Jesteśmy społecznie odpowiedzialni i chcemy tworzyć świat, który będzie bezpieczny dla dzieci. Dlatego nasze Stowarzyszenie włączyło się w tym roku do ogólnopolskiej kampanii „Dzieciństwo bez Przemocy 2025”. Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS) oraz Krajowa Koalicja na Rzecz Ochrony Dzieci zainaugurowały drugą edycję ogólnopolskiej kampanii społecznej „Dzieciństwo bez Przemocy 2025”. Akcja potrwa do 19 listopada, który jest Międzynarodowym Dniem Przeciwdziałania Przemocy Wobec Dzieci.
Tegoroczna kampania, której głównym przesłaniem jest hasło „DOBRE DZIECIŃSTWO DAJE DZIECKU MOC”, koncentruje się na fundamentalnym znaczeniu budowania bliskich, wspierających relacji w rodzinie i szkole. Organizatorzy podkreślają, że codzienna obecność, wsparcie i docenianie ze strony dorosłych są fundamentem, który buduje odporność psychiczną i poczucie własnej wartości dzieci – zasoby niezbędne na całe życie.
Potrzeba i skala problemu:
- Z badań wynika, że 79% dzieci i nastolatków doświadczyło w swoim życiu przemocy.
- Aż 66% dzieci doświadcza przemocy ze strony rówieśników.
- 32% doznaje jej ze strony bliskich dorosłych.
- Mimo zakazu stosowania kar fizycznych, co trzeci Polak wciąż uważa je za dopuszczalne.
Moi rodzice rozwodzą się
Nasze stowarzyszenie włącza się w kampanię poprzez skupienie się na trudnym problemie przemocy wobec dzieci, które doświadczają rozwodu rodziców.
W Polsce rozwodzi się rocznie 60 tysięcy małżeństw.
- Kryzys w związku to trudna sytuacja dla rozstających się partnerów, ale dla niewinnego dziecka to prawdziwy dramat.
- Można sprawić, by malec przeżył rozwód rodziców bez regresu w rozwoju.
- Nie ma dzieci, które przeżyłyby rozwód rodziców bez szwanku. Ale niektóre radzą sobie z tą zmianą lepiej niż inne.
- Dochodzenia do równowagi po rozwodzie zajmuje rodzicom i dzieciom kilka lat.
Rozwód rodziców, w kontekście “Dzieciństwa bez Przemocy”, jest kluczowym momentem, w którym szczególnej ostrożności wymaga zapewnienie dziecku bezpieczeństwa emocjonalnego.
Kampania “Dzieciństwo bez Przemocy” promuje, aby w takiej sytuacji rodzice chronili dziecko przed przemocą emocjonalną i psychiczną, np. nie wciągając go w konflikty, nie obarczając winą za rozstanie i nie oczerniając drugiego rodzica. Ważne jest, aby rozmowa była dostosowana do wieku dziecka, zapewniała je o miłości rodziców i tym, że nie jest ono odpowiedzialne za ich decyzję. Dbanie o zaspokojenie jego potrzeb, wspieranie jego autonomii i budowanie zaufania to kluczowe elementy, które pomagają w procesie adaptacji.
Rozwód krzywdzi
- Konwencja o Prawach Dziecka w I części w rozdziale zatytułowanym: „Prawo do wychowania w rodzinie” art. 18 ustanowiono, że;
Państwa-Strony podejmują wszelkie możliwe starania dla pełnego uznania zasady, że oboje rodzice ponoszą wspólną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka. Jak najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka ma być przedmiotem ich największej troski.Rozstanie rodziców, ich rozwód, wyprowadzenie się z domu mamy lub taty są zwykle dla dziecka bolesnym przeżyciem. - Podczas rozwodu dziecko jest świadkiem, a często uczestnikiem wielu konfliktów naruszających jego poczucie bezpieczeństwa. Rodzice skupieni na własnych problemach, najczęściej nie zdają sobie sprawy, jak silnie przeżywa wszystko, co dzieje się między nimi.
- Rozwód rodziców niemal zawsze jest doświadczeniem negatywnym dla dziecka, nie zawsze musi jednak działać niszcząco.
- W literaturze pojawia się określenie depedagogizacji dzieciństwa, ponieważ młody człowiek traci swoją dziecięcą przestrzeń i staje wobec wielu problemów i zadań tak jak osoba dorosła.
Co przeżywa dziecko? – doświadczenie przemocy
- Dzieci w rodzinach rozwiedzionych mają bardzo trudną sytuację emocjonalną, opiekuńczą i wychowawczą.
- Dla dziecka rozwód nie jest tylko prawnym aktem, ale przede wszystkim emocjonalnym, i wiąże się z rodzicielskim cierpieniem.
- Rozwód osieroca dziecko, ponieważ zostaje ono pozbawione stałych relacji z drugim rodzicem. Dziecko tęskni za rodzicem nieobecnym, za spotkaniami z nim, do których z różnych przyczyn nie dochodzi.
- Dzieci, które zostają odtrącone i odrzucone przez jednego z rodziców, przeżywają uczucie nieodwzajemnionej miłości, mają poczucie braku bezpieczeństwa, troski i opieki oraz świadomość opuszczenia przez bliską osobę
- Rozwód rodziców przyczynia się do odczuwania przez dzieci inności i odmiennej od innych sytuacji. Chcą one być kochane tak jak dawniej, pragną mieć oboje rodziców, często muszą też znosić różne przykrości i upokorzenia
- Bagaż bolesnych doświadczeń dzieci dźwigają już przez całe dalsze życie, ponieważ ich wychowanie różni się od dzieci wychowywanych w pełnej rodzinie. Rozwód rodziców wpływa na dziecko w różny sposób w zależności od tego, w jakim jest ono wieku.
Jak dzieci rozumieją rozwód?
- Niemowlęta – brak zrozumienia
- Dwu – trzylatki – rozumieją, że jedno z rodziców nie mieszka w domu, ale nie wiedzą dlaczego
- Przedszkolaki – rozumieją, że rodzice są źli, smutni i nie mieszkają razem, ale nie rozumieją dlaczego
- Szkoła podstawowa – zaczynają rozumieć, co to jest rozwód, np. że rodzice już się nie kochają i nie będą ze sobą mieszkać
- Licealiści – rozumieją, co to rozwód, ale mogą okazywać brak akceptacji
Jak dzieci reagują na rozstanie rodziców?
W przedziale wiekowym 3 – 5 lat
- żyje nadzieją, że znów będziecie razem
- ma poczucie, że straciło rodzica, może prowadzić to do agresji wobec rodzica, partnera, rodzeństwa, nauczycielek w przedszkolu
- wzrasta poczucie opuszczenia
- może brać nas siebie winę za rozpad waszego małżeństwa
- może cofnąć się do wcześniejszych etapów rozwoju, kiedy było malutkie i miało pełną opiekę obojga rodziców, może wyrażać to w moczeniu się w nocy, ssaniu kciuka, wzmożonym przytulaniu się
- może mieć kłopoty z zasypianiem, nocny płacz, lęki
W przedziale wiekowym 6 – 8 lat
- może przeżywać przytłaczające uczucie smutku – szloch, popłakuje
- tęsknota za rodzicem, który z nim nie mieszka
- może odczuwać lęk przed tym, że straci również tego rodzica, który z nim mieszka
- może okazywać złość na tego rodzica, którego obwinia za rozpad związku
- może czuć presje, że musi wybierać wobec kogo być lojalnym
- liczy, że rodzice zejdą się
W przedziale 8 – 12 lat
- może obwiniać i wyrażać silną złość do rodzica, którego uważa za sprawcę rozwodu, może odrzucać „złego rodzica”
- może przeżywać głębokie poczucie straty, żalu i bezradności
- może wstydzić się przed innymi tego, co dzieje się w rodzinie
- może zachowywać się agresywnie wobec rówieśników, nauczycieli i innych osób – taka agresja jest próbą rozładowania nagromadzonej złości lub karaniem kogoś w zastępstwie winnego rodzica
- może doświadczać różnych dolegliwości takich bóle głowy i brzucha oraz trudności ze snem
- może mieć problemy z wiarą i pewnością siebie co może skutkować gorszymi wynikami w szkole
Przedział wiekowy 13 – 18 lat
- może czuć się nadmiernie obciążone emocjonalnym wspieraniem rodzica lub zajmowaniem się młodszym rodzeństwem
- może czuć się zmuszane do podjęcia samodzielnej decyzji, z którym rodzicem chce zostać
- może oczekiwać, że wynagrodzisz mu straty związane z rozwodem, np. materialnie
- może być nieufne wobec ludzi i wobec trwałości związków między nimi
- może przeżywać chroniczne zmęczenie, może mieć problemy z koncentracją
- może wycofywać się z kontaktów z rodzicami
Jak krzywdzimy?
Dziecko uwikłane w proces
W tym modelu jest ono zaangażowane w walkę pomiędzy rodzicami, odbywa się to na przykład poprzez dyskredytację partnera w oczach dziecka czy próbami przekupienia go. W momencie gdy dziecko staje się obiektem walki pomiędzy rodzicami, wzrasta u niego jego poczucie niepewności i dezorientacji, ponieważ jest stawiane wobec konieczności wybrania strony, co sprowadza się do dramatycznego wyboru pomiędzy ojcem a matką.
Dziecko wykluczone z procesu
W tej sytuacji rodzice starają się izolować je od tego, co się między nimi dzieje. Małżonkowie nie rozmawiają z dzieckiem, nie informują, co się wydarzy, a także jaki to będzie miało wpływ na ich życie. Często jedynie informują o konkretnych ustaleniach, nie tłumacząc mu, dlaczego zostały przyjęte. Ten model podejścia do rozwodu wywołuje szereg negatywnych konsekwencji dla dziecka, ponieważ czuje się ono postawione przed faktem dokonanym, nie otrzymuje niezbędnego wsparcia i pomocy. Może także odczuwać lęk oraz bezsilność wobec otaczającego go świata.
Czego najczęściej obawiają się dzieci, gdy rodzice się rozstają?
- mama, albo tata powiedzą mi, że rozwód jest przeze mnie
- rodzice zaczną się bić, albo krzyczeć na siebie – zrobią sobie krzywdę
- mój tata powie mi, że nie lubi kiedy jestem z mamą i odwrotnie
- wyprowadzimy się z domu
- nie będzie moich zabawek
- mama będzie nieszczęśliwa, będzie płakała
Role, jaki przybierają dzieci wciągnięte w konflikt między rodzicami:
- Posłaniec – przekazujący wiadomości od jednego rodzica do drugiego
- Mediator – próbuje tłumaczyć jedno przed drugim, i doprowadzić do zgody między rodzicami
- Sojusznik i emocjonalna podpora – jednego rodzica
- Decydent – którego rodzice się radzą i obarczają odpowiedzialnością za swoje decyzje
- Kozioł ofiarny – kiedy rodzice odreagowują na nim swoje kłótnie i stresy
- Powiernik – kiedy jedno z rodziców traktuje swoje dziecko, jak osobę dorosłą, terapeutę
- Parter w zastępstwie taty/mamy
- Niania do rodzeństwa
- Sędzia – kiedy rodzice zmuszają do osądzania, kto miał rację w sporze
- Uciekinier
Jak rozmawiać i postępować, by nie krzywdzić?
Dziecko włączone w proces
- To model, w którym rodzice rozmawiają z nim o zaistniałej sytuacji, dając mu przestrzeń do wyrażenia jego emocji i opinii.
- Rozmowa o tym, jak teraz będzie wyglądało ich życie, sprawia, że czuje się ono ważne, ogranicza jego poczucie odrzucenia i bezradności.
- Takie postępowanie z dzieckiem w czasie trwania rozwodu – z uwzględnieniem jego punktu widzenia – zmniejsza długofalowe negatywne konsekwencje psychologiczne Nie bądźmy sędziami, nie mówmy nieprawdy.
- Nie róbmy z partnera potwora w oczach dziecka.
- Pamiętajmy ten partner to ukochany tata, bądź mama dla dziecka, ktoś najważniejszy w ich życiu.
Jak postępować w trakcie i po rozwodzie (rozstaniu)
- Jeżeli to możliwe, unikajmy sporów sądowych o dziecko, mediacje rodzinne są zdecydowanie bardziej wskazane.
- Odłóżmy na bok urazy osobiste, gdy rozmawiamy z eks o dziecku: Nie musimy się przyjaźnić, ale możemy wypracować rodzaj wzajemnych stosunków, który sprzyja wykonywaniu waszej roli jako matki, ojca, im lepsze między wami psują relacje, tym łatwiej dziecku znieść wasz rozwód i tym lepszym rodzicem będziesz dla swojego dziecka.
- Nie kłóćmy się w obecności dziecka: Bez względu na wiek dziecka, zawsze przynosi mu to szkody.
- Nie róbmy z dziecka szpiega, czy posłańca: nie rozmawiaj z drugą stroną za pośrednictwem dziecka, nie posługuj się nim, żeby coś uzyskać, ani nie wypytuj go o sytuację osobistą drugiego rodzica. Jeżeli dziecko przekazuje nam informacje od drugiego rodzica, stanowczo odpowiedzmy mu, że chcemy dostawać te informacje bezpośrednio od rodzica, a nie przez dziecko – to ulży dziecku i sprawi, że nie będzie przekłamań, zdejmiemy także odpowiedzialność z dziecka.
- Nie róbmy z dziecka swojego sojusznika w walce z eks – pamiętajmy dziecko chce kochać was oboje. Nie pytajmy więc kogo z was bardziej kocha, kto jest w jego życiu ważniejszy, kto lepszy.
- Nie mówmy dziecku, czego mają nie mówić.
- Nie mówmy źle o drugim rodzicu przy dziecku.
- Włączajmy drugiego rodzica w wychowanie dziecka.
- Rozważnie i taktownie wprowadzajmy nowych partnerów.
ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
- telefonicznie pod nr tel. 32 776-30-31 w godzinach pracy urzędu lub
- elektronicznie poprzez email npp@umtychy.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/
- osobiście – w Biurze Obsługi Klienta Urzędu Miasta Tychy, al. Niepodległości 49.
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka TYCHY
Masz pytania, potrzebujesz porady? Zadzwoń i umów się!
Komentowanie wyłączone.