Według badań prowadzonych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowanych w 2022 roku osoby w wieku 60 lat i więcej stanowią ponad ¼ naszego społeczeństwa. Liczba ta stale wzrasta. Skłania to rządzących do dostosowania prowadzonej polityki publicznej do potrzeb i oczekiwań osób starszych. Zachęcamy do zapoznania się z najważniejszymi informacjami prawnymi dotyczącymi funkcjonowania seniorów we współczesnych realiach naszego kraju.
Wiele osób pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego nadal prowadzi aktywne życie, podejmując pracę czy korzystając ze zdobyczy nowych technologii. Istotna jest dla nich również możliwość zoptymalizowania kosztów życia. Poniższe wskazówki pomogą osobom starszym w sprawnym odnalezieniu się wśród obowiązujących zasad oraz przywilejów, jakie przysługują seniorom.
KORZYŚCI FINANSOWE DLA SENIORÓW
Trudny czas wysokiej inflacji, rosnących opłat za prąd, gaz i ogrzewanie to problemy, które dotykają również emerytów. Dla nich ważne jest, aby móc skorzystać ze wszelkich dostępnych sposobów na ograniczenie kosztów opłat i życia. Niektóre rozwiązania dostępne są dla ogółu obywateli, inne zaś dotyczą wyłącznie seniorów. Z jakich świadczeń, dodatków i ulg mogą oni skorzystać w 2023 roku?
ŚWIADCZENIA I DODATKI
- Trzynasta emerytura – jest to ustawowy roczny dodatek dla wszystkich emerytów i rencistów – niezależny od wysokości ich podstawowego świadczenia. Trzynasta emerytura wypłacana jest w wysokości najniższej emerytury obowiązującej od 1 marca danego roku. ZUS dokonuje wypłaty wszystkim uprawnionym, nie ma potrzeby składania wniosku. Najniższa emerytura, czyli również 13 emerytura po marcowej waloryzacji wyniesie 1588,44 zł brutto, czyli maksymalnie 1445,48 zł netto.
- Czternasta emerytura – w przypadku czternastej emerytury obowiązuje kryterium dochodowe. Pełną kwotę – w wysokości emerytury minimalnej obowiązującej w danym roku kalendarzowym – otrzymują osoby, których emerytura nie przekracza ustalonego progu dochodowego. Pozostali emeryci i renciści otrzymują 14 emeryturę pomniejszoną zgodnie z zasadą złotówka za złotówkę lub nie dostają jej wcale. Dodatek do emerytury zostanie wypłacony seniorom pod koniec sierpnia i wrześniu 2023 r. Wypłata 14 emerytury nie wymaga złożenia wniosku. Najniższa emerytura, czyli również maksymalna wysokość 14 emerytury po uwzględnieniu marcowej waloryzacji wyniesie 1588,44 zł brutto, czyli 1445,48 zł netto.
- Emerytura honorowa dla 100-latków – seniorzy, którzy ukończyli sto lat, mają prawo do comiesięcznego świadczenia honorowego tzw. emerytury honorowej. Przysługuje ono każdemu 100-latkowi niezależnie od przysługującej emerytury lub jej braku. Wysokość emerytury honorowej od 1 marca 2023 r. wynosi 5540,25 zł brutto.
- Mama 4+ (dodatek do emerytury za wychowanie dzieci) – jest to rodzicielskie świadczenie uzupełniające czyli dodatek do emerytury za wychowanie dzieci i rezygnację z pracy lub jej niepodjęcie, który przyznawany jest od 2019 r. Świadczenie przewidziane jest dla rodziców, wbrew pozorom nie tylko dla matek, ponieważ mogą starać się o nie także ojcowie. Dodatek do emerytury Mama 4 plus przyznawany jest na wniosek i jego maksymalna wysokość równa się najniższej emeryturze. Od 1 marca 2023 roku świadczenie wynosi 1588,44 zł brutto.
- 500+ dla seniora – jest to świadczenie dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Niezdolność do samodzielnej egzystencji musi zostać stwierdzona odpowiednim orzeczeniem, m.in. o całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji. Świadczenie wypłacane jest co miesiąc. Trzeba jednak spełnić kilka warunków i złożyć wniosek. Z dodatku 500 plus dla seniora mogą korzystać osoby niepełnosprawne, niezdolne do samodzielnej egzystencji, powyżej 75 roku życia i pobierające zasiłek pielęgnacyjny. W przypadku tego świadczenia obowiązuje kryterium dochodowe. Świadczenie uzupełniające 500 plus przysługuje osobom, których emerytura, renta lub ewentualne inne dochody nie przekraczają kwoty 2157,80 zł brutto. Podany próg dochodowy obowiązuje od 1 marca 2023 r.
- 200+ dla seniora – jest to nowe świadczenie, wypłacane od 2022 r. dla seniorów strażaków ochotników i ratowników górskich. Dodatek jest dożywotni, bez względu na wysokość pobieranej emerytury. Świadczenie ratownicze wypłacane jest po złożeniu odpowiedniego wniosku do Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji co miesiąc do 15. dnia każdego miesiąca kalendarzowego. Od 1 marca 2023 dodatek ratowniczy wzrośnie do kwoty ok. 230 zł. O dodatek 200 plus mogą ubiegać się kobiety 60+ po 20 latach czynnej służby w OSP oraz mężczyźni 65+, którzy przez co najmniej 25 lat brali czynny udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych OSP, oraz analogicznie kobiety i mężczyźni, którzy brali udział w działaniach ratowniczych podejmowanych w ramach ratownictwa górskiego.
- Dodatek i zasiłek pielęgnacyjny dla seniorów 75+ – dodatek pielęgnacyjny przysługuje seniorom w dwóch przypadkach: całkowitej niezdolności do pracy lub gdy kończymy 75 lat. Seniorzy, którzy ukończyli 75 lat, nie muszą składać wniosku, po osiągnięciu odpowiedniego wieku ZUS sam rozpoczyna wypłatę dodatku. Dodatek jest także wypłacany przez KRUS. Z kolei osoby całkowicie niezdolne do pracy i egzystencji otrzymują dodatek pielęgnacyjny na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS. Dodatek pielęgnacyjny każdego roku jest waloryzowany, od 1 marca 2023 r. dodatek wynosi 294,39 zł. Dodatek pielęgnacyjny dla seniora jest wypłacany przez ZUS, natomiast zasiłek pielęgnacyjny wypłaca gmina. Natomiast zasiłek pielęgnacyjny przysługuje m.in. osobom, które ukończyły 75 rok życia. Jest to świadczenie, które ma pomóc w częściowym pokryciu kosztów wynikających z konieczności zapewnienia opieki osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji. Kwota zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie. Wysokość zasiłku pielęgnacyjnego podlega weryfikacji co 3 lata, najbliższa weryfikacja będzie miała miejsce w 2024 r. Świadczenie wypłaca gmina. Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, jeśli pobierasz dodatek pielęgnacyjny.
- Dodatek gazowy – w 2023 r. gospodarstwa domowe o najniższych dochodach będą mogły ubiegać się o dodatek gazowy. W przypadku dodatku gazowego obowiązuje próg dochodowy taki sam jak dla dodatku osłonowego w 2022 r. – 2100 zł brutto w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego i 1500 zł brutto w przypadku wieloosobowego gospodarstwa domowego. Ile wyniesie dodatek gazowy? Jego wysokość będzie równa wysokości podatku VAT, który zapłacimy na gaz w 2023 r. W 2022 r. w związku z tarczą antyinflacyjną VAT na gaz został obniżony do zera, ale od 2023 r. podatek powraca w pierwotnej wysokości, czyli 23% Zwrot otrzymamy tylko na wniosek, który należy złożyć w gminie w terminie do 30 dni od otrzymania faktury za gaz. O zwrot możemy wystąpić po opłaceniu pierwszej faktury.
- Dodatek energetyczny – jeśli nasze główne źródło ciepła w domu stanowi energia elektryczna to od 1 grudnia 2022 do 1 lutego 2023 r. można było złożyć wniosek o dodatek energetyczny. Dodatek eklektyczny to 1000 zł dla gospodarstw domowych zużywającym do 5 MWh rocznie oraz 1500 zł dla zużywających więcej. Warunkiem przyznania jest posiadanie wpisu źródła ogrzewania do CEEB – tego obowiązku należało dopełnić do 11 sierpnia 2022 r. Wniosek o dodatek energetyczny składamy w swoim urzędzie gminy. Środki wypłacane są do 31 marca 2023 r. Uwaga, dodatek nie należy się właścicielom fotowoltaiki.
ULGI DLA SENIORÓW
- Zwrot podatku dla emerytów – jest to konsekwencja obniżenia stawek podatkowych z 17 na 12%, które wprowadziła reforma podatków tzw. Polski Ład. Obniżka została uwzględniona od lipca, ale seniorzy z emeryturami w wysokości powyżej 2500 zł brutto od stycznia do czerwca 2022 r. nadpłacili podatek, który zostanie im zwrócony w 2023 r. To jednorazowy zastrzyk gotówki, na który niektórzy emeryci mogą liczyć w drugiej połowie 2023 r.
- Emerytura bez podatku – dzięki podwyższeniu kwoty wolnej od podatku do wysokości 30 tys. zł świadczenia emerytalne do 2500 zł miesięcznie są zwolnione z podatku PIT. Tzw. emerytura bez podatku obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. Mimo braku zmian w kwocie wolnej od podatku w nowym roku część emerytów od marca 2023 r. zacznie płacić podatek dochodowy.
- PIT-0 dla seniora – jest to ulga dla osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny – odpowiednio 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn i zdecydowały się kontynuować pracę zawodową. Warunkiem koniecznym do uzyskania zwolnienia jest kontynuowanie pracy zawodowej i rezygnacja z pobierania emerytury pomimo uprawnień. PIT-0 dla seniora dedykowany jest osobom, które:
- pracują na etacie (np. umowa o pracę),
- są zleceniobiorcami (umowa zlecenia),
- są przedsiębiorcami (formy opodatkowania: skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt).
- Ulga na leki i bezpłatne leki dla seniorów – ulga na leki to element ulgi rehabilitacyjnej. Umożliwia odliczenie od podatku wydatków ponoszonych na leki zlecone przez lekarza specjalistę. Od podatku nie można odliczyć kosztów suplementów diety czy środków opatrunkowych. Ulga rehabilitacyjna przeznaczona jest wyłącznie dla osób, które mają status osoby niepełnosprawnej. Nie ma górnego pułapu wysokości ulgi. Jest naliczana od wydatków na leki, które przekroczyły w danym miesiącu 100 zł. Bezpłatne leki 75+ to darmowe leki refundowane dla najstarszych seniorów. Ulga obowiązuje już dzień po 75. urodzinach. W 2023 r. na liście leków 75+ znajdują się 2052 pozycje. Wykaz bezpłatnych leków dla seniorów aktualizowany jest nawet kilka razy w roku. Aby otrzymać leki za darmo, należy posiadać tzw. receptę „S” wystawioną przez uprawnionego do tego lekarza lub pielęgniarkę.
- Ulga na abonament RTV i zwolnienie z opłat dla seniorów – seniorzy 75+ są zwolnieni z opłaty za abonament RTV. Zwolnienie przysługuje od miesiąca następującego po ukończeniu 75 r.ż. Poczta polska ustala uprawnienie do zwolnienia na podstawie danych z rejestru PESEL, a najstarsi seniorzy nie muszą składać żadnego wniosku. Osoby 60+ mające prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza połowy przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, także są zwolnione z opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego. Aby uzyskać zwolnienie z abonamentu RTV odbiornik (radio, radio i telewizor, telewizor) musi być zarejestrowany na osobę uprawnioną do zwolnienia.
- Ulgi w komunikacji – o prawie emerytów do ulgowych przejazdów środkami komunikacji miejskiej decydują władze miejskie lub regionalne poszczególnych miast. Niekiedy seniorzy po ukończeniu określonego wieku podróżują komunikacją miejską za darmo. W pozostałych miastach oscyluje ona w granicach 50%.PKP Intercity oferuje ulgę „Bilet dla seniora” dla wszystkich, którzy ukończyli 60 lat. Ta 30% zniżka obowiązuje na przejazdy w komunikacji krajowej pociągami wszystkich kategorii spółki PKP IC w pierwszej i drugiej klasie. Aby potwierdzić uprawnienie do zniżki, wystarczy okazać konduktorowi dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość i wiek, np. dowód osobisty. Dodatkowo 2 razy w roku osoby 60plus mają prawo do przejazdów w drugiej klasie pociągami osobowymi, ekspresowymi i pośpiesznymi z ulgą 37%. W czasie kontroli obok legitymacji emeryta-rencisty należy okazać także zaświadczenie wystawione przez uprawnioną do tego instytucję m.in. Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Dokument ważny jest przez trzy lata. Koszt jego wydania to ok. 10 zł. Warto sprawdzać na stronach PKP: https://www.intercity.pl/pl/site/dla-pasazera/kup-bilet/przepisy-i-taryfy/ulgi/ulgi-ustawowe/informacje o innych ulgach i zniżkach okresowych, w tym dla osób z niepełnosprawnością czy też dla ich współmałżonków. Koleje regionalne mogą stosować nieco odmienne zasady, zatem podróżując takimi pociągami warto zasięgnąć lokalnej informacji.
- Ulgi na rozrywkę, sport, rekreację – emeryci są traktowani preferencyjnie w teatrach i muzeach oraz kinach. W zależności od placówki kulturalnej mogą liczyć oni na ok. 30–50% zniżki. Emeryci w Polsce mogą także liczyć na ulgowe bilety wstępu w większości galerii sztuki oraz w ogrodach botanicznych, zoologicznych i skansenach. Część placówek rozrywki i kultury oferuje tańsze bilety w określone dni lub w określonym czasie – warto sprawdzać. Ulgowe bilety przysługują emerytom chcącym uczestniczyć w imprezach sportowych. Na niektóre imprezy masowe seniorzy są wpuszczani za symboliczną opłatą lub nawet za darmo. W niektórych pensjonatach seniorzy otrzymują upusty dla wczasowiczów na emeryturze. Na największe upusty emeryci mogą liczyć szczególnie po sezonie urlopowym, kiedy właściciele pensjonatów kuszą seniorów atrakcyjnymi cenami. Również coraz więcej obiektów oferujących usługi rekreacyjne typu basen, siłownia, kręgielnia, zachęca osoby 60 plus do korzystania z nich, z wykorzystaniem ulgi cenowej i/lub oferując zajęcia dedykowane osobom 50+ lub 60+.
- Paszport – emeryci oraz ich małżonkowie pozostający na ich wyłącznym utrzymaniu oraz osoby przebywające w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych mają prawo do 50% ulgi w opłacie za wydanie paszportu. Z kolei osoby po ukończeniu 70 lat są zwolnione z tych opłat w ogóle.
Zapraszamy do zapoznania się z poradnikiem dotyczącym świadczeń, dodatków i ulg finansowych:
OGÓLNOPOLSKA KARTA SENIORA
Osoby 60+ mogą wyrobić Ogólnopolską Kartę Seniora, która jest wydawana w ramach programu Stowarzyszenia MANKO. Jest to dokument, który upoważnia do zniżek na terenie całej Polski. Aktualnie Ogólnopolską Kartę Seniora honoruje 3000 punktów. Zniżka dla seniora jest najczęściej udzielana w: sanatoriach, uzdrowiskach, przychodniach oraz instytucjach kultury. Coraz więcej miast wprowadza lokalne Karty Seniora, uprawniające do wielu zniżek
w instytucjach kultury, sztuki, rekreacji, a także w wybranych firmach.
EMERYTURA PO ZMARŁYM
Trudno przygotować się na ten moment, ale warto wiedzieć, że po śmierci emeryta rodzina może ubiegać się o wypłacenie ostatniej emerytury w postaci tzw. świadczenia niezrealizowanego, pod warunkiem, że pieniądze nie zostały wcześniej wypłacone. Wypłata świadczenia niezrealizowanego dotyczy jedynie świadczenia podstawowego – na przykład emerytury lub renty – a nie dotyczy na przykład trzynastej emerytury. Wypłata środków następuje tylko na wniosek rodziny, który należy złożyć w ZUS.
Zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami i doradcami, aby poznać możliwe rozwiązania swoich trudności.
PRAWNICY, DORADCY OBYWATELSCY ORAZ MEDIATORZY ZE STOWARZYSZENIA „DOGMA” SĄ DO PAŃSTWA DYSPOZYCJI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO
PRACA NA EMERYTURZE
Emerytura nie musi oznaczać końca kariery zawodowej. Wielu seniorów pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego podejmuje pracę. W ciągu ostatnich kilku lat liczba pracujących emerytów wzrosła o około 30%. W województwie śląskim zamieszkuje 15,2 % pracujących emerytów. Częstokroć „świeżo upieczeni” emeryci zastanawiają się czy podczas pobierania świadczenia emerytalnego mogą podjąć pracę zarobkową i jakie konsekwencje z tym się wiążą, wszak słyszeli, że podjęcie pracy wiąże się z utratą części emerytury wypłacanej z ZUS. Z jednej strony nie chcieliby utracić dochodu z emerytury, z drugiej zaś zdrowie pozwala im na podjęcie pracy, może nie w pełnym wymiarze ale na część etatu, by wypełnić sobie czas i jednocześnie dorobić do często niskiego świadczenia emerytalnego. Czy to możliwe?
Emeryt, który już osiągnął powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna może dorabiać BEZ ŻADNYCH LIMITÓW i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.
Bez ograniczeń mogą również dorabiać niektórzy renciści. Chodzi o osoby, które pobierają renty dla inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych, których niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową. Ten przywilej dotyczy również rent rodzinnych przysługujących po uprawnionych do tych świadczeń. Jeżeli osoba pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego – również może zarobkować bez ograniczeń.
Kto powinien mieć na uwadze wysokość swoich dochodów osiąganych z tytułu podjęcia pracy?
Osoby, które przeszły na emeryturę wcześniejszą oraz osoby na rencie. W ich przypadku obowiązują bowiem limity kwot jakie mogą zarobić bez ryzyka obniżenia czy wręcz zawieszenia świadczenia emerytalnego.
Zgodnie z ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.
Oznacza to, że limity zarobków wiążą się z wysokością przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, która ogłaszana jest za kwartał kalendarzowy przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Warto pamiętać, że kwota limitu, o którym mowa powyżej zmienia się co kwartał a emeryt lub rencista pracujący na wcześniejszej emeryturze lub rencie musi te limity śledzić by uniknąć ich przekroczenia.
Zawieszenie renty lub emerytury
Renta/emerytura ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu brutto w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Natomiast w razie osiągania przychodu brutto w kwocie wyższej niż 130% ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.
Od 1 czerwca 2023 roku limity zmieniają się i będą wyższe niż w poprzednim kwartale. Zarobki do 4987 zł brutto miesięcznie w czerwcu, lipcu i sierpniu 2023 roku nie wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty. To o ponad 270 zł więcej niż w poprzednim kwartale.
130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za I kwartał 2023 r. wynosi 9261,60 zł – przychody powyżej tej kwoty będą oznaczać zawieszenie emerytury/renty Wyjątek od tej zasady stanowią ci emeryci, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, czyli do 1588,44 zł brutto. Wówczas, jeżeli przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury to, emerytura będzie wypłacana w niższej kwocie, a więc bez dopłaty do minimum.
ZUS może zawiesić lub zmniejszyć świadczenie także wtedy, gdy uprawniony:
- osiąga przychód z dodatkowej pracy i jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ pobiera emeryturę lub rentę;
- wykonuje dodatkową pracę, od której nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, bo opłaca już składki na te ubezpieczenia z innego tytułu.
W przypadku renty socjalnej stosowane są obecnie te same reguły, co do renty z tytułu niezdolności do pracy, które są bardziej korzystne. Dla wielu osób oznacza to możliwość osiągania dodatkowych przychodów i pobierania renty socjalnej w pełnej lub zmniejszonej wysokości – bez zawieszania prawa do wypłaty przez ZUS. Istotna zmiana dotyczy też sposobu rozliczenia tej renty. Od tego roku osoba dorabiająca do renty socjalnej będzie przez nas rozliczana po upływie roku kalendarzowego – rocznie lub miesięcznie w zależności od tego, co jest dla niej korzystniejsze.
Kontynuowanie pracy to dobry sposób nie tylko na osiąganie większych dochodów, ale również na podwyższenie wysokości emerytury. Przepisy stanowią, że emeryt, który pracuje, a od jego umowy odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne ma prawo do przeliczenia swojego świadczenia z uwzględnieniem dodatkowych składek.
SENIOR BEZPIECZNY W INTERNECIE
Seniorzy coraz chętniej korzystają z możliwości, jakie daje internet. Warto wiedzieć, na co zwrócić uwagę, by robić to w sposób bezpieczny.
Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa w sieci
- W komputerze koniecznie zainstalować program antywirusowy.
- Dokonując zakupów i płatności, poruszać się tylko po zaszyfrowanych stronach, które na początku adresu mają kłódkę i literki „https”, a nie „http”.
- Nie korzystać z niezabezpieczonych sieci (bez hasła).
- Nie pobierać zawartości z nieznanych źródeł, bo w plikach czyhać mogą niebezpieczne trojany i wirusy.
Jak stworzyć bezpieczne hasło?
- Bezpieczne hasło powinno zawierać co najmniej 10 znaków oraz być mieszaniną małych i wielkich liter, liczb oraz znaków specjalnych tj. ? / ! %.
- Nie należy podawać nikomu swojego hasła. E-mail proszący o ujawnienie tych danych – to próba wyłudzenia!
Bezpieczny e-mail, czyli na co zwrócić uwagę?
- Nie klikać w linki ani nie pobierać załącznika z e-maila od nieznanego nadawcy. Pod linkiem może skrywać się program powodujący szkody na komputerze.
- Należy ignorować prośby o zmianę hasła, podanie wrażliwych danych, czy zawarcie umów. Poważni kontrahenci nie będą żądać takich informacji za pośrednictwem e-maila.
Bezpieczeństwo w mediach społecznościowych to:
- Bezpieczeństwo danych osobowych – Oszczędnie dzielić się podawanymi informacjami, nie ujawniać wrażliwych danych.
- Rozpoznawanie fałszywych profili – Nie ufać osobom poznanym w Internecie. Nie przyjmować obcych osób do grona znajomych.
- Odpowiedzialność za publikowanie postów – Opublikowane posty i komentarze nie są anonimowe. Wulgaryzmy i „czarny PR” w przestrzeni internetowej nie są bezkarne. Podczas zamieszczania zdjęć obowiązuje prawo do ochrony wizerunku.
BEZPIECZNY SENIOR KONSUMENT
Trudne do zrozumienia umowy, mała czcionka, nagabywanie przez akwizytora, oferowanie seniorom usług, z których nigdy nie będą korzystać – to główne problemy, z którymi zgłaszają się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów osoby starsze. Podpowiadamy, jak ochronić się przed nieuczciwymi praktykami handlowymi, na co zwracać uwagę. Oto sześć zasad bezpiecznego seniora konsumenta:
- Nie kupuj bez namysłu – “Tylko w tych naczyniach ugotujesz obiad 3 razy szybciej” – zanim kupisz, zweryfikuj informacje. Skonsultuj zakup z rodziną, poproś o wyszukanie parametrów oferowanych produktów w internecie. Do UOKiK docierają skargi na wprowadzanie w błąd co do cen oferowanych towarów – produkty nie są warte swojej ceny i nie mają reklamowanych właściwości.
- Nie wierz w darmowe prezenty – „Dla każdej osoby atrakcyjny upominek” – uważaj, ponieważ może się okazać, że aby go dostać, będziesz musiał kupić kosztowny produkt, a darmowa wycieczka do miejsca kultu religijnego może być połączona z kilkugodzinną sprzedażą naczyń do gotowania.
- Nie daj sobie wmówić, że nie ma prawa – „Nie może pan/pani odstąpić od umowy” – sprzedawca, który tak twierdzi, łamie twoje prawa konsumenckie. Umowa zawarta w domu czy na pokazie to szczególny rodzaj transakcji – w takiej sytuacji masz więcej praw. Pamiętaj: możesz odstąpić od umowy, ale masz na to 14 dni od otrzymania produktu. Wyślij towar na własny koszt za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy nadaj najlepiej osobnym listem, a produkt wyślij w oddzielnej paczce. Formularz odstąpienia od umowy pobierz ze strony: www.prawakonsumenta.uokik.gov.pl.
- Bądź uważny, nie daj się manipulacji – „Proszę odstąpić od umowy za tydzień, bo będzie już pani, która jest upoważniona do odbioru” – gdy zastosujesz się do takiej instrukcji, może się okazać, że przekroczysz termin na odstąpienie od umowy. Pamiętaj: zawsze zweryfikuj zapewnienia sprzedawcy. Masz 14 dni na rezygnację z zakupów.
- Nie ulegaj namowom – „Tylko dziś ten sprzęt jest w wyjątkowej cenie” – pamiętaj, sprzedawcy wykorzystują wiele sztuczek, które mają skłonić cię do kupna produktu, nawet jeżeli go nie potrzebujesz. Jeżeli produkt jest dostępny dziś, będzie w ofercie również jutro. Daj sobie czas na przemyślenie decyzji i skontaktuj się ze sprzedawcą następnego dnia, jeżeli rzeczywiście chcesz kupić dany produkt.
- Pamiętaj, nie jesteś sam – Skontaktuj się z rzecznikiem konsumentów lub oddziałem Federacji Konsumentów w swoim miejscu zamieszkania, jeżeli nie wiesz, jak napisać reklamację lub odstąpienie od umowy. Poradę uzyskasz także: telefoniczne pod numerem: 801440220 (opłata zgodna z cennikiem operatora) w godz. 08:00- 18:00 od poniedziałku do piątku lub e-mailowo pod adresem: porady@dlakonsumentow.plt.gov.pl). Zdarza się, że osoby starsze, nie mają świadomości, że zawierają umowę z przedsiębiorcą zarejestrowanym w innym kraju. W takich przypadkach bezpłatnie pomaga Europejskie Centrum Konsumenckie, należące do ECC-Net tel. 225560118, info@konsument.gov.pl
ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ:
- telefonicznie pod nr tel. 32 416-13-46 w godzinach pracy urzędu lub
- elektronicznie poprzez email pomocprawna@starostwo.rybnik.pl lub stronę https://zapisy-np.ms.gov.pl/
- osobiście – w urzędzie
Strona internetowa Stowarzyszenia DOGMA – Zakładka POWIAT RYBNICKI
Masz problem, czujesz się bezradny, nie wiesz od czego zacząć? Masz pytania, wątpliwości?
Obawiasz się o swoje prawa?
Do dyspozycji seniorów jest nasza infolinia: 798869559. Po prostu zadzwoń!
Komentowanie wyłączone.