Dogma

Pandemia COVID-19 spowodowała, że wiele osób doświadczających przemocy domowej znalazło się w bardzo trudnej sytuacji. Ofiary zostały zamknięte pod jednym dachem ze swoimi oprawcami. Media informowały o przerażających statystykach i gwałtownym wzroście liczby zgłoszeń osób doświadczających przemocy ze strony najbliższych. Niestety zniesienie kwarantanny nie zatrzymało pandemii przemocy.

W ramach prowadzonej przez Stowarzyszenie na Rzecz Poradnictwa Obywatelskiego „DOGMA” edukacji prawnej, w dniach od 30 listopada do 6 grudnia zorganizowaliśmy internetową kampanię społeczną „STOP PRZEMOCY DOMOWEJ”. Data ta nie jest przypadkowa, ponieważ 30 listopada 2020 roku wchodzi w życie Ustawa z dnia 30 kwietnia 2020r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza m.in. zmiany w przepisach zawartych w ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. W wyniku podjętych zmian legislacyjnych dodano m.in. art. 15aa, którego ust. 1 stanowi, że: „Policjant ma prawo wydać wobec osoby stosującej przemoc w rodzinie w rozumieniu przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, stwarzającej zagrożenie dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej tą przemocą, nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, (…) lub zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia (…).

Przemoc domowa to według ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (art. 2 pkt 2 Ustawy).

Patrząc na przemoc domową jako na określone zjawisko społeczne, warto podkreślić, iż jej cechą charakterystyczną jest próba zdominowania fizycznego lub psychicznego drugiej osoby.

Zapraszamy do śledzenia naszego profilu na Facebooku.:

Profil Stowarzyszenia DOGMA na Facebooku. Post z informacjami na temat zapisów do punktów poradniczych

Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego (20 tygodni) w okresie po narodzinach lub przyjęciu na wychowanie dziecka, przysługuje nam, jako młodym rodzicom, zwolnienie od obowiązku wykonywania pracy w postaci urlopu rodzicielskiego.

Z urlopu rodzicielskiego mogą skorzystać jedynie osoby zatrudnione na umowę o pracę. Jest on nieobowiązkowy i przysługuje na wniosek pracownika bezpośrednio po wykorzystaniu pełnego wymiaru urlopu macierzyńskiego lub zasiłku macierzyńskiego. Z urlopu rodzicielskiego może korzystać matka, a także ojciec dziecka. Rodzicie mogą korzystać z niego jednocześnie lub mogą się tym urlo­pem dzielić.

Urlop rodzicielski trwa maksymalnie 32 tygodnie, w przypadku urodzenia jednego dziecka, lub 34 tygodnie, gdy urodziło się więcej dzieci. Wolne przysługuje zarówno mamie, jak i tacie, przy czym wymiar 32/34 tygodni jest łączny dla obojga rodziców. Nie ma przeszkód, aby rodzice przebywali na urlopie jednocześnie, ale należy pamiętać, że każde z nich pomniejsza tym samym pulę dostępnego urlopu. Jeśli mama nie pozostaje w stosunku pracy, ale pobiera zasiłek macierzyński z ZUS-u, tata może skorzystać z urlopu rodzicielskiego, ale tu także okres pobierania zasiłku i urlopu wynosi łącznie 32 lub 34 tygodnie.

Zachęcamy do zapoznania się z opracowanym poradnikiem prawnym pt. „Urlop rodzicielski” przez naszego prawnika, doradcę obywatelskiego i mediatora – Panią Marię Buchałę. 

JEŚLI POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ Z ZAKRESU PRAWA PRACY ORAZ PRAWA RODZINNEGO LUB CHCIAŁBYŚ SKORZYSTAĆ Z NIEODPŁATNEJ MEDIACJI – ZAPRASZAMY DO KONTAKTU Z PRAWNIKAMI, DORADCAMI OBYWATELSKIMI ORAZ MEDIATORAMI WSPÓŁPRACUJĄCYMI Z NASZYM STOWARZYSZENIEM. ZADZWOŃ I ZAPISZ SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ ORAZ MEDIACJĘ W JEDNYM Z PUNKTÓW NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO TUTAJ

Urlop macierzyński to obowiązkowy urlop, który przysługuje każdej pracownicy, która urodziła dziecko bez względu na rodzaj umowy o pracę, na podstawie której jest zatrudniona. Jest on przyznawany wszystkim pracownicom jednakowo i jest niezależny od długości stażu pracy, rodzaju umowy o pracę oraz wymiaru czasu pracy. Urlop ten jest urlopem pełnopłatnym, a czas jego trwania jest zależny od liczby urodzonych dzieci podczas jednego porodu.

Zachęcamy do zapoznania się z opracowanym poradnikiem prawnym pt. „Urlop macierzyński” przez naszego prawnika, doradcę obywatelskiego i mediatora – Panią Marię Buchałę. 

JEŚLI POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ Z ZAKRESU PRAWA PRACY ORAZ PRAWA RODZINNEGO LUB CHCIAŁBYŚ SKORZYSTAĆ Z NIEODPŁATNEJ MEDIACJI – ZAPRASZAMY DO KONTAKTU Z PRAWNIKAMI, DORADCAMI OBYWATELSKIMI ORAZ MEDIATORAMI WSPÓŁPRACUJĄCYMI Z NASZYM STOWARZYSZENIEM. ZADZWOŃ I ZAPISZ SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ ORAZ MEDIACJĘ W JEDNYM Z PUNKTÓW NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO TUTAJ

Po urodzeniu dziecka matka lub ojciec mogą zrezygnować na pewien czas z pracy i zostać z nim w domu. W tym czasie przysługiwać im będzie zasiłek macierzyński. Osoby zatrudnione na umowie o pracę na czas nieokreślony mogą spać spokojnie, ale co z tymi, którzy takiej umowy nie mają? Czy będą im przysługiwać jakieś pieniądze?

Zasiłek macierzyński przysługuje osobie objętej ubezpieczeniem chorobowym w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, ojcowskim oraz urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego. Wyjątek stanowi sytuacja ustania ubezpieczenia w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z naruszeniem przepisów prawa, stwierdzonym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Zachęcamy do zapoznania się z opracowanym przez naszego prawnika, doradcę obywatelskiego i mediatora – Panią Marię Buchałę poradnikiem prawnym pt.  „Świadczenia związane z rodzicielstwem”. 

JEŚLI POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ Z ZAKRESU PRAWA PRACY ORAZ PRAWA RODZINNEGO LUB CHCIAŁBYŚ SKORZYSTAĆ Z NIEODPŁATNEJ MEDIACJI – ZAPRASZAMY DO KONTAKTU Z PRAWNIKAMI, DORADCAMI OBYWATELSKIMI ORAZ MEDIATORAMI WSPÓŁPRACUJĄCYMI Z NASZYM STOWARZYSZENIEM. ZADZWOŃ I ZAPISZ SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ ORAZ MEDIACJĘ W JEDNYM Z PUNKTÓW NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO TUTAJ

Każda ciężarna pracownica powinna pozostawać pod opieką lekarza ginekologa, a jeśli zachodzi taka potrzeba – również innych specjalistów. Aby dodatkowo zmobilizować kobiety do dbania o zdrowie swoje i dziecka w okresie ciąży wypłata tzw. becikowego została powiązana z obowiązkiem prowadzenia ciąży przez ginekologa przed 10. tygodniem ciąży. Dodatkowo art. 185 Kodeksu pracy pozwala ciężarnej zwolnić się od pracy na czas badań lekarskich, jeśli nie mogą być one wykonane poza godzinami pracy, a za ten czas zachować wynagrodzenie.

PRZYKŁAD:

Jola pracuje w piekarni otwartej od 6:00 do 14:00. Jako ciężarna dostała skierowanie na badanie tzw. krzywej cukrowej. Punkt pobrań jest otwarty od 6:30, badanie zajmie co najmniej 2,5 godziny. Jola do pracy dotrze najwcześniej o 9:30.

Zatem na badanie lekarskie lub inne np. pobranie krwi, KTG wykonywane przez położną możemy wyjść z trakcie pracy i otrzymać za ten czas wynagrodzenie. Należy jednak pamiętać, że mają to być badania, których nie da się wykonać poza godzinami pracy. Jeśli więc korzystamy z prywatnej opieki medycznej, a przychodnia jest otwarta do późnych godzin wieczornych, możemy narazić się na konflikt z pracodawcą, który będzie żądał aby wizyty załatwiane były po godzinach pracy. W tej sytuacji zawsze najlepiej jest dążyć do porozumienia, które ułatwi dalszą współpracę.

PRZYKŁAD:

Ciążę Gosi prowadzi lekarz ginekolog przyjmujący w poradni przyszpitalnej. W pierwszych tygodniach ciąży Gosia mogła umówić się na wizytę w poniedziałki w godz. 7.30-10.30 albo we środy w godzinach 13:30-17:30. Ponieważ Gosia pracuje od 8:00 do 16:00 do lekarza chodziła we środy po południu. Kiedy była w 21 tygodniu ciąży godziny pracy lekarza we środy zmieniły się na 7:30-10:30. W związku z tym Gosia może teraz zwolnić się z pracy w poniedziałek lub środę żeby odbyć wizytę kontrolną.

W SYTUACJI KONFLIKTU Z PRACODAWCĄ ZAPRASZAMY DO SKORZYSTANIA Z POMOCY MEDIATORÓW W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ LUB NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO. Zadzwoń i umów się na bezpłatną poradę prawną TUTAJ

Kobiety w ciąży i kobiety karmiące dziecko piersią nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia, mogących mieć niekorzystny wpływ na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie dziecka piersią.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią wymienia szczegółowo prace wzbronione kobietom w ciąży i karmiącym:

• ręczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 3 kg,
• prace w pozycji wymuszonej, prace w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej,
• prace w wymuszonym rytmie pracy (na przykład przy taśmie),
• prace stwarzające ryzyko zakażenia,
• prace przy obsłudze zwierząt dotkniętych chorobami zakaźnymi lub inwazyjnymi,
• prace nurków, prace w zbiornikach ciśnieniowych oraz wszystkie prace w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia.

JEŚLI OBAWIASZ SIĘ, ŻE TWOJA PRACA MOŻE ZASZKODZIĆ TOBIE LUB DZIECKU, SKONSULTUJ SIĘ Z PRAWNIKIEM I DORADCAMI OBYWATELSKIMI W PUNKTACH NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO TUTAJ

Jeśli jest to możliwe pracodawca powinien dostosować warunki pracy tak, aby wyeliminować lub ograniczyć czynniki szkodliwe. Czasem jednak warunki pracy na to nie pozwalają, wtedy pracodawca powinien przenieść pracownicę na inne stanowisko, z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia.

PRZYKŁAD:

Karolina pracuje w fabryce przy produkcji farb. Ze względu na kontakt z czynnikami szkodliwymi nie może kontynuować pracy na hali produkcyjnej w trakcie ciąży. Pracodawca zaproponował jej na ten czas stanowisko w biurze firmy. Karolina, która na hali kierowała zmianą, a w biurze będzie odpowiadać za obieg korespondencji, obawia się obniżenia wynagrodzenia, bo wie, że dziewczyny w biurze zarabiają mniej od niej. Nie ma jednak czego się bać – pracodawca musi jej wypłacić takie samo wynagrodzenia jakie miała pracując na produkcji.

Jeśli nie jest to możliwe, pracownicy przysługuje zwolnienie na czas niezbędny z obowiązku świadczenia pracy, z zachowaniem wynagrodzenia.

PRZYKŁAD:

Karolina pracuje w fabryce przy produkcji farb. Ze względu na kontakt z czynnikami szkodliwymi nie może kontynuować pracy na hali produkcyjnej w trakcie ciąży. Pracodawca nie może jej zaproponować innego stanowiska pracy, ponieważ posiada tylko jeden zakład, a obsługę księgową, kadrową, logistyczną itd. zakładu prowadzą firmy zewnętrzne. Karolina będzie więc zwolniona z obowiązku świadczenia pracy do dnia porodu, z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia.

~ Maria Buchała – prawnik, doradca obywatelski, mediator 

Gosia pracuje od poniedziałku do piątku od 8:00 do 16:00. W związku z otrzymaniem dużego zamówienia szef poprosił ją o przyjście do pracy dodatkowo w sobotę w godzinach 8:00- 14:00. Te 6 godzin będzie godzinami nadliczbowymi, ponieważ w tym tygodniu Gosia przepracuje łącznie 46 godzin.

PORA NOCNA

To, jakie godziny są porą nocną zależy od zakładu pracy, który wybiera sobie 8 godzin pomiędzy 21:00 a 7:00, np. od 21:00 do 5:00 albo od 22:00 do 6:00. Informacja o tym, jakie godziny w danym zakładzie pracy są porą nocną znajduje się w regulaminie pracy albo w pisemnej informacji wydanej pracownikowi.

GODZINY NADLICZBOWE

Przepisy prawa pracy określają dwie normy czasu pracy:

• dobową – nieprzekraczającą 8 godzin,
• średniotygodniową – nieprzekraczającą 40 godzin.

Pracą w godzinach nadliczbowych będzie praca ponad normę dobową, jak i ponad normę średniotygodniową.

Pracą w godzinach nadliczbowych jest także praca ponad dobowy wymiar czasu pracy, gdy jest on wyższy niż 8-godzinna norma.

PRZYKŁAD:

Gosia pracuje od poniedziałku do piątku od 8:00 do 16:00. W związku z otrzymaniem dużego zamówienia szef poprosił ją o pozostanie w środę w pracy dłużej, okazało się, że do 21:00. W zamian za to Gosia ma sobie „odebrać” wolne w inny dzień. W takim jednak przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych, najpóźniej do końca okresu rozliczeniowego i nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia Gosi.

Pracownica w ciąży ma prawo do zwolnienia od pracy w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej. Pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną. Niestety, często rodzi to konflikty w zakładzie pracy, ponieważ inni pracownicy nie chcą zmieniać swojego grafiku na częstsze zmiany nocne, tak aby ciężarna mogła pracować wyłącznie w dzień. Jeśli pracodawca nie może zapewnić innych godzin pracy, powinien zatrudnić pracownicę przy innym zajęciu.

PRZYKŁAD:

Nikola pracuje w fabryce na trzy zmiany. Ze względu na pracę w porze nocnej nie może kontynuować pracy na hali produkcyjnej w trakcie ciąży. Pracodawca zaproponował jej na ten czas stanowisko w biurze firmy w godzinach od 7:00 do 15:00.

Gdy pracodawca nie może zaproponować pracownicy innego stanowiska jest ona zwolniona z obowiązku jej świadczenia.

PRZYKŁAD:

Nikola pracuje w fabryce na trzy zmiany. Ze względu na pracę w porze nocnej nie może kontynuować pracy na hali produkcyjnej w trakcie ciąży. Pracodawca nie może jej zaproponować innego stanowiska pracy, ponieważ posiada tylko jeden zakład, a obsługę księgową, kadrową, logistyczną itd. zakładu prowadzą firmy zewnętrzne. Nikola będzie więc zwolniona z obowiązku świadczenia pracy do dnia porodu, z zachowaniem dotychczasowego wynagrodzenia.

Tylko za zgodą pracownicy w ciąży pracodawca może delegować ją poza stałe miejsce pracy i zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy.

RODZICE MAŁYCH DZIECI – DO 4 ROKU ŻYCIA – NIE MOGĄ BYĆ BEZ SWOJEJ ZGODY: 

• zatrudniani w godzinach nadliczbowych,
• zatrudniani w porze nocnej,
• zatrudniani w systemie przerywanego czasu pracy,
• delegowani poza stałe miejsce pracy.

Jeśli oboje rodzice są zatrudnieni, z uprawnień może korzystać jedno z nich.

PRZYKŁAD:

Helena samodzielnie wychowuje 3-letniego synka. Ponieważ to ona głównie sprawuje opiekę nad dzieckiem i nie miałaby z kim go zostawić po 16:00, gdy przedszkole jest zamknięte, nie wyraziła zgody na zatrudnienie w godzinach nadliczbowych i delegowanie poza stałe miejsce pracy. Jednak w tym tygodniu, w urzędzie, w którym pracuje, pojawiła się propozycja bardzo interesującego pięciodniowego szkolenia w Warszawie. Helena wie, że to szkolenie bardzo jej się przyda, więc ustaliła z ojcem swojego dziecka, że weźmie on syna do siebie na tydzień. Helena tymczasowo wyraziła pracodawcy zgodę na delegacje i zapisała się na szkolenie.

~ Maria Buchała – prawnik, doradca obywatelski, mediator 

CZYM JEST WYZYSK?

W języku potocznym słowo „wyzysk” jest odmieniane przez wszystkie przypadki w zastosowaniu do różnych sytuacji życia codziennego.  Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że instytucja wyzysku jest również przedmiotem regulacji prawnej zawartej w przepisach Kodeksu cywilnego, tj. w art. 388 KC.  Zgodnie z treścią wymienionego przepisu o zaistnieniu stanu wyzysku można mówić, jeżeli jedna ze stron umowy, wykorzystując przymusowe położenie, niedołęstwo lub niedoświadczenie drugiej strony, w zamian za swoje świadczenie, przyjmuje albo zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość w chwili zawarcia umowy przewyższa w rażącym stopniu wartość jej własnego świadczenia. Co prawda, polskie prawo nie zakazuje zawierania umów niekorzystnych dla jednej ze stron umowy, lecz wyżej wskazany przepis prawa umożliwia osobie będącej w nieproporcjonalnie gorszej  sytuacji faktycznej – z uwagi na postanowienia zawartej umowy –  dochodzenie swoich praw przed sądem, w postaci możliwości żądania zmniejszenia swojego świadczenia, zwiększenia należnego jej świadczenia a w wypadku,  gdy jedno i drugie byłoby nadmiernie utrudnione nawet unieważnienia zawartej na zasadach wyzysku umowy.

KIEDY MOŻEMY MÓWIĆ O ZAISTNIENIU STANU WYZYSKU?

Pierwszą przesłanką jest obiektywnie istniejąca, w chwili zawarcia ważnej umowy dysproporcja między świadczeniami stron, wyrażająca się w tym, że jedna z nich w zamian za swoje świadczenie przyjmuje lub zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość majątkowa jest „rażąco” wyższa od wartości świadczenia spełnianego przez tę stronę lub przez nią przyrzeczonego.

Przykład: W ramach umowy pożyczki osoba X otrzymuje 3 000 tysiące złotych a musi zwrócić 9 000 zł.

Druga przesłanka to rażąca nie ekwiwalentność, która oznacza powstanie dysproporcji, oczywiście odbiegającej od dopuszczalnej w obrocie nierównowagi świadczeń na gruncie wartości rynkowej świadczeń.  

Przykład: Koszty obsługi pożyczki są prawie tak duże jak pożyczona suma.

Ostatnia, trzecia przesłanka dotyczy nagannego zachowania kontrahenta, który świadomie „wykorzystuje okazję” do uzyskania zastrzeżenia szczególnej korzyści dla siebie, z uwagi na niekorzystne położenie drugiej strony.

Przykład: Osoba X nie ma środków na zabieg medyczny ratujący zdrowie lub życie i w tym celu zawiera wyjątkowo niekorzystną umowę pożyczki, a druga strona ma świadomość trudnej sytuacji osobistej Osoby X i tę sytuację wykorzystuje.

CZY KAŻDA NIEKORZYSTNIE ZAWARTA UMOWA OZNACZA WYZYSK?

Nie każda niekorzystnie zawarta umowa może być rozpatrywana w kategoriach wyzysku, tylko dlatego, że jej zapisy nie podobają się jednej ze stron stosunku prawnego. Przymusowe położenie w rozumieniu art. 388 § 1 k.c. oznacza bowiem znajdowanie się strony w takich warunkach materialnych, osobistych lub rodzinnych, które zmuszają ją do zawarcia umowy nawet za wszelką cenę lub nie pozwalają na swobodne pertraktacje.  Każda umowa, co do której istnieją wątpliwości czy aby nie została zawarta na zasadach wyzysku wymaga szczegółowej analizy.

SANKCJA – CO DZIEJE SIĘ Z UMOWĄ?

Najdalej idąca sankcja w sytuacji zaistnienia stanu wyzysku jest unieważnienie umowy przez sąd, lecz ma ono zastosowanie wyjątkowo, tylko wówczas, gdyby zwiększenie należnego stronie świadczenia pieniężnego lub zmniejszenie jej świadczenia okazało się nadmiernie utrudnione. W innych przypadkach uzasadniony jest wyłącznie wniosek o ukształtowanie zobowiązania na nowo poprzez np. zmniejszenie świadczenia, jakie strona wyzyskana zobowiązana jest spełnić na rzecz drugiej strony stosunku umownego.

CZY WARTO DOCHODZIĆ SWOICH PRAW PRZED SĄDEM?

Postępowanie o ukształtowanie zobowiązania może okazać się skomplikowane, ale stanowi realną szansę np. na zmniejszenie miesięcznej wysokości raty pożyczki/kredytu, który strona zaciągnęła w warunkach wyzysku. Postępowanie takie może stanowić też alternatywę zmierzającą do rozwiązania problemu nadmiernego zadłużenia dla osoby, która nie spełnia przesłanek do ogłoszenia upadłości konsumenckiej.

JEŚLI POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ LUB CHCIAŁBYŚ SKORZYSTAĆ Z NIEODPŁATNEJ MEDIACJI – ZAPRASZAMY DO KONTAKTU Z PRAWNIKAMI, DORADCAMI OBYWATELSKIMI ORAZ MEDIATORAMI WSPÓŁPRACUJĄCYMI Z NASZYM STOWARZYSZENIEM. ZADZWOŃ I UMÓW SIĘ NA DARMOWĄ PORADĘ PRAWNĄ ORAZ MEDIACJĘ W JEDNYM Z PUNKTÓW NIEODPŁATNEJ POMOCY PRAWNEJ I NIEODPŁATNEGO PORADNICTWA OBYWATELSKIEGO:

 Profil Stowarzyszenia DOGMA na Facebooku. Post z informacjami na temat zapisów do punktów poradniczych

Niezależnie od tego w jakiej roli występujemy w postępowaniu egzekucyjnym, warto znać swoje podstawowe prawa i obowiązki. Postępowanie egzekucyjne jest postępowaniem wykonawczym i ma na celu wyegzekwowanie należności od dłużnika na rzecz wierzyciela. Organem uprawnionym do prowadzenia postępowania egzekucyjnego jest na gruncie postępowania cywilnego komornik sądowy. Komornik wszczyna postępowanie egzekucyjne na podstawie wniosku wierzyciela, który przedkłada komornikowi tytuł wykonawczy. Warto pamiętać, iż wyłącznie tytuł wykonawczy uprawnia do realizacji czynności egzekucyjnych względem dłużnika. Tytuł wykonawczy to innymi słowy tytuł egzekucyjny np. wyrok sądu opatrzony w klauzulę wykonalności. Postępowanie egzekucyjne wszczynane jest i prowadzone na wniosek wierzyciela, który jest głównym dysponentem postępowania egzekucyjnego i to on, jako jego główny dysponent zajmuje się „prowadzeniem postępowania” rękami i za pośrednictwem komornika.

Komornik sądowy wszczyna postępowanie egzekucyjne na złożony przez wierzyciela wniosek i dokonuje zajęć majątku na podstawie informacji oraz sposobów wskazanych przez wierzyciela we wniosku. Istnieje wiele sposobów egzekucji, do których zaliczyć możemy:

• ruchomości (np. samochody osobowe);
• wynagrodzenie za pracę;
• rachunki bankowe;
• wierzytelności (np. emerytura/renta);
• nieruchomości (domy, grunty, lokale);
• inne prawa majątkowe (udziały, akcje).

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego rozpoczyna się od zawiadomienia dłużnika o wszczęciu egzekucji, które jest pierwszym pismem w sprawie i doręczane jest dłużnikowi.

Komornik sądowy wszczynając postępowanie egzekucyjne dokonuje również szeregu zapytań do poszczególnych organów, tj. banków, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, Bazy Danych Ksiąg Wieczystych czy Urzędu Skarbowego. Ma to na celu ujawnienie majątku, z którego będzie prowadzona w dalszym etapie egzekucja. Zapytania te pozwalają na ujawnienie następujących składników majątku:

• wynagrodzenia dłużnika;
• samochodów osobowych;
• nieruchomości;
• rachunków bankowych;
• wierzytelności, np. nadpłaty podatku.

Komornik, po uzyskaniu poszczególnych odpowiedzi dokonuje zajęcia tych składników majątku, które zostaną ujawnione. Warto kilka słów poświęcić zajęciu rachunku bankowego. Wskazać należy, iż wszelkie środki wpływające na rachunek bankowy tracą swój przymiot. Podnieść również należy, iż KOMORNIK NIE MA WIEDZY ILE ŚRODKÓW ZNAJDUJE SIĘ NA RACHUNKU BANKOWYM I Z JAKIEGO TYTUŁU SĄ TO ŚRODKI. Obowiązek poinformowania o tym fakcie spoczywa na DŁUŻNIKU. Dłużnik, celem ograniczenia zajęcia rachunku bankowego o konkretne kwoty, np. wpływające z wynagrodzenia winien złożyć do komornika wniosek o ograniczenie do którego należy dołączyć wyciąg z 3 ostatnich miesięcy by potwierdzić, iż wynagrodzenie faktycznie wpływa na ten rachunek bankowy.

Wskazać należy, iż wszelkie kwestie i wątpliwości należy kierować bezpośrednio do komornika, który ma obowiązek poinformowania dłużnika o przebiegu oraz etapie postępowania oraz najlepszym możliwym rozwiązaniu. Z komornikiem sądowym można się porozumieć np. wpłacając regularne raty. Brak kontaktu z komornikiem prowadzi do zaostrzenia środków egzekucji oraz większej niechęci organu egzekucyjnego do ewentualnych negocjacji z dłużnikiem.

Zagadnienie nienależnie pobranych świadczeń związane jest z instytucją pomocy społecznej. To właśnie w tzw. OPS-ach, możemy narazić się na odpowiedzialność z tytułu nienależnie pobranych świadczeń. Świadczeń, które z jednej strony mają nam pomóc w codziennym życiu, a z drugiej strony mogą przysporzyć nam wiele problemów.

ŚWIADCZENIA, KTÓRE MOGĄ BYĆ „NIENALEŻNIE POBRANE” TO, W SZCZEGÓLNOŚCI:

• świadczenia rodzinne,
• zasiłki dla opiekunów,
• świadczenia wychowawcze,
• świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego.

System świadczeń socjalnych został skonstruowany jako program pomocy skierowanej jedynie do grupy ludności spełniającej podstawowy warunek, jakim jest obniżenie się poziomu materialnego życia.

Takie założenie jest uzasadnione celem, którym jest nie tylko zabezpieczenie rodzin, ale również wspieranie rodzin w jej fundamentalnych funkcjach społecznych (prokreacja, wychowanie, kształcenie i ogólny rozwój dzieci). Polskie prawo różnicuje rodzaje i wysokość świadczeń przysługujących do podstawowego świadczenia socjalnego. Generalnie można stwierdzić, iż w ustawie nacisk został położony na większe wsparcie rodzin niepełnych, wielodzietnych, rezygnujących z pracy w celu opieki nad dzieckiem, opiekujących się dzieckiem niepełnosprawnym czy kształcących dzieci.

W każdym razie, jeśli dojdzie do sytuacji, w której okaże się, że świadczenie, który dostaliśmy jest świadczeniem nienależnie pobranym, wówczas musimy świadczenie to jak najszybciej zwrócić. Jeśli jednak tego nie zrobimy, to wówczas powstanie po naszej strony zadłużenie z tytułu nienależnie pobranego świadczenie i do kwoty już zaległej zostaną doliczone odsetki ustawowe za opóźnienie wynikające z tego, że nie zwróciliśmy na czas pieniędzy, które wypłacono nam bezpodstawnie.

ŚWIADCZENIE JEST NIENALEŻNIE POBRANE, W SYTUACJI, KIEDY:

• wypłacono jej innej osobie niż powinno się wypłacić,
• świadczenie wypłacono pomimo ustania okoliczności, na podstawie których je przyznano (np. jeśli osoba je pobierająca znacznie poprawiła swoją sytuację majątkową),
• świadczenie przyznano osobie, która, aby je uzyskać podała nieprawdę i skłamała co do okoliczności, na podstawie których takie świadczenie się przyznaje.

Oczywiście wymienione powyżej okoliczności są tylko przykładem sytuacji, w których może dojść do pobrania świadczenia w sposób nienależny. Jednocześnie podane przykłady są najczęściej występującymi sytuacjami, z którymi do punktów NPP/NPO przychodzą klienci, którzy nagle znaleźli się w sytuacji, w której pobrali świadczenie a nie mogli tego zrobić albo nie poinformowali organu, który świadczenie takie wypłaca o zmianie okoliczności, które zadecydowały o możliwości skorzystania z określonego świadczenia.

Pamiętać jednocześnie trzeba, że w przypadku śmierci osoby, która pobrała nienależnie świadczenia – należności te wygasają.

Oczywistym jest również to, że wszystkie okoliczności mające wpływ na przyznanie bądź odebrania świadczenie, wszelkie wątpliwości, jakie ma osoba ubiegające się o świadczenie czy, wobec której stwierdzono, iż dopuściła się ona pobrania świadczenia nienależnego, należy zgłaszać do właściwego organu pomocy społecznej. W organie tym, pracownicy powinni nam pomóc w zakresie właściwego sporządzenia wniosku, przygotowania stosownych wyjaśnień etc.

WAŻNE!

W szczególnych przypadkach organ pomocy społecznej może odstąpić od żądania zwrotu świadczenia, w tym świadczenia nienależnie pobranego, jak również umorzyć kwotę takiego świadczenia w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć należność na raty. Skorzystanie z tego uprawnienia zależy jednak od decyzji organu pomocy społecznej, który musi ocenić czy w tak szczególny sposób postąpić. Należy jednak pamiętać, że uprawnienie to dotyczy przypadków, gdy zwrot świadczeń stanowiłby dla osoby zobowiązanej nadmierne obciążenie lub też niweczyłby skutki otrzymanej pomocy.