pracy. To świadczenie ma zachęcać mamy do aktywności zawodowej. Według zapowiedzi, „babciowe” wyniesie 1500 zł miesięcznie.

Warunki otrzymania „babciowego”:

• Powrót do pracy – świadczenie będzie przysługiwało matkom, które zdecydują się na powrót do pracy po urodzeniu dziecka. Jest to kluczowy warunek, który ma na celu nie tylko wsparcie finansowe rodzin, ale także stymulowanie aktywności zawodowej kobiet.
• Dochód na poziomie minimalnym – aby kwalifikować się do programu, dochód rodzica musi być minimum na poziomie najniższego krajowego wynagrodzenia.
• Świadczenie to przysługuje mamom z dziećmi poniżej trzeciego roku życia.

ROZWÓD I SEPARACJA

Ustanie małżeństwa, czy to czasowe wskutek separacji czy trwałe w efekcie rozwodu jest niezwykle ciężkim i przykrym doświadczeniem zarówno dla małżonków jak i dla ich wspólnych, małoletnich dzieci. Zazwyczaj małżonkami kierują silne emocje oraz chęć uprzykrzenia drugiej stronie dalszego życia, dlatego tak ważną rolę odgrywa tutaj Sąd, którego zadaniem jest złagodzenie napiętych relacji.

Zgodnie z art. 56 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego o rozwód mogą starać się małżonkowie, pomiędzy którymi wystąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Oznacza to tyle, że w momencie, w którym małżonków nie łączy już żadna więź fizyczna, gospodarcza ani uczuciowa mogą oni zwrócić się do Sądu z żądaniem orzeczenia o rozwodzie.

Konstrukcja separacji jest bardzo mocno zbliżona do konstrukcji samego rozwodu. Różnica polega na tym, że przy orzeczeniu separacji nie zmienia się stan cywilny małżonków, tylko ulega on swoistemu zawieszeniu. Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje możliwość wystąpienia z żądaniem przez małżonków orzeczenia separacji, gdy nastąpił zupełny rozkład pożycia małżeńskiego.

Różnica między rozwodem, a separacją w tym przypadku tkwi w braku trwałego rozkładu więzi fizycznej, uczuciowej oraz gospodarczej. Małżonkowie pozostając w separacji nie wykluczają możliwości powrotu do realnego małżeństwa. Instytucja ta pełni rolę pewnego rodzaju pośredniego rozwiązania między małżeństwem, a rozwodem. Podobnie jak w przypadku orzeczenia o rozwód, na drodze do orzeczenia separacji może stanąć zagrożenie dobra wspólnych małoletnich dzieci oraz względy wynikające z zasad współżycia społecznego. Orzeczenie separacji wywołuje identyczne skutki jak rozwód, zarówno w sferze praw majątkowych, jak i rozstrzygnięć dotyczących dzieci.

OPIEKA NAD DZIEĆMI PO ROZSTANIU RODZICÓW

Kontakty z dziećmi

Rolą rodziców powinno być takie ułożenie stosunków, aby zapewnić dobrobyt dziecku, jego dalsze wychowanie oraz poczucie opieki, a także bezpieczeństwa. Nie należy zapominać o tym, że niezależnie od tego czy małżonkowie są w związku małżeńskim czy nie, ich dzieci pozostają nadal ich dziećmi i mają względem nich określone prawa oraz obowiązki. Każde orzeczenie o rozwodzie czy separacji musi zawierać postanowienia dotyczące wspólnych dzieci w zakresie utrzymywania kontaktów, sprawowania władzy rodzicielskiej, rozwiązań dotyczących ponoszenia kosztów ich utrzymania i wychowania, a także ustalenia odnoszące się do miejsca ich zamieszkania.

Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Kontakty z dzieckiem obejmują w szczególności przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się z nim, utrzymywania korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej. Jeżeli dziecko przebywa stałe u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia.

Dopiero w braku porozumienia o kontaktach rozstrzyga Sąd opiekuńczy. Konieczne jest ustalenie wzajemnych kontaktów na rozsądnym poziomie, z taką ich organizacją, by odpowiadały zarówno potrzebom emocjonalnym dziecka, jak i były adekwatne do istniejącej w danym momencie relacji między rodzicem i dzieckiem. W razie niewykonywania albo niewłaściwego wykonywania obowiązków wynikających z orzeczenia albo ugody przed Sądem lub mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, możliwe jest wszczęcie postępowania o wykonanie kontaktów.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej

Sam rozwód czy separacja w żaden sposób nie ogranicza władzy rodzicielskiej obojga rodziców, jeżeli są w stanie znaleźć wspólny język i są zgodni co do zasad wykonywania pieczy nad małoletnimi. Zgodnie
z art. 58 § 1a Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień
w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. O sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej nad dziećmi decyduje postawa rodziców, którzy w postępowaniu rozwodowym powinni ponad swoje dobro przedłożyć dobro dziecka, które i tak w nieunikniony sposób dość mocno zostaje nadszarpnięte przez sam fakt ustania wspólnego pożycia rodziców.

Niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice mają prawo, a nawet obowiązek utrzymywania kontaktów ze swoimi dziećmi. Istnieją jednak takie sytuacje, gdy dobro dziecka wymaga, aby jedno z rodziców miało ograniczony kontakt z małoletnim. Nie może to jednak wynikać wyłącznie ze złych stosunków między rodzicami, ponieważ regulacja ta odnosi się wyłącznie do relacji na linii rodzic-dziecko. Powody jakie wpływają na decyzję Sądu mogą być przeróżne i tak naprawdę zależą one od indywidualnej oceny sytuacji. Najczęstszymi powodami orzeczenia o ograniczeniu kontaktów są: choroba rodzica, dłuższy wyjazd za granicę czy w końcu brak starań rodzica o kontakty z dzieckiem oraz wysoka szkodliwość zachowań rodzica wpływająca negatywnie na małoletnie dziecko.

Sąd w szczególności może ograniczyć kontakty z dzieckiem do: zakazu spotykania się z dzieckiem, zakazu zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu czy ograniczenia kontaktów do określonych sposobów komunikowania się na odległość. Nie jest to katalog zamknięty, zatem Sąd ma prawo orzeczenia o kontaktach w inny sposób. W skrajnych przypadkach, gdy utrzymywanie kontaktów realnie zagraża dobru dziecka Sąd może w ogóle zakazać rodzicowi kontaktowania się z małoletnim.

Porozumienie rodzicielskie

W pierwszej kolejności o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem rodziców po rozwodzie, rodziców niebędących małżonkami, którzy pozostają w rozłączeniu, jak i małżonków pozostających w faktycznej separacji – powinni decydować sami rodzice. Ustawodawca przyjął, iż decyzja ta powinna przybrać formę pisemnego porozumienia, zwanego również porozumieniem rodzicielskim lub rodzicielskim planem wychowawczym. Dopiero wtedy, gdy takie porozumienie nie zostanie między rodzicami wypracowane – Sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzygać będzie o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem.

Opieka naprzemienna

Opieka (piecza) naprzemienna w ramach wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej. Rodzice mogą bowiem postanowić w sporządzonym przez siebie porozumieniu rodzicielskim (rodzicielskim planie wychowawczym), o którym mowa w art. 107 § 2 KRO, że dziecko będzie przebywać okresowo u każdego z rodziców. Najczęściej ustala się, że małoletni będzie przebywać z każdym z rodziców przez 2 tygodnie w miesiącu w systemie tydzień na tydzień, lub dwa tygodnie na dwa tygodnie. 

Jednocześnie z uregulowaniem sprawowania opieki nad dzieckiem w porozumieniu rodzicielskim ustala się również sposób pokrywania kosztów jego utrzymania. Zwykle przyjmuje się, że koszty te rodzice będą ponosić po połowie, przy czym można dodatkowo ustalić, iż raz na kwartał lub pół roku rodzice będą dokonywać rozliczeń wydatków na potrzeby małoletniego dziecka w celu ustalenia, czy uczestniczą w kosztach jego utrzymania w równym stopniu.

Istotnym jest, że sam fakt sprawowania opieki naprzemiennej przez rodziców sam w sobie nie stanowi niejako automatycznej podstawy do ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego rodzica względem dziecka, jednak umożliwia jego modyfikację w oparciu o podobny wkład osobisty rodziców w opiekę i wychowanie dziecka.

OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY

Rozwód czy separacja pociągają za sobą także ustanie ustawowej wspólnoty majątkowej między małżonkami, co rodzi problemy dotyczące kwestii utrzymania dzieci i finansowania ich potrzeb. Jak już wcześniej było wspomniane orzeczenie o rozwodzie czy separacji musi zawierać postanowienia dotyczące kosztów utrzymania dzieci po rozwodzie.

Jak stanowi art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie jeszcze samodzielnie się utrzymać. Dotyczy to zarówno jednego rodzica jak i drugiego. Wyjątkiem od tej zasady jest możliwość uwolnienia się od obowiązku alimentacyjnego przez rodzica, który znajduje się w niedostatku.

Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz zdolności finansowych osoby obowiązanej do ich płacenia. Sąd orzekając o rozwodzie zawsze zobowiązuje dwie strony do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania wspólnych, małoletnich dzieci, natomiast sytuacja rodzica, u którego zamieszkują dzieci jest trochę bardziej uprzywilejowana w tym znaczeniu, że nie zasądza się od niego alimentów jako takich.

Obowiązek alimentacyjny nie sprowadza się tylko do ponoszenia kosztów, ale także polega na osobistych staraniach o utrzymanie i wychowanie dziecka. Oczywistym jest, że rodzic, u którego mieszkają dzieci wypełnia praktycznie w całości obowiązek alimentacyjny zarówno w sposób finansowy jak i osobisty, dlatego przy ustalaniu wysokości obowiązku alimentacyjnego względem rodzica niezajmującego się na co dzień małoletnim, Sąd powinien uwzględnić wkład rodzica, który sprawuje nad nim rzeczywistą opiekę.

Alimenty powinny być uiszczane do momentu, kiedy dziecko będzie w stanie się samodzielnie utrzymać. Nie ma zatem jednej, określonej górnej granicy wieku, do którego rodzic obowiązany jest do wypełniania tej powinności. Obowiązek ten jest na tyle istotny z punktu widzenia funkcjonowania całej rodziny oraz społecznie doniosły, że ustawodawca uregulował w Kodeksie karnym sankcję za jego niewypełnianie.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

Źródło ilustracji: Freepik.com

JAK WAŻNA JEST RODZINA?

Rodzina to największy skarb. To właśnie ona stanowi o naszym miejscu na ziemi. Dom jest najważniejszą, podstawową strukturą naszego życia. Relacje z rodziną i ognisko domowe są tym na czym budujemy nasze pomysły na życie i otaczający nas świat.

Czas majowo-czerwcowy obfituje w święta związane z rodziną: Dzień Matki, Dzień Ojca i Dzień Dziecka zachęca do przyjrzenia się prawom i obowiązkom najmniejszej, a zarazem najdroższej dla każdego formy życia społecznego. Dlatego startujemy z kampanią, która:

• wskazuje jak ważna jest rodzina
• przypomina jakie ma prawa i obowiązki
• przybliża prawo rodzinne
• wskazuje, gdzie  szukać pomocy, kiedy napotykamy na problemy

Rodzina odgrywa kluczową rolę w życiu człowieka, wpływając na jego rozwój emocjonalny i społeczny. Silne więzi rodzinne mogą pomóc jednostce w budowaniu zdrowych relacji w przyszłości. Jednocześnie, brak wsparcia rodziny rzutuje na całe przyszłe życie człowieka… .Rodzina od zawsze zapewniała opiekę, wychowanie, przygotowywała do życia poza jej strukturami. Stąd jako instytucja stanowi wartość dla jednostki.

Zgodnie z Konstytucją RP rodzina :

• znajduje się pod ochroną i opieką RP
• w trudnej sytuacji materialnej i społecznej, zwłaszcza wielodzietna i niepełna, ma prawo do szczególnej pomocy ze strony władz publicznych (art. 71).

PRAWA I FUNKCJE RODZINY

Rodzina jako podmiot prawa ma szereg uprawnień i obowiązków wynikających z różnych aktów normatywnych. Jednym z najważniejszych jest:

• prawo do ochrony życia rodzinnego przed ingerencją państwa lub osób trzecich, gwarantowane przez art. 47 Konstytucji,
• prawo do korzystania ze świadczeń rodzinnych, które reguluje Ustawa o świadczeniach rodzinnych,
• prawo do udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących swoich dzieci, zgodnie z art. 97 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Obowiązki, funkcje i zadania rodziny jako instytucji społecznej:

• udział w wychowaniu dzieci
• zapewnienie im opieki i bezpieczeństwa
• alimentacji zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
• przekazywania wartości, norm i tradycji kulturowych, co umożliwia rozwój osobisty i edukację jej członków
• tworzenie więzi emocjonalnej i tożsamościowej, co jest istotne dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego

TWOJA RODZINA PRZEŻYWA TRUDNOŚCI?

W ramach Kampanii „Rodzina w świetle prawa” zwracamy uwagę na prawa i obowiązki rodziny, ale również na jej codzienne problemy prawne.

Pomoc prawną, wsparcie, akceptację, poświęcony czas, obecność oraz uważność w rozmowie oferują nasze punkty nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego i pomocy prawnej.

TO PIERWSZE I WAŻNE miejsca, w których jako członek rodziny: mama, tata, nastolatek, krewny, dziadek itp.:

• będziesz wysłuchany, z pełnym szacunkiem i akceptacją,
• doświadczysz pomocy w rozwiązaniu swoich problemów,
• otrzymasz wsparcie.

Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami, aby poznać możliwe rozwiązania swoich trudności.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT OŚWIĘCIMSKI

PRAWO RODZINNE – CO WARTO O NIM WIEDZIEĆ?

Definicja rodziny może się różnić w zależności od kontekstu prawnego.

W prawie konstytucyjnym, rodzina to podstawowa i nienaruszalna wspólnota życia ludzi. Ta definicja ma na celu uznanie roli rodziny w budowaniu społeczeństwa oraz gwarantowanie jej praw i wolności. Jest to bardzo ważne, ponieważ rodzina pełni szereg funkcji i zadań, które są niezbędne dla rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

W  prawie cywilnym, rodzina to komórka społeczna, która powstaje w wyniku zawarcia małżeństwa. Taka definicja ma na celu uregulowanie stosunków majątkowych i osobistych między małżonkami oraz między rodzicami a dziećmi.

W ustawie o pomocy społecznej rodzina to osoby, które są spokrewnione lub niespokrewnione, ale pozostające w faktycznym związku. Taka definicja ma na celu zapewnienie wsparcia osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej lub społecznej.

PRAWO RODZINNE to:

• jedno z najbardziej obszernych i najbardziej dopracowanych rodzajów prawa w Polsce.
• wyspecjalizowany dział prawa cywilnego, który wprowadza regulacje dotyczące stosunków prawnych w rodzinie
• zbiór norm i zasad prawnych, które regulują oraz wskazują stosunki majątkowe oraz niemajątkowe między małżonkami i ich krewnymi.
• Przepisy zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym jasno określają prawa i obowiązki każdego członka rodziny

W jakim celu zostało stworzone prawo rodzinne?

Głównym celem ustaleń wynikających z prawa rodzinnego jest ułożenie i zachowanie porządku norm oraz zasad panujących w życiu społecznym oraz rodzinnym. Poprzez ustanowienie zbioru praw wynikających z Kodeksu, każdy obywatel ma obowiązek przystosowania się do nich. Dzięki temu możliwe jest zachowanie odpowiedniej ochrony podmiotów prawa rodzinnego oraz opiekuńczego.

ZASADY PRAWA RODZINNEGO

Prawo rodzinne ma za zadanie przede wszystkim chronić prawa każdego członka rodziny oraz wskazywać obowiązki każdego członka rodziny oraz każdego innego obywatela podlegającego pod dyrektywy tego prawa.

Najważniejsze zasady prawa rodzinnego to:

• zasada dobra dziecka – jest to najważniejsza zasada, która została zapisana w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Prawo jasno nakazuje ochronę dziecka i służyć jego dobru oraz rozwojowi. Dziecko postawione jest na samym szczycie piramidy rodzinnej, oznacza, to, że wszelkie działania podejmowane przez rodziców/opiekunów prawnych lub państwo muszą uwzględniać i mieć na celu przede wszystkim jego dobro.

• zasada dobra (ochrony) rodziny – zasada ta mówi o tym, że prawo rodzinne posiada jedno podstawowe zadanie, które polega na ochronie rodziny przed jej rozpadem. Wówczas przy wystąpieniu jakiegokolwiek konfliktu, kończącego sprawę rozwodem, kończy się rola prawa rodzinnego, a zaczyna obowiązywać prawo karne.

• zasada monogamii – zasada, która mówi o wierności małżeńskiej. Monogamia to najpopularniejszy rodzaj związku małżeńskiego, w którym jedna osoba związana jest na stałe wyłącznie z jednym partnerem.

• zasada równouprawnienia kobiety i mężczyzny oraz trwałości małżeństwa – jest to zasada opiewająca za równością małżonków oraz trwałością związku małżeńskiego. Oznacza to, że zarówno kobieta jak i mężczyzna posiadają takie same prawa wobec dziecka, samych siebie oraz państwa. Zasada ta podlega konieczności udowodnienia winy któregokolwiek z małżonków w przypadku rozwodu.

• zasada szczególnej ochrony rodziny i dziecka przez państwo – polega na tym, że państwo ma obowiązek zapewnić rodzinie życie w społeczeństwie, w którym respektowane są z góry ustalone normy i zasady, do których każdy obywatel powinien się ustosunkować. Obowiązkiem państwa jest odpowiednie wsparcie oraz zapewnienie najlepszych rozwiązań w celu łagodzenia konfliktów oraz trudnych sytuacji.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

RZĄDOWE PROGRAMY WSPIERAJĄCE RODZINĘ

• Aktywny Rodzic
• Rodzina 800 plus
• Dobry Start
• Rodzinny Kapitał Opiekuńczy
• Program Maluch+
• Opieka nad dzieckiem w wieku do lat 3
• Karta Dużej Rodziny
• Świadczenia rodzinne
• Fundusz alimentacyjny
• Wsparcie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych
• Opieka zastępcza nad dzieckiem
• Usamodzielniani w świetle ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej
• Adopcja
• Jednorazowe świadczenie w wysokości 4000 zł “Za życiem”

WAŻNE STRONY INTERNETOWE:

https://www.gov.pl/web/gov/uslugi-dla-obywatela/#rodzina-i-malzenstwo

https://www.gov.pl/web/gov/uslugi-dla-obywatela/#zasilki-i-pomoc-finansowa

https://obywatel.gov.pl/pl/dzieci

UPRAWNIENIA RODZINY W 2024R.

Zmiany w urlopie rodzicielskim

• Wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi 41 tygodni (ciąża pojedyncza) i 43 tygodni (ciąża mnoga), w tym 9 tygodni jest zarezerwowane dla drugiego rodzica.
• Urlop rodzicielski jest prawem indywidualnym, co oznacza, że ojciec dziecka może wziąć urlop rodzicielski niezależnie od zatrudnienia matki.
• 9 tygodni z wymiaru urlopu rodzicielskiego jest nieprzenoszalne i przypisane indywidualnie do każdego rodzica.
• Urlop rodzicielski w sumie można podzielić maksymalnie na 5 części.
• Wniosek o dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego należy złożyć w zakładzie pracy rodzica, który będzie korzystał z urlopu.
• Samozatrudniony rodzic nie ma prawa do urlopu rodzicielskiego, ale może uzyskać zasiłek macierzyński za 9 tygodni.
• Rodzice dziecka, u którego zdiagnozowano nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu (tj. posiadającego zaświadczenie, o którym mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”) mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 65 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka (przy jednym porodzie) i 67 tygodni w przypadku urodzenia 2 i więcej dzieci (przy jednym porodzie).
• Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70% podstawy wynagrodzenia (Tak! Nawet tata, który wykorzystuje urlop rodzicielski, z punktu widzenia prawa pobiera zasiłek macierzyński).
• Mama dziecka może złożyć wniosek o uśrednienie zasiłku macierzyńskiego za cały okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego (52 tygodnie). Wtedy wyniesie on 81,5% podstawy wynagrodzenia.

Zmiany w urlopie ojcowskim

Niezależnie od urlopu rodzicielskiego, ojcom nadal przysługuje urlop ojcowski. Przypomnijmy, że jego podstawową funkcją jest opieka nam dzieckiem i matką w połogu. Dlatego zgodnie z wymogami dyrektywy work life-balance skróceniu uległ czas na wykorzystanie tego świadczenia. 

• Czas na wykorzystanie urlopu ojcowskiego został skrócony do 1 roku życia dziecka.
• Urlop ojcowski wynosi 2 tygodnie.
• Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego wynosi 100% podstawy wynagrodzenia.

Dodatkowe uprawnienia wynikające z dyrektywy work-life balance

• Rodzic wychowujący przynajmniej jedno dziecko do lat 8 może złożyć wniosek o elastyczną organizację czasu pracy.
• Pracownicy mają prawo do 2 dni urlopu rocznie z powodu działania siły wyższej z prawem do 50% wynagrodzenia.
• Pracownicy mają prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego (bez wynagrodzenia) na opiekę nad członkami rodziny.

Dofinansowanie do żłobków

Rodzice mogą wnioskować o obniżenie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Prawo do dofinansowania nie zależy od dochodów rodziny i wynosi maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko, ale nie więcej niż wysokość opłaty za pobyt w placówce.

Dofinansowanie przysługuje jeśli:

• jesteś rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka
• dziecko uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego lub korzysta z opieki dziennego opiekuna
• nie otrzymujesz na to dziecko rodzinnego kapitału opiekuńczego

Wnioski należy składać do ZUS  za pośrednictwem, platformy PUE ZUS lub aplikacji ZUS, Portalu empatia.mpips.gov.pl oraz bankowości elektronicznej

Świadczenie 800+

Od 1 stycznia 2024 roku wysokość świadczenia wychowawczego w ramach programu Rodzina 800+ (wcześniej Rodzina 500+) będzie wynosić 800 zł miesięcznie na dziecko. Świadczenie przysługuje bez względu na dochód osiągany przez rodzinę czy aktywności zawodowej rodziców.

Zmiana wysokości świadczenia wychowawczego z kwoty 500 zł na 800 zł będzie dokonywana z urzędu i nie będzie wymagała złożenia dodatkowych wniosków ani decyzji.

Nowe wnioski należy złożyć do ZUS przez Internet za pośrednictwem: Platformy PUE ZUS lub aplikacji ZUS, Portalu empatia.mpips.gov.pl, bankowości elektronicznej.

„Babciowe”

Od 1 października br. „Babciowe”.

Jest to świadczenie w ramach programu Aktywna Mama. Otrzymają go matki potrzebujące wsparcia przy opiece nad małym dzieckiem, kiedy zdecydują się na powrót do pracy. To świadczenie ma zachęcać mamy do aktywności zawodowej. Według zapowiedzi, „babciowe” wyniesie 1500 zł miesięcznie.

Warunki otrzymania „babciowego”:

• Powrót do pracy – świadczenie będzie przysługiwało matkom, które zdecydują się na powrót do pracy po urodzeniu dziecka. Jest to kluczowy warunek, który ma na celu nie tylko wsparcie finansowe rodzin, ale także stymulowanie aktywności zawodowej kobiet.
• Dochód na poziomie minimalnym – aby kwalifikować się do programu, dochód rodzica musi być minimum na poziomie najniższego krajowego wynagrodzenia.
• Świadczenie to przysługuje mamom z dziećmi poniżej trzeciego roku życia.

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT OŚWIĘCIMSKI

UMOWA O PRACĘ CZY UMOWA B2B CZYLI WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA?

Samozatrudnienie staje się coraz bardziej popularne zwłaszcza wśród młodych ludzi, którzy cenią sobie niezależność i pracę na własnych zasadach. Elastyczne godziny pracy i więcej pieniędzy „na rękę”, ale brak płatnego urlopu i konieczność samodzielnego pilnowania terminów rozliczeń. Coraz więcej osób zadaje sobie pytanie, co wybrać – umowę o pracę czy samozatrudnienie? Jakie są wady i zalety obu rozwiązań? Podpowiadamy, jak wygląda przejście z UoP na B2B u tego samego pracodawcy i pokazujemy, z jakimi wyzwaniami muszą mierzyć się samozatrudnieni. W niniejszym informatorze postaramy się Państwu przybliżyć tą formę działalności oraz porównać ją z formą zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę.

B2B – PO CO I DLA KOGO?

B2B – z angielskiego: business to business – oznacza taką formę prowadzenia współpracy, w której potencjalny pracownik staje się partnerem biznesowym prowadzącym własną działalność gospodarczą. Zarobkowanie w oparciu o umowę b2b to nic innego, jak inaczej własna działalność gospodarcza, zwana także samozatrudnieniem. B2b to forma współpracy polegająca na prowadzeniu interesów pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Są to dwie (albo więcej) strony – obie równoważne, działające na zasadzie partnerstwa – i jedna świadczy lub wytwarza pewne usługi lub produkty dla drugiej. Zawieranie umów pomiędzy przedsiębiorcami odbywa się na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, a nie podlega w żaden sposób pod Kodeks pracy.

Dzięki zmniejszeniu kosztów zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę pracodawca może zaoferować osobie samozatrudnionej wyższą stawkę z tytułu braku konieczności odprowadzania dodatkowych świadczeń. Dlaczego? Pracownik etatowy, z punktu widzenia pracodawcy, to najdroższy z pracowników. I nie chodzi tutaj o wysokość jego wynagrodzenia, ale o wysokie koszty, związane z zatrudnianiem tego pracownika, a pokrywane przez pracodawcę. Kolejną zaletą jest brak stosunku podległości – pracodawca, w ramach B2B nie może wymagać od pracownika wykonywania określonych obowiązków na jego rzecz oraz pod jego kierownictwem, ponieważ ta umowa nie wynika ze stosunku pracy, co ma miejsce w przypadku umowy o pracę. Osoba decydująca się na współpracę B2B, nie jest pracownikiem firmy lecz jest jej kontrahentem – usługodawcą. W umowie b2b nie ma on (chociaż może mieć) narzuconego ani miejsca, ani pory pracy. Jest natomiast wskazane, w jakim terminie dane zadanie ma zostać wykonane.

Dodatkowo atutem – jeśli jest taka możliwość, jest fakt, że sami możemy decydować o tym, w jakich godzinach będziemy pracować – nasz usługobiorca, jeśli nie określiliśmy tego wcześniej w umowie, nie ma prawa wymagać od nas stawiennictwa w danym miejscu o danej porze, tak jak to jest w przypadku umowy o pracę. Oczekuje on jedynie, że uzyska takie efekty, jakie obiecaliśmy mu w umowie. Przy zarobkowaniu w tej formie nie chroni nas jednak Kodeks pracy i przepisy prawa pracy. Zastosowanie ma natomiast Kodeks cywilny oraz przepisy prawa cywilnego. Zarobkowanie w ramach umowy b2b nie zakłada płatnych urlopów oraz zasiłków chorobowych. Ten ostatni oczywiście występuje – ale od najniższego wynagrodzenia i dlatego też samozatrudniony w sytuacji korzystania ze zwolnienia lekarskiego traci część swoich dochodów. W kwestii urlopu oraz dni wolnych należy dodać, że można oczywiście wynegocjować – w ramach umowy b2b – dni przerwy w świadczeniu usług w określonym wymiarze, podczas gdy wynagrodzenie nie podlega zmianie.

W tym miejscu należy wspomnieć, że osoba działająca na zasadach b2b powinna zdawać sobie sprawę także z tego, że prowadzenie działalności gospodarczej to z jednej strony duża szansa, z drugiej natomiast większe ryzyko. Za zobowiązania powstałe w związku z działalnością firmy jednoosobowy przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem, w tym jego prywatną częścią. Dodatkowym atutem za to jest możliwość pracy dla kilku podmiotów jednocześnie. Samozatrudniony (prowadzący działalność gospodarczą), najczęściej wystawia swojemu zleceniodawcy fakturę VAT na określoną kwotę netto plus VAT, z której następnie musi odprowadzić obowiązkowe należności oraz składki, to jest: podatek dochodowy, ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenia społeczne i chorobowe oraz składkę na fundusz pracy (ta ostatnia przy opłacaniu składek ZUS w pełnej wysokości). Często okazuje się więc, że na początkowym etapie prowadzonej działalności wsparcie doświadczonego specjalisty jest nieocenione. Będzie ono jednak kosztować od stu do kilkuset złotych w skali miesiąca. Dlatego wiele osób zakładających działalność b2b decyduje się na skorzystanie z usług księgowej.

Ogromną zaletą umowy b2b jest możliwość „wrzucania” w koszty działalności gospodarczej wydatków poniesionych na takie rzeczy jak szkolenia, paliwo, samochód, komputer czy telefon, dzięki czemu zmniejszyć można wysokość należnego do zapłaty podatku dochodowego. Niestety rozwiązanie umowy B2B jest zdecydowanie prostsze niż zwolnienie osoby z umową o pracę na czas nieokreślony: można zrobić to na dobrą sprawę bez podania przyczyny. Dlatego eksperci zalecają, aby w umowie umieścić zapis o terminie wypowiedzenia umowy. Pozwala to zabezpieczyć się przed nagłym wypowiedzeniem współpracy. W tej umowie powinny być zapisane wszystkie uzgodnienia, które zostały wcześniej wynegocjowane. Trzeba zadbać o to, aby nie było kwestii, które zostały jedynie powiedziane.

UMOWA O PRACĘ – BEZPIECZNY ALE ZALEŻNY

Umowa o pracę wydaje się być obecnie najbezpieczniejszą forma zatrudnienia. Zatrudnienie w tej formie reguluje i „strzeże” Kodeks pracy, dzięki któremu pracownik zatrudniony w oparciu o umowę o pracę ma wiele przywilejów oraz inne akty zawierające przepisy prawa pracy, w których znajdziemy wszystkie aspekty zatrudnienia, które musi przestrzegać zarówno pracodawca jak i osoba zatrudniona. Zawiera on, między innymi, regulacje prawne dotyczące czasu pracy i jego wymiaru, ochrony przed zwolnieniem (wypowiedzeniem umowy), urlopów czy też świadczeń pracowniczych. Przy trwającej umowie o pracę pracodawca jest zobowiązany do płacenia obowiązkowych ubezpieczeń oraz innych należności, wśród których wymienić należy ubezpieczenie emerytalne, rentowe, zdrowotne czy chorobowe oraz zaliczkę na podatek dochodowy (tzw. PIT). Pomijając wysoki koszt zatrudnienia pracownika na podstawie umowy o pracę, często aspekt finansowy ma decydujący wpływ – w momencie zatrudniania (wysokość pensji), jak i podczas kryzysu – kiedy zwłaszcza w dużych firmach zachodzi tzw. redukcja etatów czy likwidacja stanowisk pracy.

Praca świadczona na podstawie umowy o pracę jest bezpieczniejsza dla osób, które chcą odkładać na swoją emeryturę, chociaż dużo mniej atrakcyjna finansowo. Kolejnym minusem jest brak możliwości wpływu na wysokość swojego dochodu – pracownik wykonuje pracę, w określonym wymiarze czasu i nie ma w tym czasie możliwości pracy dla innego kontrahenta. Jego czas pracy jest dużo mniej elastyczny, uniemożliwiając np. branie, według potrzeby i chęci dodatkowych zleceń. Przewidywalność finansowa, zależność od miejsca i czasu wykonywanej pracy (pracownik musi przepracować określoną ilość godzin w tygodniu, miesiącu i musi we wszystkie dni zaplanowanie w jego planie pracy stawić się u pracodawcy) oraz z reguły brak możliwości podniesienia swojej pensji w niedługim okresie czasu są niewątpliwie wadami tej formy zatrudnienia.

Zalety tkwią zatem w innych świadczeniach takich jak: wczasy pod gruszą, paczki świąteczne dla dzieci pracowników, dofinansowanie do żłobka czy kolonii, karty sportowe, prywatna opieka medyczna, bilety do kina, zapomogi związane z chorobą – to świadczenia socjalne, które pracodawca może sfinansować m.in. z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Oprócz tego, niewątpliwą korzyścią jest płatny urlop, możliwość płatnego l4 – 80% lub 100 % (80% w przypadku choroby i 100% w przypadku np. ciąży), płatny urlop rodzicielski i macierzyński, możliwość opieki na dziecko lub członka rodziny. Dlatego też, wydaje się, że ta forma zatrudnienia jest najatrakcyjniejsza dla kobiet posiadających pod opieką niepełnoletnie dzieci. Nie dla każdego jednak płatny urlop, jasne zasady czy stabilizacja będą miały decydujące znaczenie. Często, a nawet coraz częściej kluczowe znaczenie ma aspekt finansowy czyli de facto kwota netto („ na rękę”) jaką uzyskujemy oraz pewnego rodzaju wolność i niezależność, a tym samym możliwość decydowania i posiadania wpływu na to za ile, co i dla kogo oraz na jakich zasadach chcemy robić.

ULGI – CZYLI JAK MOGĘ ZAOSZCZĘDZIĆ, A PRZY TYM ZAROBIĆ?

“ULGA NA START”

Aby skorzystać z ulgi na start ZUS należy być osobą fizyczną ponieważ ulga ta jest przewidziana dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólników spółek cywilnych jak również nie podlegać ubezpieczeniu w KRUS.

Wyłączenia z tej ulgi dotyczą osób, które:

• przed upływem co najmniej 60 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej podejmują ponownie tą działalność gospodarczą;
• wykonują działalność na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej w poprzednim lub bieżącym roku kalendarzowym wykonywali w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

W czasie korzystania z omawianej ulgi nie odprowadza się żadnych składek emerytalnych i rentowych. Tym samym nie wypracowuje się również środków w tym zakresie. „Ulga na start” przysługuje na 6 pełnych miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej. Początkujący przedsiębiorca nie musi się jednak obawiać, że po zakończeniu korzystania z omawianej ulgi będzie miał obowiązek opłacania pełnych składek ZUS. Przewidziano bowiem możliwość korzystania przez kolejne 24 miesiące (po zakończeniu korzystania z „ulgi na start”) z preferencyjnych
składek ZUS.

„ SKŁADKI ZUS W PREFERENCYJNEJ WYSOKOŚCI”

Gdy skorzystasz z ulgi na start przez 6 miesięcy lub wcześniej z niej zrezygnujesz, możesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od tzw. preferencyjnej podstawy wymiaru składek. Przez kolejne 24 miesiące kalendarzowe będziesz opłacać składki od zadeklarowanej przez Ciebie kwoty, nie niższej jednak niż  30% minimalnego wynagrodzenia.

“MAŁY ZUS PLUS”

Od 2019 r. przedsiębiorcy mogli opłacać niższe składki proporcjonalne do przychodu – Mały ZUS. W 2020 r. ulga została rozszerzona, liberalizując próg przychodowy i uzależniając składki od uzyskanego dochodu (Mały ZUS Plus). Jest to rozwiązanie dobrowolne i wspierające najmniejszych przedsiębiorców.

MAŁY ZUS PLUS PRZEDŁUŻONY O ROK – ZASADY

To przedłużenie jest czasowym rozwiązaniem dotyczącym wyłącznie przedsiębiorców korzystających z Małego ZUS Plus w 2023 r. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami przedsiębiorcy mogą korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy (3 lata) w ciągu kolejnych 60 miesięcy (5 lat) prowadzenia firmy. Zachowanie takiego limitu jest niezbędne, aby zapewnić im zabezpieczenie społeczne. Podstawa wymiaru składek na Mały ZUS Plus („MZ+”) nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok. Nie może być też niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku. Przedsiębiorcy, którzy korzystają obecnie z Małego ZUS Plus („MZ+”) i których przychód w roku poprzedzającym nie przekroczył 120 tys. zł, będą mogli dłużej opłacać niższe składki ZUS. Dzięki
dodatkowym 12 miesiącom zaoszczędzą nawet kilkaset złotych miesięcznie, w zależności od tego, jak wysoki był ich ubiegłoroczny dochód. W tym czasie prowadzona działalność gospodarcza może się już na tyle rozwinąć, że opłacanie składek ZUS w pełnej wysokości – po zakończeniu okresu korzystania z ulg – nie będzie problemem oraz obciążeniem finansowym dla przedsiębiorcy.

Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!

 PROFIL STOWARZYSZENIA DOGMA NA FACEBOOKU
– POST Z INFORMACJAMI NA TEMAT ZAPISÓW DO PUNKTÓW PORADNICZYCH

PRZEJŚCIE Z UMOWY O PRACĘ NA B2B U TEGO SAMEGO PRACODAWCY

JAK WYGLĄDA PRZEJŚCIE Z UMOWY O PRACĘ NA B2B U TEGO SAMEGO PRACODAWCY?

Polskie prawo nie zabrania pracownikowi zmiany formy zatrudnienia z Umowy o pracę na B2B u tego samego pracodawcy. Konieczne jest jednak zakończenie poprzedniego stosunku pracy. Strony mogą jednak zakończyć stosunek pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia, podpisując
wypowiedzenie w trybie natychmiastowym za porozumieniem stron. Następnie pracownik musi założyć jednoosobową działalność gospodarczą i zawrzeć kontrakt B2B z pracodawcą. Przy tworzeniu dokumentu należy jednak zwrócić uwagę na to, aby nowo sporządzona umowa nie nosiła znamion stosunku pracy. W przeciwnym wypadku może być bowiem uznana przez Sąd Pracy za umowę o pracę.

CZY OPŁACA SIĘ PRZECHODZIĆ Z UMOWY O PRACĘ NA B2B U TEGO SAMEGO PRACODAWCY?

Pracodawcy chętnie przystają na alternatywne formy zatrudnienia. Usunięcie etatu na rzecz podjęcia współpracy z osobą samozatrudnioną oznacza bowiem obniżenie kosztów pracowniczych. Pracodawca nie ma wówczas obowiązku odprowadzania składek za pracownika. Nie musi także przestrzegać okresu wypowiedzenia, w związku z czym łatwiej mu podjąć decyzję o zakończeniu współpracy. Rozważając możliwość przejścia z Umowy o pracę na B2B u tego samego pracodawcy, należy wziąć pod uwagę pewne „pułapki”. Samozatrudniony, który po rozwiązaniu umowy o pracę zamierza współpracować z tą samą firmą, w której był zatrudniony, traci możliwość korzystania z „ulgi na start” lub preferencyjnego ZUS-u. Oznacza to, że od samego początku będzie musiał opłacać tzw. duży ZUS. Zasada ta nie obowiązuje, jeżeli wraz z przejściem na samozatrudnienie zmieni się rodzaj świadczonych przez samozatrudnionego usług. Warto zwrócić także uwagę na kwestie opodatkowania. Rezygnując z Umowy o pracę, ale świadcząc te same usługi w ramach działalności gospodarczej w danym roku kalendarzowym, nie można wybrać podatku liniowego jako formy opodatkowania.

PODSUMOWANIE – B2B CZY UMOWA O PRACĘ

Podczas podejmowania decyzji: „etat” czy „umowa b2b” warto wziąć pod uwagę plusy i minusy obu form:

PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA”
SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ
I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO

ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT OŚWIĘCIMSKI