Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych to jedna z podstawowych i ważniejszych potrzeb życiowych każdego człowieka. Bez zapewnienia „dachu nad głową” człowiek nie jest w stanie normalnie funkcjonować w społeczeństwie. Dlatego tak ważne jest, przyjęcie priorytetów w swoim budżecie domowym i opłacanie w pierwszej kolejności należności czynszowych.
Czy dopuszczając do zadłużenia mieszkania mamy możliwość uzyskania pomocy w spłacie naszych zobowiązań? Jak wygląda sytuacja w przypadku mieszkań będących w zasobach spółdzielni, w rękach osób prywatnych oraz wspólnot mieszkaniowych? Co to jest tytuł do prawny do lokalu? Czy dodatek mieszkaniowy należy się osobie, która nie płaci czynszu? Kto może wnioskować o taką formę pomocy? Co to jest świadczenie rzeczowe i komu przysługuje? – na te i inne pytania odpowie w naszym materiale filmowym Pani Martyna Kapkowska – prawnik i legitymowany zarządca nieruchomości współpracujący ze Stowarzyszeniem “DOGMA”.
Bez wątpienia oprócz zakupu jedzenia czy lekarstw powinniśmy opłacać rachunki za prąd, wodę, gaz czy śmieci. Jednak w tej wyliczance często brakuje jednego składnika jakim są opłaty mieszkaniowe. I nie chodzi tutaj o wcześniej wspomniane media tylko naliczenia czynszowe bądź opłaty remontowo-eksploatacyjne. W gąszczu potrzeb często zapominamy bądź lekceważymy to zobowiązanie. Często nawet kilkumiesięczne opóźnienie może prowadzić do znacznego zachwiania płynności finansowej naszego gospodarstwa domowego.
Bardzo ważne jest, aby jak najszybciej zareagować i spróbować wyjść z tej trudnej sytuacji. W dużej mierze, od tego jak szybko zwrócimy się po pomoc, zależeć będzie forma udzielonej pomocy.
Władza rodzicielska to cały kompleks uprawnień jakie przysługują rodzicom względem ich dzieci. Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Powstanie tej władzy i jej istnienie jest niezależne od tego, czy rodzice pozostają w związku małżeńskim, czy też nie. Zakres władzy rodzicielskiej jest dla obojga rodziców jednakowy i każdemu z nich przysługuje pełnia władzy.
Władza rodzicielska trwa aż do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości, jednak może ona ustać z innych przyczyn, do których należą m.in.:
1. utrata przez rodzica pełnej zdolności do czynności prawnych;
2. śmierć rodzica;
3. pozbawienie władzy rodzicielskiej;
4. zaprzeczenie ojcostwa;
5. zaprzeczenie macierzyństwa;
6. unieważnienie uznania dziecka.
Na czym polega władza rodzicielska i jak uregulować kontakty z dziećmi wyjaśni w powyższym materiale filmowym Pani Joanna Kozioł-Marek – radca prawny, doradca obywatelski i mediator współpracujący ze Stowarzyszeniem “DOGMA”.
W każdym środowisku pracy istnieją czynniki negatywnie wpływające na zdrowie i samopoczucie pracowników. Kiedy myślimy o takich czynnikach, to w pierwszej kolejności bierzemy pod uwagę czynniki fizyczne np. kontakt z prądem, zagrożenie upadkiem z wysokości, narażenie na substancje toksyczne, hałas itp. Tego typu czynniki łatwo jest zmierzyć, a także im przeciwdziałać. Na jakość funkcjonowania pracowników w zakładzie pracy wpływ mają także presja czasu, niewłaściwe relacje między ludźmi, zła organizacja pracy.
Czym jest dyskryminacja w miejscu pracy? Jakie są przyczyny dyskryminacji? Jak może przejawiać się dyskryminacja w miejscu pracy i jakie zachowania można uznać za dyskryminację? Jakie mogą być przejawy dyskryminacji ze względu na płeć i wiek? Czym jest nierówne traktowanie w zatrudnieniu? Jakie środki prawne może podjąć dyskryminowany pracownik? – na te i inne pytania odpowie w naszym materiale filmowym Pan Konrad Dziuba – prawnik, doradca obywatelski i mediator współpracujący ze Stowarzyszeniem “DOGMA”.
Za dyskryminację należy uznać każde działanie charakteryzujące się gorszym traktowaniem danej osoby bądź grupy osób wyróżnionych ze względu na jakąś cechę czy kryterium, np. ze względu na kolor skóry, pochodzenie etniczne, wiek, czy płeć. Kwestię dyskryminacji w pracy reguluje Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, który ustanawia ogólne zasady równości pracowników oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu. Są to ogólne reguły, które powinny przyświecać każdemu pracodawcy, takie jak te, że pracownicy mają równe prawa bez względu na ich wiek, czy też, że jakakolwiek dyskryminacja w miejscu pracy, bezpośrednia lub pośrednia, jest niedopuszczalna.
Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, działając we współpracy z ekspertkami Fundacji Feminoteka, Centrum Praw Kobiet i Niebieskiej Linii IPZ, opracowało „Plan awaryjny”, zawierający informacje o możliwościach uzyskania pomocy w czasie pandemii dla wszystkich, którzy doświadczają przemocy domowej.
Jeśli doświadczasz przemocy domowej lub wiesz, że możesz jej doświadczyć i obawiasz się, że w czasie epidemii może być trudno uzyskać pomoc – przygotuj osobisty plan awaryjny. Jeśli zdarzy się coś złego, będziesz od razu wiedzieć jak zareagować i gdzie uzyskać wsparcie.
– przyjaciel/przyjaciółka: …………………………………………………………………………….
– osoba z rodziny: ……………………………………………………………………………………….
– dzielnicowy: …………………………………………………………………………………………….
– zaufany nauczyciel/nauczycielka ze szkoły dziecka: ……………………………………..
– zaprzyjaźniony sąsiad/sąsiadka: ………………………………………………………………..
– kolega/koleżanka z pracy, któremu ufasz: …………………………………………………..
– organizacja społeczna, która Ci pomoże: …………………………………………………….
– lekarz/lekarka, który Cię zna: ……………………………………………………………………
– twój prawnik/prawniczka (jeśli masz): ………………………………………………………
Od 1998 obowiązuje w Polsce procedura „Niebieskiej Karty” opracowana przez Komendę Główną Policji wraz z Komendą Stołecznej Policji i Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
„Niebieska Karta” to potoczna nazwa dla dokumentu, który informuje o przemocy w rodzinie – jej założenie jest jednoznaczne z rozpoczęciem procedury działania przeciwko przemocy w rodzinie. Co ważne, nie jest to związane z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa odnośnie przemocy domowej. W odróżnieniu od zawiadomienia dokument ten nie jest składany bezpośrednio przez osoby pokrzywdzone, które często są zastraszane lub po prostu wstydzą się, że są ofiarami przemocy domowej, ale przez jednostki, które są świadkami takiego problemu w rodzinie. W związku z tym niebieska karta może zostać założona przez policję, ośrodki pomocy społecznej, gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych czy też jednostkę służby zdrowia lub komórkę oświatową. Dzięki temu można podjąć pierwsze środki zapobiegawcze, aby przeciwdziałać podobnym sytuacjom w przyszłości, a tym samym wyciągnąć pomocną dłoń w stronę krzywdzonych osób.
Warto pamiętać, że policja podczas pełnienia służby nie ma prawa odmówić założenia niebieskiej karty.
Dzięki założeniu niebieskiej karty w ciągu 7 dni od spisania formularza „Niebieska Karta” dzielnicowy skontaktuje się z rodziną, a następnie będzie systematycznie składał wizyty sprawdzające. Jednocześnie w trakcie trwania nadzoru specjalnie powołany zespół ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie opracuje indywidualny plan pomocy dla osoby, która tej przemocy doświadcza.
Ponieważ założenie „Niebieskiej Karty” nie jest jednoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o przemocy w rodzinie, w żaden sposób nie prowadzi ono do przeniesienia konfliktu na drogę sądową i rozwiązywania problemu w ten sposób. Mimo to Niebieska Karta stanowi bardzo solidny dowód w sprawie sądowej o stosowanie przemocy w rodzinie. Ponadto, jeśli niebieska karta została założona przez policjantów podczas pełnienia służy bądź wykonywania czynności zawodowych, to funkcjonariusze mogą być świadkami w sprawie sądowej.
Nawet, jeśli wcześniejsze incydenty, takie jak pobicie, nie były zgłoszone jako popełnienie przestępstwa, to zostaną one odnotowane w karcie. Jeśli sprawca stanowi zagrożenie dla innego członka rodziny, należy domagać się zatrzymania go. Natychmiast po pobiciu zalecane jest zrobienie obdukcji. Taki dokument jest jednocześnie potwierdzeniem zdarzeń zanotowanych w Niebieskiej Karcie i niezbitym dowodem na popełnienie przestępstwa. W toku rozwoju wydarzeń Niebieska Karta stanowi niepodważalny dowód w sprawie.
Przemoc domowa jest przestępstwem. Przestępstwo to znane jest w polskim kodeksie karnym jako przestępstwo znęcania się nad rodziną, określone w art. 207 Kodeksu Karnego.
1. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
1a. Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą nieporadną ze względu na jej wiek, stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
2. Jeżeli czyn określony w § 1 lub 1a połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1–2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.
Znęcanie się należy do przestępstw ściganych z urzędu, czyli organy ścigania są zobowiązane do wszczęcia postępowania, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że doszło do przestępstwa. Do wszczęcia postępowania nie jest więc wymagana skarga osoby pokrzywdzonej.
Warto zaznaczyć, że także polska Konstytucja zabrania stosowania kar cielesnych (art. 40). Ponadto od 2010 roku obowiązuje całkowity zakaz stosowania kar cielesnych w wychowaniu w rodzinie. Zakaz ten wprowadziła nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
W stosunku do sprawcy przestępstwa z użyciem przemocy przeciwko osobie najbliższej sąd może orzec zakaz zbliżania się do pokrzywdzonych (wprowadzony do kodeksu karnego nowelizacją ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie). Eksmisja z mieszkania sprawcy przemocy może być przeprowadzona wyłącznie na mocy wyroku lub postanowienia sądu.
Zakaz zbliżania określony jest w art. 41a. Kodeksu Karnego i polega na tym, że sąd może orzec obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu.
Może on być orzeczony fakultatywnie w razie skazania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego oraz w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej.
Środek karny w postaci zakazu zbliżania orzekany jest obligatoryjnie w sytuacjach skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego.
Zakaz lub nakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się do Policji lub innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu, a zakaz zbliżania się do określonych osób – również kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego.
W razie ponownego skazania sprawcy na obligatoryjny zakaz, sąd może orzec obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu na zawsze.
Sąd orzekając o zakazie zbliżania się może określić odległość, na jaką oskarżony może zbliżać się do pokrzywdzonych. Jeżeli sprawca nie zastosuje się do nałożonego przez sąd zakazu, grozi mu kara do 3 lat pozbawienia wolności. Przy orzekaniu omawianego środka sąd przesyła odpis wyroku jednostce Policji. Powierza również nadzór nad wykonywaniem zakazu zawodowemu kuratorowi sądowemu.
Ofiary przemocy w rodzinie często nie udają się po pomoc. Boją się reakcji sprawcy, wstydzą się własnej sytuacji, nie widzą możliwości zmiany. Zdarza się jednak, że szukają pomocy, ale wtedy właśnie często takim impulsem są inne problemy, np. kiedy dziecko w szkole źle się zachowuje, kobieta choruje na depresję, ofiara targnie się na swoje życie. Skutki przemocy w rodzinach są długotrwałe i różnorodne, to często głębokie zranienia, urazy, zaburzenia.
70-letnia Halina leczy się psychiatrycznie, bierze leki na depresję i stany lękowe. Najbardziej boi się wizyt swojej córki, która krzyczy na nią, wyzywa od idiotek, straszy, że zamknie ją w szpitalu. Na wsparcie może liczyć tylko u 13-letniej wnuczki Pauliny, która lubi przebywać u babci, bo tu nikt nie krzyczy. Tutaj może się również wyspać, gdyż nie ma blisko awanturującej się mamy. Awantury są o wszystko: o złą ocenę, o spóźnienie, o oglądanie telewizji. Paulina najbardziej nie lubi, kiedy mama kłóci się ze swoim chłopakiem. Wtedy wypłakuje się na jej ramieniu, zabiera ją na zakupy, jest dla niej bardzo miła zamęcza ją swoimi problemami. Czasami z powodu mamy nie może iść do szkoły, bo ta straszy ją, że sobie odbierze życie. Obie z babcią wiedza, że mama potrzebuje pomocy, ale nic nie mogą zrobić. Kiedy Paulina poszła do psychologa szkolnego wyżalić się i prosić o pomoc, zmuszona była przyjść z mamą, która wszystkiemu zaprzeczyła. Odtąd Paulina nie wierzy dorosłym oprócz babci, a ta nie wie, jak ratować wnuczkę, która zaczęła się ciąć!
Przemoc w rodzinie występuje we wszystkich grupach społecznych, niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej. Przemoc to nie tylko działania pozostawiające siniaki, złamania czy oparzenia – to także poniżanie, obelgi, zmuszanie do określonych zachowań, grożenie, zastraszanie.
Zachęcamy do zapoznania się z opracowanym przez naszego doradcę obywatelskiego Panią Justynę Zapotoczny-Pelak poradnikiem prawnym pt. „Przemoc domowa”.
Twoje bezpieczeństwo jest najważniejsze, dlatego warto mieć przygotowaną niedużą walizkę/torbę, którą w każdej chwili, w sytuacji zagrożenia, można będzie ze sobą zabrać. Dobrze, aby były w niej spakowane:
Jeżeli masz w swoim otoczeniu zaufane osoby, którym możesz opowiedzieć o swoim problemie (np. przyjaciel, rodzice, sąsiad) – zrób to, dzięki temu będą one świadome, że możesz potrzebować pomocy o każdej porze, a Ty nie będziesz ze swoim problemem sam. Miej przy sobie zapisany także ich numer telefonu. Choć taka rozmowa z pewnością nie będzie łatwa, to zawsze wiesz o tym, że to nie Ty powinieneś wstydzić się tego, że masz do czynienia z przemocą domową!
Ustal także z zaufanymi osobami tzw. „zdanie awaryjne” – jeżeli go użyjesz w rozmowie, będą wiedzieli, że potrzebujesz pomocy, ale nie możesz o nią poprosić bezpośrednio np. z uwagi na sytuację zagrożenia. Może to być np. zwrot „Może umówimy się w przyszłym tygodniu w tej kawiarni co zawsze?” albo „Dziękuję za pozdrowienia od Oli, cieszę się, że u niej wszystko dobrze”. Dzięki temu osoba, z którą rozmawiasz będzie mogła wezwać dla Ciebie pomoc, pomimo że sam nie możesz tego zrobić.
Przemoc domowa to według ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (art. 2 pkt 2 Ustawy).
Patrząc na przemoc domową jako na określone zjawisko społeczne, warto podkreślić, iż jej cechą charakterystyczną jest próba zdominowania fizycznego lub psychicznego drugiej osoby.
Zachęcamy do zapoznania się z opracowanym przez naszego doradcę obywatelskiego Panią Justynę Zapotoczny-Pelak poradnikiem prawnym pt. „Przemoc domowa”.
Cykl przemocy składa się z trzech, niezależnych od siebie faz o zmiennym natężeniu i czasie trwania. Mogą one trwać przez wiele lat.
Dlaczego te gazety leżą tu na stole” Ile razy mam Ci powtarzać, że nie tu jest ich miejsce! Ale ty oczywiście jest taka głupia, że nawet takiej prostej rzeczy nie potrafisz dobrze zrobić!! No tak, ale czego więcej się można spodziewać po takiej jak ty. Sprzątaj to natychmiast, bo jak nie to popamiętasz lepiej mnie nie denerwuj.
Reakcją partnerki najczęściej jest to, że za wszelką cenę stara się jakoś opanować sytuację. Zaczyna przepraszać partnera za swoje zachowanie, uspokajać go, wywiązywać się z wielką starannością ze swoich obowiązków i zachcianek partnera. Zaczyna jakoś usprawiedliwić swoje zachowania. Ciągle zastanawia się co jeszcze może zrobić, aby tylko nie doszło do wybuchu agresji, skrzywdzenia jej i dzieci. Tłumaczy sobie powody, przez które partner jest taki nerwowy, poirytowany czynnikami zewnętrznymi: to przez alkohol, miał ciężki dzień w pracy.
Dobrze, ale proszę Cię uspokój się już, nie krzycz. Co sobie o nas sąsiedzi pomyślą. A te gazety to ja już sprzątam! Masz rację, one nie powinny tu leżeć zagracają nam tylko stół. Ale wiesz nie miałam czasu ich posprzątać, bo zajęłam się obiadem. Przepraszam Cię, postaram się, żeby na drugi raz nie kłaść ich w tym miejscu! A teraz na zgodę zrobię ci coś pysznego na obiad, to co najbardziej lubisz, ale nie gniewaj się już na mnie.
Uwaga! To właśnie w tym momencie ofiary decydują się na wycofywanie zeznań z policji czy zgłoszeń o leczenie alkoholowe partnera, nie zdają sobie sprawy, że w pewnym momencie ta faza zniknie i pozostaną dwie powyższe.